Her Telden (12 Aralık 2019)

Her Telden (12 Aralık 2019)

Yayın: 12.12.2019 01:39
Paylaş:
A+ A-

DÜN BİR OKURUMUZ “KARABÜKSPOR NE OLDU,SAYIN ŞEFİK DİZDAR’IN TEMASLARI SONUÇ VERMEDİ Mİ..?” GİBİ BİR YORUM GÖNDERMİŞ..
Dün bir Okurumuz KARABÜKSPOR konusunda yorum göndermiş ve “NE OLDU Sayın ŞEFİK DİZDAR’IN TEMASLARI/ÇALIŞMALARI VE ÇABALARI SONUÇ VERMEDİ Mİ..?” diye soruyor.
Daha sonra da “YANSIYAN HABERLERDEN,KARABÜKSPOR’UN ÖYLE AHIM/ŞAHIM BİR BORCU YOKMUŞ..” gibi bir anekdot düşmüş yolladığı o yoruma.
Bizim bildiğimiz TEMASLAR HALEN DEVAM EDİYOR..
Bu temasların SİYASİ AYAĞINDA,yine bizim bildiğimiz Sayın MEHMET ALİ ŞAHİN ile görüşme oldu ve Sayın ŞAHİN’İN çok yakın ilgisinin söz konusu edildiğini,belirli kaynaklar anlatıyorlar..
Yine Sayın MEHMET CEYLAN ile görüşmeler yapılıyor ve Sayın CEYLAN’IN bu konuya çok ama çok yakın ilgi gösterdiğinden söz ediliyor,bu arada bugün yarın AK Parti Karabük Milletvekilleri ile de bazı görüşmeler yapılacak.
Karabük HADDECİLER Dernek Başkanı Sayın PEHLİVAN BAYLAN ve Yönetimi ile görüşülmüş,çok pozitif gelişmeler olduğuna ilişkin bilgiler alıyoruz,ÖZÇELİK-İŞ Sendikası ve Karabük TİCARET SANAYİ ODASI ile bugün/yarın görüşme yapılacağına ilişkin bilgiler veriliyor..
KARABÜKSPOR’UN borcu denildiği/sanıldığı kadar fazla değil,deniliyor..
Kaldı ki DEVLETE OLAN BORÇLARA YAPILANDIRMA geliyor galiba.
Hatta TÜM KULÜPLERE bir affın hazırlığından söz edenler bile var..

ÜLKEMİZDE TOPLAM 13.500 CİVARINDA SPOR KULÜBÜ VAR VE BU SAYI “AVRUPA ÜLKELERİNİN ÇOK/ÇOK GERİSİNDE..” YENİ YAPILANDIRMA
Şu an itibarı ile ÜLKEMİZDE 13.500 Civarında SPOR KULÜBÜ var,bu kulüpler futbol,basketbol gibi temel sporları yaptıkları gibi,bazı kulüplerin bu dalları yapmayıp,daha bir İHTİSAS Kulübü olarak çalıştıkları da biliniyor.
AVRUPA ÜLKELERİNDE,BU RAKAM,BİZİM BİRKAÇ KATIMIZ KADAR..
Şimdiye kadar bu 13.500 SPOR KULÜBÜNDE 230 bin civarında İNSAN GÖREV almış,bu insanlar BAŞKAN olmuş YÖNETİCİ olmuş ve böyle çok önemli bir rakamda insan,bir şekilde SPOR İLE İLGİLİ görevler almış.
BU SPOR KULÜPLERİNİN BÜYÜK BÖLÜMÜNÜN BORCU VAR..
O veya BU biçimde borçlanmışlar,bu borçlar DEVLET BİRİMLERİNE,SPORCULARA,MALZEME SATANLARA diye sıralanıyor elbet,örneğin TÜRKİYE SÜPER LİG Şampiyonu olmuş BURSASPOR,AVRUPA KUPALARINDA müsabaka yapmış SAKARYASPOR,ZONGULDAKSPOR,ORDUSPOR gibi çok örnek var.
KARABÜKSPOR’DA BU BORÇLU KULÜPLERDEN BİR TANESİ İŞTE..
Şimdi KARABÜKSPOR’U yeniden ayağa kaldırma çabaları var..
SİYASET/TİCARET/BÜROKRAT velhasıl TÜM KARABÜK bu işe odaklanmış..
Sonucu bizde merakla bekliyoruz doğrusu..

