Pekmez, Türkiye’nin gastronomi ve mutfak kültürünün vazgeçilmez tatlılarından biri olarak biliniyor. Karabük genelinde özellikle köylerde bağbozumu sonrası üzümlerden pekmez yapılmaya başlandı. Üzüm hasadı sonrası yapılan pekmezler, aynı zamanda imece kültürünün de devamını sağlıyor.
Doğal ve besleyici bir tatlandırıcı olmasının yanı sıra, pekmez geleneksel yöntemlerle üretilerek sofralarımıza kadar ulaşıyor. Bu lezzetli tatlı, özellikle kış aylarında bağışıklık sistemini güçlendiren bir gıda olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, çocuklar için özellikle hazır çikolataların yerine pekmez tüketilmesini öneriyor.
Pekmez, çeşitli meyvelerin kaynatılmasıyla hazırlanıyor. En yaygın kullanılan meyveler arasında üzüm, dut, nar, incir ve kayısı bulunuyor. Üzüm pekmezi, Türkiye’de en çok bilinen ve tercih edilen pekmez türü olarak karşımıza çıkıyor. Üzümün suyu sıkılıp kaynatılarak yoğunlaştırılır ve doğal bir tatlandırıcı olarak kullanılır. Dut pekmezi ise, özellikle Ege ve Marmara bölgelerinde sıklıkla tüketilen bir diğer pekmez çeşididir. İncir pekmezi ise daha az yaygın olsa da, yoğun aromasıyla dikkat çeker. Nar ve kayısı pekmezleri ise, özgün tadıyla sağlıkla buluşturur.
Pekmez sağlıklı içeriği ve zengin aroması ile sofraların vazgeçilmezi olmaya devam ediyor. Hem geleneksel hem de modern tariflerde kullanılabilen pekmez, farklı meyvelerden yapılabilmesi sayesinde çeşitlilik sunarak damak zevkine hitap etmeye devam ediyor.
Dut ve üzüm pekmezi, meyvelerin suyu çıkarılarak ve kaynatılarak yapılan geleneksel bir besindir. İşte dut ve üzüm pekmezinin yapım aşamaları:
Dut Pekmezi Yapımı
Malzemeler:
- Olgun dutlar
Aşamalar:
- Dutların Seçimi: Olgun ve sağlıklı dutları seçin. Hastalıklı veya çürük olanları ayırın.
- Yıkama: Dutları akarsu altında ya da bol su ile nazikçe yıkayın.
- Ezme: Yıkanan dutları bir kapta veya bir taş üzerinde ezerek suyunu çıkarın. Geleneksel olarak taş bir havanda ezmek tercih edilebilir.
- Süzme: Elde ettiğiniz dut püresini bir ince bez veya süzgeçten geçirerek suyunu süzün. Süzülen su, pekmez yapımında kullanılacak.
- Kaynatma: Süzülen dut suyunu bir tencereye alın ve ocağa koyun. Orta ateşte sürekli karıştırarak kaynatın. Kaynatma işlemi sırasında oluşan köpüğü alın.
- Kıvam Kontrolü: Dut suyu koyulaşmaya başlayınca, bir miktar alıp bir tabağa damlatın. Tabağın eğiminde akmıyorsa kıvamı tamdır.
- Soğutma ve Saklama: Kıvamı uygun hale gelince pekmezi ocaktan alın. Hava almayacak şekilde sterilize edilmiş kavanozlara doldurun ve tamamen soğumasını bekleyin. Soğuduktan sonra serin bir yerde saklayın.
Üzüm Pekmezi Yapımı
Malzemeler:
- Olgun üzümler
Aşamalar:
- Üzümlerin Seçimi: Olgun, sağlıklı ve taze üzümleri seçin. Hastalıklı veya çürümüş olanları ayırın.
- Yıkama: Üzümleri bol suyla nazikçe yıkayın.
- Ezme: Üzümleri bir kapta ezerek suyunu çıkarın. Geleneksel yöntem olarak taş bir ezici veya meyve presi kullanabilirsiniz.
- Süzme: Elde edilen üzüm püresini ince bir bez veya süzgeçten geçirerek suyunu süzün.
- Kaynatma: Süzülen üzüm suyunu bir tencereye alın ve orta ateşte kaynatmaya başlayın. Karıştırarak kaynattığınızda oluşan köpüğü alın.
- Kıvam Kontrolü: Üzüm suyu koyulaşmaya başladığında, bir tabağa alarak kıvamını kontrol edin. Pekmez yeterli kıvama geldiyse, akmıyorsa hazır demektir.
- Soğutma ve Saklama: Kıvamı uygun hale geldikten sonra pekmezi ocaktan alın. Hava almayacak kaplara koyun ve soğumaya bırakın. Soğuduktan sonra serin bir yerde saklayın.
Her iki pekmez türü de doğal bir tatlandırıcı ve enerji kaynağıdır. Afiyet olsun!