İSTANBUL (AA) - YETER ADA ŞEKO - İklim krizinin yol açtığı aşırı hava olayları profesyonel sporcuların sağlığını tehdit ederken birçok stadyumun deniz seviyesinin yükselmesiyle su baskınlarına maruz kalacağı tahmin ediliyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, son 20 yılda iklim krizinin spor aktiviteleri üzerindeki etkisi daha hissedilir hale gelirken aşırı sıcaklar, kuraklık, deniz seviyesindeki yükselme, seller ve yetersiz kar yağışı gibi iklim krizinin ortaya çıkardığı olumsuz koşullar oyuncuları, taraftarları ve spor tesislerini olumsuz etkiliyor.
Aşırı sıcaklar hafızayı, el kol koordinasyonunu ve konsantrasyonu olumsuz etkileyerek sporcuların performanslarını düşürürken güneş yanıklarının olumsuz etkileri, sporculardaki cilt kanseri risklerini artırıyor.
Yüksek sıcaklıklar sonucu terleme oranındaki artış ise su kaybına, kas ağrılarına ve kalp rahatsızlıklarına sebep oluyor.
Bunların önüne geçebilmek için spor organizasyonları artık hem nem hem de sıcaklık açısından daha güvenli koşullar göz önünde bulundurularak planlanmaya çalışılıyor. Alınan diğer önlemler arasında serinleme ve su ihtiyacı için müsabakalara daha fazla ara verilmesi, maçların günün daha serin zamanlarında oynanması, sporcular için ısıya alışma stratejileri geliştirilmesi, oyun ve yarış stratejisinde değişiklikler ve yeni spor kıyafetler tasarlanması bulunuyor.
- Aşırı hava olaylarından etkilenen önemli müsabakalar
Danimarka Spor Araştırmaları Enstitüsünce hazırlanan "Spor ve İklim Alanını Haritalama" başlıklı raporda, birçok spor organizasyonunun kötü hava koşulları sebebiyle iptal edildiği, iptal edilemeyen spor aktivitelerinin sporcuların ve taraftarların sağlıklarını riske attığı vurgulandı.
Raporda, iklim krizinin neden olduğu aşırı hava olaylarından örnekler de sıralandı.
İngiltere'nin ev sahipliğinde düzenlenen "One Day International" kriket turnuvasında aşırı yağışlardan etkilenen maç sayısı 2011'den bu yana 2 kat artarken spor müsabakalarını etkileyen bir diğer faktör kuraklık oldu.
Güney Afrika’nın Cape Town kentinde 2018'de etkili olan kuraklık sonucu hem profesyonel hem de amatör futbolcuların su kullanımına çeşitli kısıtlamalar getirildi. Sporculardan 90 saniyeden fazla duş almamaları istenirken kulüplerin faaliyetlerine ara verildi. Kuraklık nedeniyle bazı oyun sahalarında çatlaklar görüldü.
Korttaki sıcaklığın 49 santigrat dereceyi bulduğu 2018 ABD Açık Tenis Turnuvası'ndan 5 oyuncu sıcaklığa bağlı gerekçelerle çekilme kararı alırken turnuva organizatörleri, "sıcak hava politikası" kuralını uygulayarak set aralarını uzattı.
Karayipler’de 2019'da etkili olan kasırga, Anguilla ve Dominica'daki kriket tesislerini yerle bir ederken Pasifik Okyanusu'ndaki şiddetli tayfunlar 2019 Rugby Dünya Kupası'nın iptal edilmesine neden oldu.
Japonya’da 2021'de düzenlenen Olimpiyat Oyunları da aşırı hava olaylarından etkilendi. Olimpiyatlar esnasında meydana gelen tayfun nedeniyle kürek ve sörf gibi spor müsabakaları yeniden takvimlendirilirken aynı dönemde Tokyo’da etkili olan sıcak hava dalgası sonucu tenis maçları ertelendi.
Kuzey Avrupa’daki deniz seviyesine yakın ülkelerde ve Almanya’nın batı kısımlarında şiddetli sellere yol açan 2021'deki Eunice fırtınası Hollanda’da bulunan Kyocera Stadyumu’nun çatısını uçururken Belçika'daki Formula 1 pisti olumsuz etkilendi. Dünyanın ilk yapay kayak pisti olan Koningsee büyük hasar alırken Alman Olimpiyat Komitesi, spor tesislerinin uğradığı maddi zararın 100 milyon avro olduğunu açıkladı.
Güney Afrika'nın Hint Okyanusu kıyısındaki KwaZulu-Natal vilayetinde 2022'de yaşanan seller, bölgedeki golf sahalarının çoğunu kullanılamaz hale getirdi. Aynı yıl yaz aylarında etkili olan şiddetli sıcak hava dalgaları New York Triatlonu'nun kısaltılmasına ve Boston Triatlonu'nun iptal edilmesine yol açtı.
Avrupa'da kaydedilen en sıcak kışlardan biri olan 2023 kış mevsiminde yetersiz kar yağışı sonucu kayak pistlerindeki birçok spor etkinliği ertelendi veya iptal edildi.
- Stadyumlar sular altında kalabilir
Raporda, deniz seviyesindeki yükseliş nedeniyle tehdit altında olan stadyumlara da yer verildi.
İklim krizinin bu şiddette devamı halinde Fransa’nın Bordeaux kentindeki Yeni Bordeaux Stadyumu'nun zemininin 2050'ye kadar tamamen, Almanya’nın Bremen kentindeki Weserstadion'un zemininin ise kısmen sular altında kalması bekleniyor.
ABD'deki Jacksonville Jaguars Amerikan futbolu takımının TIAA Bank Field Stadyumu ile NBA takımlarından Miami Heat'e ait American Airlines Arena'nın kısmi su baskınlarıyla karşı karşıya kalacağından endişe ediliyor.
İngiltere'de çeşitli liglerdeki 93 takımın 23'ünün, yani neredeyse her dört takımdan birinin stadyumunun 2050'ye gelindiğinde düzenli olarak su baskını yaşayacağı tahmin ediliyor. Bu stadyumlar arasında halihazırda Premier Lig'de mücadele eden Southampton'ın St Marys Stadı, Chelsea'nin maçlarını oynadığı Stamford Bridge ve West Ham'daki Londra Olimpiyat Stadı yer alıyor.