SÜPER LİG TAKIMLARI HARİÇ TUTULARAK,BİRİNCİ/İKİNCİ/ÜÇÜNCÜ/BAL LİGİ/AMATÖR LİG TAKIMLARININ RESMİ BORÇLARINA AF MI VAR..?
Türkiye de 13.500 SPOR KULÜBÜ olduğundan söz ediliyor ve bunların büyük bölümüne ilişkin “BORCU VAR..” deniliyor,şimdi kulislerde bir dizi söylenti dolanmaya başladı.
TÜRKİYE SÜPER LİGİ TAKIMLARI HARİÇ.Birinci/İkinci/Üçüncü/BAL Ligi/Amatör Lig takımlarının DEVLETE İLİŞKİN BORÇLARINA AF geliyor ve bu AF ile birlikte,uygulamalarda da çok sıkı bir denetim başlayacak ifadeleri kulislerin en fazla konuştuğu konular içerisinde.
SÜPER LİG TAKIMLARININ ÇOK BÜYÜK GELİRLERİ VAR.
YAYINCI KURULUŞTAN BÜYÜK GELİRLERİ VAR..
Bir galibiyete 2.4 milyon lira para SÜPER LİG Takımlarından başka kim kazanabiliyor,zaten EN BÜYÜK DEVLET BORCU DA BUNLARIN gibi bir dizi görüşler yaygın biçimde dillendiriliyor.
Böyle bir af ile TÜRK SPORUNDA yepyeni bir sayfa açılabilir mi..?
TÜRK SPORU ÇOK SAĞLAM BİR ZEMİNE OTURTULABİLİR Mİ..?
Bu yönlü çalışmalar üzerinde duran çevreler var elbet..

ÇOK SEVDİĞİMİZ,ÇOK ÖNEMSEDİĞİMİZ, ÖNDE GELEN BİR TÜCCARI KARDEŞİMİZ “TİCARET VE SANAYİ ODASI ÜYESİNİ İCRA İLE TEHDİT ETMEZ.”
Çok sevdiğimiz,çok önemsediğimiz,Karabük’ün önde gelen tüccarlarından bir Kardeşimiz,dün arayarak “GERÇEKTEN ÇOK ÜZGÜNÜM..” dedi ,ne oldu hayırdır neden üzgünsün diye sorduk.
“TİCARET VE SANAYİ ODASI ÜYELERİNİ İCRA İLE TEHDİT ETMEZ/ETMEMELİ..” dedi ve Karabük Ticaret ve Sanayi Odası’nın ÜYELERİNE AİDAT BORÇLARI ile ilgili 20 Aralık gününe kadar süre verdiğini anlattı.
TELEFONLARA MESAJ YOLLANIYORMUŞ GALİBA.
O Kardeşimizin borcu olduğunu falan düşünmeyin,O Kardeşimizin borcu olmaz,O Kardeşimizin üzüntüsü genel uygulamaya ve bu uygulamanın TİCARET ve SANAYİ Odası tarafından yapılmasına.
TİCARET ve SANAYİ Odası,Üyesi olan TÜCCARI/TACİRİ/İŞ İNSANINI İCRAYA VERMEKLE TEHDİT ETMEZ diyor O Kardeşimiz ve böyle bir uygulamaya tepki gösteriyor..
Bilemiyoruz YASAL BİR ZORUNLULUKTAN MI KAYNAKLANIYOR BU DURUM.
Ancak,O Kardeşimiz gerçekten çok/çok üzülmüş..

