İSTANBUL (AA) – ŞULE ÖZKAN – Filistinli muharrir ve direktör Nevres Salih, 2015'te İsrail hapishanesinde tutuklu olduğu sırada yaklaşık 100 günlük açlık grevi yapan gazeteci Muhammed el-Kıyk'ı anlattığı, 69'uncu Cannes Sinema Festivali'nde gösterilen Al-Qeeq isimli kısa sinemasıyla ilgili, “Filme pek çok İbrani gazetesi reaksiyon gösterdi. 'Teröristleri anlatan bir sinema nasıl gösterilir? Kabul edilebilir değil' formunda haberler yaptılar fakat işte bu, sinemanın gücü.” dedi.
Salih, AA muhabirine, gazeteci Muhammed el-Kıyk'ın açlık grevini ele alan kısa sineması “Al-Qeeq”ı ve Filistinli tutukluların açlık grevlerini kıymetlendirdi.
İşgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentinde bulunan Birzeit Üniversitesinde okuduğu devirde ortalarında Kıyk'ın da yer aldığı bir küme arkadaşıyla harç artırımına karşı açlık grevi başlattıklarını ve başarılı olduklarını belirten Salih, şunları lisana getirdi:
“Bundan 15 sene sonra ben direktör, Kıyk da gazeteci oldu. Kıyk, İsrail makamlarınca 'idari tutuklu' ilan edildi ve suçlama olmaksızın mahpusa gönderildi. Arkadaşım, İsrail'in idari tutukluluk kararı ve keyfi uygulamalarını protesto etmek gayesiyle yaklaşık 100 gün açlık grevi yaptı. Bu durum beni çok etkiledi ve bana onunla tanıştığımız günleri hatırlattı. Bir direktör olarak onun yanında olmam gerektiğini hissettim. İsmi “Al-Qeeq” olan, yaklaşık 100 günlük açlık grevini anlatan kısa bir sinema çektim. Daha sonra arkadaşımın mahpustan nasıl hatasız halde çıktığını ve özgürlüğüne kavuştuğunu gördüm.”
Salih, sinemasının 69. Cannes Sinema Festivali'nde gösterildiğini ve ilgiyle karşılandığını anlatarak, “Filme pek çok İbrani gazetesi reaksiyon gösterdi. 'Teröristleri anlatan bir sinema nasıl gösterilir? Kabul edilebilir değil.' halinde haberler yaptılar fakat işte bu, sinemanın gücü. Kendi öykümüzü anlatmazsak dünya, öyküyü yalnızca onların ağzından dinler.” diye konuştu.
– “Kameranın işgale karşı değerli bir silah olduğunu gördüm”
Filistin konusuna ait pek çok yanlış algının sinema sayesinde değişebileceğine dikkati çeken Salih, şöyle devam etti:
“Filistin, işgal kıssalarıyla dolu. Kendi halkımın öykülerine şahit oldum. Bilhassa Batı medyasının Filistin konusunu nasıl çarpıttığını ve olayları farklı halde aktardığını izlediğimde çok sinirleniyordum. Bu nedenle sorumluluk hissediyordum. Kameranın, işgale karşı kıymetli bir silah olduğunu gördüm. Dünyanın bize 'terörist' gözüyle bakmasına son vermek istedim. Biz insanız, hakikatin yanındayız, o toprakların asıl sahibiyiz ve bu nedenle direniyoruz. Sinemanın insanların üzerinde büyük gücü var. Artık okumayan bir dünyada yaşıyoruz. Beşerler, okumak yerine izlemeyi ve görmeyi tercih ediyor.”
Salih, Filistinlilerin, İsrail'in haksız tutuklamalarına karşı dünya seslerini duyurabilmek için açlık grevlerine başvurduklarını kaydederek, “Açlık grevi, insanların dikkatini davana çekmenin, bir sorun olduğunu ve bu zulmün sona ermesi gerektiğini söylemenin bir yolu. Açlık grevi, grevi yapan bireye ziyan veriyor lakin büyük ve derin bir manası var. İşgal devleti de dünya da bunu görmezden gelemiyor.” halinde konuştu.
– Muhammed el-Kıyk kimdir?
İsrail tarafından Kasım 2015'te gözaltına alınan Kıyk, 4 gün sonra açlık grevine başlamıştı. İsrail makamları, Aralık 2015'te Suudi Arabistan'ın El-Mecd televizyonu için çalışan gazetecinin “mesleğini kullanarak halkı şiddete teşvik ettiği” suçlamasıyla 6 ay tutuklu kalmasına karar vermişti.
Açlık grevine devam ederken askeri hastaneye kaldırılan Kıyk'a takviye için başta Mescid-i Aksa olmak üzere Filistin'deki tüm mescitlerde kitlesel şovlar düzenlenmişti. Kıyk, Mayıs 2016'da hür bırakılmıştı.
“İdari tutukluluk” uygulaması, İsrail'in, işgal ettiği topraklardaki Filistinlileri, hiçbir suçlama yöneltilmeden tutuklaması manasına geliyor.
Filistinliler, haklarındaki suçlamayı öğrenemeden ve kendilerini savunma hakkından yoksun biçimde 6 aya kadar mahpusa gönderilebiliyor.
Bu mühletten sonra askeri mahkemeye sevk edilen lakin suçlamalardan habersiz bir Filistinlinin tutukluluk müddeti 5 yıla kadar tekraren uzatılabiliyor.
