İSTANBUL (AA) – Eczacıbaşı Topluluğu'nun 1959'da tıp ve eczacılık bilimlerinin gelişimine katkıda bulunmak gayesiyle başlattığı Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Tıp Ödülleri'nin 64'üncü yılında, “Tıp Onur Ödülü”, “Tıp Bilim Ödülü”, “Tıp Teşvik Ödülü” ile “Bilimsel Araştırma Dayanak Ödülleri” ve “Tıp Öğrencileri Proje Ödülleri” sahiplerini buldu.

Şirketten yapılan açıklamaya nazaran, Türkiye'de tıp ve eczacılık bilimlerinin gelişimine katkıda bulunmak emeliyle, 1959 yılında Dr. Nejat F. Eczacıbaşı tarafından başlatılan “Bilime öncü dayanak, muvaffakiyete ödül” geleneğinin 64'üncü yılında, Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Tıp Mükafatları verildi.

– Beş kategoride mükafatlar dağıtıldı

2002'den bu yana Türk ve dünya tıbbına büyük katkılarda bulunan bilim insanlarımıza verilen “Tıp Onur Ödülü”nün beşinci sahibi, zihinsel özrün diyet tedavisi ile çocuklarda görülen “fenilketonüri” hastalığının engellenmesinin yanında, hastalığın takibi ve tedavisinde büyük kıymete sahip olan “Yenidoğan Taraması” programının Türkiye'de başlatılmasına öncülük eden Prof. Dr. İmran Özalp oldu.

Prof. Özalp, Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kolu eğitim programı kapsamında tıp eğitimi ve uzmanlık eğitiminde kalıtsal metabolik hastalıklarla ilgili kısım çalışmalarını yürüten birinci öğretim üyesi olarak çok sayıda kalıtsal metabolik hastalıkla ilgili tez danışmanlığı yaptı.

ABD'den döndükten sonra, 197'de Hacettepe Tıp Fakültesi'nde pediyatri kısmında kalıtsal metabolik hastalıkların teşhis, tedavi ve takiplerinin yapıldığı “metabolizma-nütrisyon” ünitesini kurdu. Bu ünitede metabolik hastalıkların tanısı için laboratuvar sistemleri geliştirildi. Birçok kalıtsal amino asit metabolizması bozuklukları ve Türkiye’de o vakte kadar varlığı bilinmeyen öbür metabolik hastalıklar da birinci kere bu ünitede tanımlandı.

“Tıp Bilimi Ödülü” ise, gerçekleştirdiği çalışmalarla başta Ailevi Akdeniz Ateşi (AAA) olmak üzere oto-enflamatuvar hastalıklar ve vaskülitler alanlarında yaptığı katkıların yanı sıra gerek Türkiye'de gerekse de memleketler arası alanda “pediyatrik romatoloji” bilim kolunun gelişmesinde değerli rolü bulunan, dünya tıp literatürüne çocukluk vaskülitlerine dair “Ankara Kriterleri”ni kazandıran Prof. Dr. Seza Özen'e verildi.

Laboratuvarında çeşitli ilaçların biyoaktif molekül kombinasyonlarına yansılarını ölçebilen otomatize sistemlerle, hasta başı hastalık teşhisini uygun maliyetle yapan, çeşitli sıhhat parametrelerini uzun vadede ölçen ve tahlil eden aygıtların geliştirilmesine katkıda bulunan Doç. Dr. Savaş Taşoğlu ile translasyonel immünoloji üzerine yaptığı çalışmalar kapsamında geliştirdiği MOG ve nörofasin antikor testlerini Türkiye'ye kazandırarak binlerce hastanın teşhis almasına katkıda bulunan Doç. Dr. Atay Vural da, “Tıp Teşvik Ödülü”nün sahipleri oldular.

“Bilimsel Araştırma Takviye Ödülü”, epigenetik düzenleyici protein “BRD9″un radyoterapi karşılığındaki rolünün incelenmesi ve yeni kombinasyonel tedavi yaklaşımlarının geliştirilmesi gayesiyle çalışmalarda bulunan Prof. Dr. Tuğba Bağcı Önder'e verilirken, “Kişiselleştirilmiş Tıp” bahisli “Bilimsel Araştırma Dayanak Ödülü” de ERα-pozitif göğüs kanseri hastalarının tedavisinde RHEB inhibisyonun aktifliğini test ederek, dirençli/hassas hücrelerde (ARID1A-Mutant/ARID1A-WT) ne ölçüde çalıştığını, mevcut klinik ilaçlarla nasıl bir sinerji gösterdiğini ve tesir düzeneklerini ortaya koymak için in vitro preklinik çalışmaları gerçekleştiren Dr. Beğenilen Korkmaz'ın oldu.