KARABÜK İL SAĞLIK MÜDÜRÜ DR.Sayın AHMET SARI “SAFRANBOLU DEVLET HASTANESİ’NİN UZMAN HEKİM AÇIĞI GİDERİLİYOR..” DEDİ.
Karabük İl Sağlık Müdürü Dr.Sayın AHMET SARI ile dün bir görüşmemiz oldu ve Sayın SARİ oldukça neşeli,oldukça mutlu bir tablo çiziyor,zira SAFRANBOLU DEVLET HASTANESİ’NE yeni UZMAN HEKİMLER atanmış.
ÇOCUK HASTALIKLARI,DAHİLİYE,FİZİK,ORTOPEDİ Uzman Hekimleri atanmış ve Sağlık nedeni ile bir süredir görev yapamayan Hekimlerin de göreve başlaması ile UZMAN HEKİM açığı gideriliyormuş.
Sayın AHMET SARI bu konuları anlattı.
Bakanlık düzeyinde çalışmalarını sürdürerek HANGİ DALDA UZMAN HEKİM AÇIKLARI varsa,bunların giderilmesi için gerekli çabaların gösterildiğine işaret etti.
UZMAN HEKİM AÇIĞINDAN ÇOK YAKINMALAR GELİYORDU..
Bu açığın gideriliyor olmasına sevinmemek mümkün mü..?

KARABÜK İLİ ÇEVRE HİZMETLERİ BİRLİĞİ “KARÇEV..” YÖNETİMİ,ŞU ANA KADAR,KATI ATIK BERTARAF TESİSİ YAPAMADI,MAAŞ ALANLAR..!!
Diyoruz ki,KARABÜK ÇEVRE HİZMETLERİ BİRLİĞİ (KARÇEV..) kurulduğu 16.08.2006 Tarihinden bu yana,TEMEL AMACI OLAN,hizmeti yapamadı, başaramadı,beceremedi..
KARÇEV Başkanı,Dönemin KARABÜK VALİSİ..
16.08.2006 TARİHİNDEN BU YANA KARABÜK VALİLERİ..
Şimdi,o tarihten bugüne kadar KARABÜK’TE görev yapmış Valileri KATI ATIK BERTARAF Tesisi yapılmadığı için BAŞARISIZ MI göreceğiz,nasıl bir değerlendirme yapacağız.
KARÇEV’DEN MAAŞ ALANLAR VAR MUTLAKA..
Biz diyoruz ki,hiç değilse KARÇEV’İ fesih edelim,böylece Valiler bir KATI ATIK BERTARAF TESİSİ yaptıramamış görünerek, başarısız gibi algılanmasın,bu önlensin.
Kaldı ki,ORTAYA YEPYENİ BİR DURUM ÇIKTI..
Karabük Belediye Başkanı Sayın RAFET VERGİLİ,Asit Köyü sakinlerinin yaptığı KARAYOLU KAPATMA EYLEMİ sırasında “KATI ATIK BERTARAF TESİSİ’Nİ BELEDİYE OLARAK BİZ YAPACAĞIZ..” yolunda söz verdi,bu defa da ortaya YENİDEN ÇED RAPORU alınması olayı çıktı..
KARÇEV kimlere maaş veriyor veya maaş veriyor mu..?
13 YILDIR BAŞARILI OLAMADI,en iyisi,FESİH edilmesi herhalde..

SAFRANBOLU “TÜRKER İNANOĞLU İLETİŞİM FAKÜLTE BİNASI İNŞAATLARINDA YAVAŞLAMA..” TÜRKER İNANOĞLU İSMİNİN RESMİLEŞMEMESİ
Türk Sinemasının en önde gelen yapımcısı ve ilgili çevrelerin “BAY SİNEMA..” diye hitap ettikleri,Safranbolulu Sayın TÜRKER İNANOĞLU doğup büyüdüğü Safranbolu’ya bir FAKÜLTE BİNASI yaptırıyor..
İNŞAATLARA BİRKAÇ AY ÖNCE BAŞLANDI..
Aslında çok daha önceleri başlaması gereken,hatta,şu an eğitim verilmesi gereken FAKÜLTE BİNASI,bu işi biran önce yapıp/hayata geçirtmesi gereken BÜROKRATİK İŞLEMLERDE AYAK SÜRÜNMESİ NEDENİ ile kısa süre önce başlayabilmişti.
Sayın TÜRKER İNANOĞLU ismi YÖK Tarafından RESMİLEŞTİRİLDİ Mİ acaba,YÖK karar alarak “EVET BURASI TÜRKER İNANOĞLU İLETİŞİM FAKÜLTESİDİR..” gibi bir karar aldı mı..?
Veya böyle bir karar alınması gerekiyor mu..?
Yavaşlama da böyle bir kararın çıkmaması SEBEP OLABİLİR Mİ..?
Özetlersek şayet halkın TÜRKER İNANOĞLU İLETİŞİM FAKÜLTESİ BİNASI olarak bildiği,kabul ettiği,içselleştirdiği bu inşaatlar hayli yavaşladı ve yavaş ilerlemeye başladı..
Neden acaba..?

TSO YÖNETİM KURULU BAŞKANI Sayın MEHMET MESÇİER,DEMİR TÜCCARLARI DERNEK BAŞKAN Sayın İBRAHİM ÖZTÜRK VE MİLLETVEKİLLERİ
Daha önce okurlarımıza duyurmuştuk,DEMİR PİYASALARINDA çok yakınmalar vardı ve NAYLON/PERLON FATURALARLA haksız rekabet yapılıyor iddiaları ayyuka çıkmıştı.
Geçtiğimiz günü Karabük TSO Yönetim Kurulu Başkanı Sayın MEHMET MESÇİER,Karabük Demir Tüccarları Başkanı Sayın İBRAHİM ÖZTÜRK,bir randevu alarak,AK Parti Karabük Milletvekilleri ile ANKARA’DA bir araya geldiler.
Bu NAYLON/PERLON noktasında bir yol haritası belirlenmesi için görüştüler,ilgili yerlerden randevu talep ettiler,önümüzde ki hafta belirli bir dizi görüşme daha yapılacağının haberlerini aldık.
Bu arada KARABÜK HADDECİLER Derneği ile Karabük DEMİR TÜCCARLARI Derneği’nin bir araya gelerek “NAYLON/PERLON İŞİ NASIL ÖNLENİR NE GİBİ ÖNLEMLER ALINMALI,NELER YAPILMALI..” konularında bir rapor hazırlamaları üzerinde mutabık kalındığına ilişkin bilgiler alıyoruz.
Henüz resmen teyit ettiremediğimiz bu bilgilere göre,HADDECİLER DERNEĞİ ile DEMİR TÜCCARLARI DERNEĞİ Başkan ve Yöneticileri bir araya gelerek “NAYLON/PERLON FATURALARIN NASIL ÖNÜNE GEÇİLİR,NELER YAPILMALIDIR..” konularını görüşüp,bir rapor hazırlayacaklar..
BU RAPOR İLGİLİ MALİYE BÜROKRASİSİNE SUNULACAK..
Ve o rapor uyarınca çözümler istenecek..
RESMİ OLMAYAN, TOPLANTI SONUÇ BİLGİLERİ BU ŞEKİLDE VERİLİYOR..