2023 “Tıp Öğrencileri Proje Ödülü” ise, “Unilateral ve Bilateral Kortikal Olarak Yayılan Depolarizasyonların İstirahat Durumu İşlevsel İlişki Üzerine Etkisi” başlıklı çalışmasıyla Muhammed Miran Öncel'e ve “İdiyopatik Pulmoner Fibrozisde ceRNA Düzenleyici Ağın Rolü, Potansiyel Biyobelirteç ve Tedavi Gayelerinin Sistem Biyolojisi Usulleri ile Belirlenmesi” çalışmasıyla Muhammed Fatih Kırcalı'ya verildi.

Dün düzenlenen ödül merasimine Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Tıp Mükafatları Bilimsel Kıymetlendirme Şurası üyeleri ve ödül kazananların yanı sıra, Eczacıbaşı Topluluğu yöneticileri ile basın mensupları katıldı.

– “Yaşadıklarımızdan çıkardığımız en büyük ders, tahlili bilimde aramak oldu”

Açıklamada merasimdeki konuşmasına yer verilen Eczacıbaşı Holding İdare Heyeti Lideri Bülent Eczacıbaşı, kurucuları Dr. Nejat Eczacıbaşı'nın bilim, bilgi, araştırma ve geliştirmenin ışığında çağdaş bir Türkiye'nin hayalini kurduğunu belirtti.

Bu hayali gerçekleştirme seyahatinde, 1959'da Türkiye'deki tıp ve eczacılık bilimlerinin gelişmesine ve araştırmalara dayanak olmak, başarılı çalışmaları ödüllendirmek ve teşvik etmek gayesiyle Eczacıbaşı Tıp Ödülleri'ni oluşturduğunu aktaran Eczacıbaşı, şunları kaydetti:

“Ödüllerin 64. yılını kutladığımız bugünlere, dünyayı ve ülkemizi kuşatan başta salgın sonrası ekonomik krizler ve global ısınma üzere problemlerin gölgesinde ulaştık. Salgının yaralarını sarmaya çalışırken on binlerce insanımızın hayatına mal olan sarsıntı felaketi ve her gün daha ağır hissettiğimiz global ısınmanın tesirleriyle bir kere daha sarsıldık. Bütün bunlar tabiata, etrafa karşı olan sorumluluklarımız üzere, araştırma ve bilimin ehemmiyetini bir kere daha hepimize hatırlattı. Yaşadıklarımızdan geleceğimiz için çok sayıda ders çıkarttık. Lakin en büyük ders, her vakit olduğu üzere, tahlili bilimde aramak oldu.”

Eczacıbaşı, 2023 ödülleriyle birlikte bugüne kadar toplam 181 bilimsel çalışmaya takviye mükafatları kapsamında gerekli finansmanın sağlandığını, 36 Tıp Bilim Mükafatı, 46 Tıp Teşvik Mükafatı ve 20 Tıp Öğrencileri Proje Mükafatı verildiği bilgisini paylaştı.

Bu yıldan itibaren Bilimsel Kıymetlendirme Şurası tarafından konusu belirlenecek özel bir araştırmaya da dayanak mükafatı verme kararı aldıklarına dikkati çeken Eczacıbaşı, “Yeni kategorinin birinci mükafatını 'Kişiselleştirilmiş Tıp' alanında vermekten başka bir memnunluk duyuyoruz. Ülkemizin geleceğini hiç kuşkusuz eğitim seviyemiz ve bilimle yarattığımız bedel belirleyecek. Dr. Nejat Eczacıbaşı’nın dediği üzere 'geleceği bugünden yaratan ana güç bilimsel araştırma tutkusu' olacak.” sözlerini kullandı.

– “Üstün nitelikli araştırmacı sayımızı en kısa müddette ve önemli boyutlarda artırmalıyız”

Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Tıp Mükafatları Bilimsel Kıymetlendirme Konseyi Lideri Prof. Dr. Turgay Dalkara da gelecekteki yüz yılda bilime sunacakları katkıların hayalini kurarken mütevazı davranamayacakları üç husus olduğunu kaydetti.

Dalkara, “Gençlerimize olan inancımız, muvaffakiyete olan inancımız ve amaçlarımızın hudutları. Bunların üçünde de en az Mustafa Kemal ve arkadaşlarının 100 yıl evvel olduğu kadar savlı olmalıyız. Hayallerimize ulaşabilmek için üstün nitelikli araştırmacı sayımızı en kısa müddette ve önemli boyutlarda artırmalıyız.

Araştırma kuruluşlarımızı özgün ve çığır açıcı buluş ve kanıların filizlendiği bilim yuvalarına dönüştürmek zorundayız. Böylece, ülkemizi nitelikli bilim insanları için bir cazibe merkezi haline getirebilir; insanı, çevreyi ve doğayı merkezine alan bir bilim anlayışıyla başka uluslara örnek olabiliriz.” yorumunu yaptı.