KARABÜK SİYASİ KULİSLERİ, KURULACAK İKİ YENİ SİYASİ PARTİ İÇİN,GÖZÜNÜ Sayın NECDET AKSOY’A ÇEVİRDİ VE “GİDECEK Mİ-KALACAK MI.?”
Karabük Siyaset Kulisleri,Sayın AHMET DAVUTOĞLU ve Sayın ALİ BABACAN tarafından kurulacak olan İKİ YENİ SİYASİ Parti için,gözünü,Eski Belediye Başkanlarından Sayın NECDET AKSOY’A çevirdi.
Safranbolu eski Belediye Başkanlarından Sayın NECDET AKSOY,bilindiği gibi “BU GÖREVİNDEN ALINARAK,YERİNE KAYYUM ATAMASI YAPILMIŞTI..”
Şimdi SİYASET KULİSLERİ,özellikle AK Parti kulisleri Sayın NECDET AKSOY’UN nasıl bir tutum alacağına ilişkin çeşitli tahminler yürütüyorlar ve kimi AK Partililer “Sayın NECDET AKSOY AK PARTİ’DE KALIR..” görüşünü dile getirirken,kimi AK Partililer ise “YENİ BİR SİYASET İÇİNDE YER ALIR..” diyor.
Sayın NECDET AKSOY’UN Siyasi deneyimleri ve halk ile iç içe bir insan olması,YENİ KURULACAK OLAN SİYASİ Partilere olumlu mesajlar verir ve mutlaka Sayın AKSOY’U yanlarında görmeyi isterler,görüşünde olan çevreler “OYSA AK PARTİ,Sayın AKSOY’U DEFTERDEN SİLMİŞ GÖRÜNÜYOR..” diyorlar.
Bu arada,özellikle Sayın AHMET DAVUTOĞLU’NUN Partisi ile ilgili olarak Kurucular Kurulu Üyesi olacağı söylenen,KARABÜK eski Valilerinden Sayın İZZETTİN KÜÇÜK’ÜN,nasıl bir KARABÜK TEŞKİLATLANMASI yapacağı da merakla bekleniyor..
Siyasi kulisler “KENDİ OLMASA DA,MADDİ GÖLGESİNİ HİSSETTİRECEK İSİMLERDEN..” söz ederek “ BU PARTİ,KARABÜK’TE FİNANSAL BİR SIKINTI YAŞAMAZ DİYE DÜŞÜNÜYORUZ..” diyenlerin sayısı oldukça fazla görünüyorlar.
BİR YANDAN KONGRELER,öte yandan, YENİ SİYASİ PARTİLER,ortalık hareketli.

7 kişi görüş bildirdi

  1. İzzettin Küçükün zenginleri

    Ahmet bey,Safranbolu eski Kaymakamı Karabük eski Valisi İzzettin Küçükün bu yörelerde kimi zengin ettiği herkesce biliniyor.Sende bunu bu isimleri açıkça yaz artık.O isimdeki insanlar koşa koşa Bursaya gitmedimi orada Büro açtımı açmadımı o insanlar hangi borsalara para veripte kıçı kurtardılar.Bu yörelerde böyle isimler çok konuşuluyor sende bunları biliyorsun dinliyorsun heralde zamanını bekliyorsunki o zaman yazıcan.

  2. önemli degil

    sayın golbek buyuklerimizin karabukspor icin bir seyler yapmaya calismasi bizi gercekten sevindiriyor. insallah da basarili olacaklar. ama ya bu duruma dusurenler ne olacak, acilan mahkemeler, o kesilen tirlar dolusu soda, peynir ve nevresim faturalari? bunlar cevabini almazsa yine bir sey olmaz.

  3. Karabükspor çıkmazdamı

    Bazı yerlerde Karabükspor çıkmazda filan gibi yazılar çıkıyor hakkaten Karabükspor çıkmazdamı yoksa borçlar öyle ahım şahım deyilmi bunu bir Karabüklü olarak merak ediyom mesela Yolbulan ailesi o 70 milyonu çok uzun vadeli alabilirim filan demiş galiba Vergi ve SGK için af dahil yapılandırma geliyomuş o borcun toplamı 6-7 milyona biter deniyor eski futbolculara 50 milyon dolar civarındaki eski borçları oturup anlaştığında 10 milyona ve uzun taksitlerle biter yoksa kulüp kapanınca hiç alamıcaklar Karabükspor pek çıkmazda gibi deyil esas çıkmazda olan Karabük sahipsizliyini burdada yaşıyor Karabük öylemi deyilmi.Hani Kardemir de görev almak olunca Karabüklüyüm diyenler sözde Karabüklü deyil özde Karabüklü olun.AHMET NUR ÇEBİ gibi özde Karabüklü olun yalandan yere karabüklülük olmaz arkadaş.

  4. radar

    Yeni çıkarılacak kanunla klüplerin başına gelen kişilere tüm sorumluluklar yüklenilmelidir. Klübün mali yapısına kadar teminat veya teminat mektubu uygulaması getirilebilir.
    Daha ileri gidersek bence doğrusu da bu. Klüpler özelleştirilip, fabrika gibi herhangi firmanın sahiplenmesiyle çalıştırılmalıdır. Karı da zararrı da firma ve kişilere ait olmalıdır. Bu sistem olursa alt yapıya daha çok önem verilip klüplerin mali yapılarının daha iyi olacağı devletinde klüplerden daha çok vergi alacağı kanaatindeyim.

  5. ARKADAŞ DOGRU DEMİŞ

    ÇIKMAZDA OLAN KARABÜKSPOR DEYİL KARABÜKÜN KENDİSİ DEMİR Bİ ARKADAŞ YÜZDE ONMİLYON KERE ONMİLYON ÇARPI DOĞRU Bİ TESPİT KARABÜK KARABÜKSPORU AYAĞA KALDIRICAK GÜÇTE DELİY.NERDESİNİZ KARDEMİRİN KARABÜKLÜLERİ HADİ CEBİNİZDEN DEYİL KARDEMİRİN KARABÜKE BORCUNDAN DOLAYI KARABÜKSPORA BİR DESTEK DAHA VERİN.
    YILLARCA VERDİNİZ BİR DESTEK DAHA VERİN KARABÜKLÜLÜYÜNÜZÜ GÖRELİM.

  6. Gönderen

    İşin aslına bakılırsa futbol kulüplerinin faaliyeti spor değil. Kulüplerin isimlerindeki “spor” ifadesi bir genelge kaldırılmalı. “Spor” ifadesi bir yanıltman başka birşey değil. Kulüplerin futbol faaliyeti sporluktan çıkmış, sektöre dönüşmüş. 11 futbolcu sahada önemli parlar karşılığı koşuyor, binlerce kişi para vererek tribünlerde onları izleyip eğleniyor, yüzbinlerce kişi evlerinde oturup çeşitli içecekler ve çerezler eşliğinde onları izliyor, vakit geçiriyor. Sonrasında televizyon kanallarında yine önemli parlar alan kişiler saatlerce maçlar hakkında lak lak yapıp milleti oyalıyor. Hakemler de yine önemli parlar alarak maçları yönetiyor. Futbolcu alıp satmalarında büyük paralar dönüyor, Maçlar üzerine büyük kumar (bahis) oynanıyor. Ve millete de bu faaliyetler “spor” olarak yutturuluyor…..
    Neresi spor bunun?

    Futbol kulüplerinin faaliyetleri “eğlence ve kumar” kategorisine alınmalıdır. Ve kulüpler isimlendirilirken spor ifadeini kullanmamlıdır.
    Mesala “Kadıköyspor kulübü” yerine “Kadıköytop kulübü” olmalıdır…

  7. Savcı, Ulaşımda çevreci otobüs ve Yetişkin 1,5, Öğrenci 0,25 Kuruş

    Ağrı Belediye Başkanı Savcı Sayan Ulaşımda çevreci otobüs alarak ayrıca fiyatlarda Yetişkin 1,5, Öğrenci 0,25 Kuruş olarak yaptığını sosyal sayfasından açıkladı . Ağrıyı tercih eden öğrencilere daha sürprizlerinin olacağını söyledi Sosyal sayfalarda hizmetler yenilikler 1 saniyede milyonlara ulaşıyor…

Bir Yanıt Yazın Yanıtı İptal Et

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

Süper metan salımlarının tespiti yapay zeka sayesinde hızlanıyor

Anadolu Ajansı
Yayın: 04.05.2024 08:48
Paylaş:
A+ A-

İSTANBUL (AA) – YETER ADA ŞEKO – Hollanda Uzay Araştırmaları Enstitüsü (SRON) Kıdemli Araştırmacısı Prof.Dr. Ilse Aben, küresel ısınmaya neden olan ve “süper salıcılar” olarak adlandırılan büyük boyuttaki metan salımlarının tespitinde uydulara ek olarak yapay zekanın kullanıldığını ve bunun işleyişi hızlandırdığını söyledi.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından küresel ısınmanın yüzde 25’inden sorumlu gösterilen metan gazı emisyonlarının 2030 yılına kadar 2020'ye kıyasla yüzde 30 düşürülmesi için 150'den fazla ülke taahhütte bulundu.

BM, bu ülkelerin metan emisyonlarını azaltmasına destek olmak için 2021 yılında Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi'ni kurdu.

Hem doğal kaynaklardan hem de insan faaliyetleri sonucu atmosfere yayılabilen metan gazının ana kaynaklarından birini enerji sektöründeki faaliyetler oluştururken Uluslararası Enerji Ajansına (IEA) göre petrol ve doğal gaz sektöründen kaynaklanan metan salımı en çok sızıntılar nedeniyle yaşanıyor.

Metan emisyonlarıyla mücadelede özellikle “süper salıcılar” (super emitters) olarak adlandırılan devasa metan gazı sızıntılarının tespiti önem taşırken çok büyük miktardaki bu sızıntılar özellikle petrol, doğal gaz ve kömür üretiminin gerçekleştiği sahalarda görülüyor ve haftalarca devam edebiliyor.

İstatistik portalı Statista verilerine göre 2022'de en fazla süper salım, tamamı petrol ve doğal gaz kaynaklı olmak üzere 184 vakayla Türkmenistan'da görüldü. Bu ülkeyi, 155 vakayla Hindistan ve ABD izledi. Hindistan'daki süper salımların birçoğunun kaynağı çöp sahaları olarak belirlenirken ABD'deki vakaların kaynağında petrol ve doğal gaz çalışmaları öne çıktı.

Atmosfere ciddi anlamda metan yükü bırakan süper salıcıların tespiti uydular aracılığıyla yapılan gözlemlerle mümkün olabilirken bu uydu hizmetini sağlamak için küresel çapta girişimler bulunuyor. Avrupa Birliği (AB) Uzay Ajansının Sentinel-5 Precursor adlı uydusunun verileriyle çalışmalar yürüten TROPOMI (Troposferik İzleme Aracı) programı, bu girişimler arasında en kapsamlı veriyi sağlayanlardan biri olarak gösteriliyor.

SRON'daki kıdemli araştırmacılık görevinin yanı sıra TROPOMI programının eş baş araştırmacısı olan Prof.Dr Ilse Aben, uyduların metan sızıntılarını tespit etmesindeki rolünü AA muhabirine anlattı.

– “Sızıntıları önlemek firmalara da katkı sağlar”

Uyduların, metan sızıntısı ölçümlerini, atmosferden geçen güneş ışığının dalga boyu üzerinden yaptıklarını belirten Aben, “Metan ya da diğer moleküller ışığı emerler ve bu ışık üzerinde belirli bir parmak izleri kalır. Sonrasında bu ışınlar yer yüzeyinden uzaya yansır. Biz de bu ışınların renklerinden ölçümleri gerçekleştiriyoruz.” dedi.

Aben, uydular aracılığıyla dünyanın her yerinden, her boyuttaki metan emisyonuna dair veriler elde edebildiklerini, süper salım yapan noktaların yoğunlukla petrol ve doğal gaz üreten bölgeler ile kömür madenciliği ve çöp sahaları olarak karşılarına çıktığını kaydetti.

Bu sızıntıların önüne geçilmesinin özellikle petrol ve doğal gaz üreten firmaların gelirlerine katkı sağlayacağına dikkati çeken Aben, “Petrol çıkarmayı hedefleyen şirketlerin çalışmalarından da gaz yayılıyor. Bu şirketlerin temel amaçları petrol çıkarmak ama çıkan gazı yakalasalar onu da satabilirler. Doğal gaz şirketleri ise zaten doğal gaz çıkarıyorlar, aslında her sızıntı onlar için birer kayıp demek.” tespitinde bulundu.

– BM ülke ve şirketleri bilgilendirip uyarıyor

Uydular sayesinde ilk defa küresel ölçekte süper salıcıların nerede olduğunu görebildiklerini ve bunun bir devrim olduğunu dile getiren Aben, “Daha önce böyle bir şey yaşanmamıştı. Bu kadar çok sayıda olduklarını ve bu kadar büyük olduklarını bilmiyorduk.” ifadelerini kullandı.

Aben süper salımların tespiti sonrası işleyen süreci şöyle özetledi:

“Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi bir metan uyarı sistemi kurdu. Bu sistem tamamen süper yayıcılar üzerine ve verileri de uydular üzerinden alıyorlar. Biz tam olarak neyin sızıntı yaptığını tespit ediyoruz, onlar da bundan sorumlu olan şirkete ya da hükümete ulaşıp durumu iletiyorlar. Bu durum hakkında ne yapacaklarını ve onlara nasıl yardımcı olabileceklerini soruyorlar. Bu işleyiş aslında geçtiğimiz aralık ayında aktif olarak hayata geçirildi, henüz çok yeni bir uygulama. Biz bilim insanları olarak birkaç yıldır sızıntıların kaynaklarını arayıp durumu bildiriyorduk. Ama tahmin edeceğiniz üzere bir bilim insanı Orta Asya'daki birini arayıp 'Bakın sizin bir sızıntınız var.' dediğinde hiç bir şey olmuyordu.”

Uygulamanın başladığı 1 Aralık 2023'ten bu yana BM tarafından ülke ve şirketlere 127 uyarı gönderildiği ve bu uyarılar sonrasında şu ana kadar sadece 1 sızıntının önlendiği bilgisini veren Aden, sürecin hızlandırılması ve daha fazla sızıntının giderilmesi gerektiğini vurguladı.

Bu sızıntılar sonucu atmosfere devasa boyutlarda metan yayıldığının altını çizen Aben, “Eğer metan gazı salımlarını düşürmek için bir şeyler yapılması hedefleniyorsa süper salıcılar konusunda bir şeyler yapılması aslında çok kolay ve etkili bir adım olacaktır.” sözlerini sarf etti.

– Yapay zeka katkısı

Uydular aracılığıyla elde edilen verilerin değerlendirilmesi sürecinde yapay zekadan faydalandıklarına değinen Aben, şöyle devam etti:

“TROPOMI her gün milyonlarca gözlem yapıyor. Dolayısıyla bu gözlemler arasında süper salımları tespit etmek için etkili bir yönteminizin olması gerekiyor. Biz de bu noktada yapay zekayı, tespit edilen tüm noktaları tanıması üzerine eğittik. Doktora öğrencilerimizden biri bunu yapabilen bir model geliştirdi. Bu çalışmalar yapay zeka olmadan da sadece uydularla yapılabilirdi ama belirli bir noktada bunu makine öğrenimi ile yapmaya karar verdik. Aksi halde bu çok fazla zaman alıyordu ve yapay zeka aslında büyük bir fark oluşturdu.”

Yapay zekanın bu alana entegre edilmesi üzerine çeşitli girişimler olduğundan bahseden Aben özellikle Google ve Planet gibi haritalama verilerine sahip kurumların teknolojilerinin bu alana adapte edilmesiyle bu sızıntıların tespitinin daha hızlı yapılacağı değerlendirmesinde bulundu.