Her Telden (20 Mart 2020)

Her Telden (20 Mart 2020)

Yayın: 19.03.2020 21:13
Paylaş:
A+ A-

İNSANLAR “BELKİ SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI GELİR DÜŞÜNCESİ İLE MARKETLERE SALDIRDI..” ÖNÜMÜZDE Kİ AYLAR ARTIK İŞLER DİP YAPAR..
İnsanlar SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI gelebilir gibi bir endişeden kaynaklansa gerektir,MARKETLERE SALDIRDILAR ve öyle aileler oldu ki BİRKAÇ AYLIK yiyeceğini,erzağını aldı evine stokladı..
AİLELERİN BÜYÜK BÖLÜMÜ EVLERİNE STOK YAPTILAR..
Şimdi işler normale binince,EVLERDE Kİ BU STOKLAR BİTİNCEYE kadar işler dibe vurur,ayrıca,yapılan stokların büyük bölümü KREDİ KARTI ile yapıldığı için GELECEK AYLARDA KREDİ KART ÖDEMELERİ DE sıkıntılı bir sürece girer.
BU SALGIN,BİR SÜREDİR PİK NOKTAYI BULDU,ARTIK USUL/USUL SÖNER..
Yine de insanlar tedbiri elden bırakmamalı..
TAMAMEN SÖNENE KADAR TEDBİRİ ELDEN BIRAKMAMAK GEREK..
Efendim,bilmem kaç liraya makarna satılmış,kolonya fiyatları nerelere tırmanmış bulunmuyormuş,bekleyin ÇOK DEĞİL BİR AY veya 45 GÜN SONRA piyasalarda bakın bakalım neler yaşanacak..?
EVLERDE Kİ,STOKLAR BİTENE KADAR,ALIŞ/VERİŞLER DİBE VURUR..
Dünya da ve Ülkemizde bakkallara,marketlere saldıran RAFLARI BOŞALTAN,EVLERİNİ BİRER STOK YERİ HALİNE GETİREN insanlar,aldıkları erzak tükeninceye kadar alış/verişten uzak durur.
Piyasaları bir de böyle tehlike bekliyor elbet.
TEDBİR/SABIR ile gelişmeleri bekleyelim,paniğe gerek yok..

KARABÜK BELEDİYE BAŞKANI Sayın RAFET VERGİLİ “KORONAVİRÜS SALGINI İLK GÜNDEM OLDUĞUNDA..” ÇALIŞMALARINI BAŞLATMIŞTI..
Karabük Belediye Başkanı Sayın RAFET VERGİLİ,koronavirüs salgını hakkında haberlerin ilk çıktığı günlerde “BELEDİYE OLARAK DEZENFEKTE ÇALIŞMALARINI BAŞLATTIĞINI..” söylemişti.
Sayın VERGİLİ,bu manada çalışmalarını ilk BÜTÜN CAMİLERİ DEZENFEKTE EDEREK başlattıklarının mesajlarını vermişti ve insanların toplu olarak bulanabilecekleri mekanlara yönelik,bu çalışmaların süreceğini anlatmıştı.
Daha Ülkemizde bu iş yeni/yeni gündeme geliyordu,Sayın RAFET VERGİLİ olayı çok öncesinden görmüş olacak ki,çalışmalarını yoğun biçimde başlatmıştı.
Bu konuyu yazdığımızı hatırlıyoruz.
Şimdi Sayın RAFET VERGİLİ fırsatçılara karşı ciddi bir tutum içerisinde olacağına dikkat çekiyor,gerçi,fırsatçılık yapanlarında YELKENLERİ SUYA İNDİ SAYILIR,piyasaların ateşi usul/usul sönüyor..
Kısa süre sonra FIRSATÇILAR,öyle sanıyoruz ki ,İŞLERİN TADI/TUZU YOK,ALIŞ/VERİŞLER DİBE VURDU demeye başlarlar,zira,insanlar evlerinde ki stokları bitirme telaşına düşeceklerdir.
BELEDİYE DEZENFEKTE ÇALIŞMALARINA DEVAM EDİYOR..
Çokta iyi yapıyor..

ALIŞ/VERİŞ MERKEZLERİNİN ,ÖZELLİKLE YİYECEK MADDELERİNİ İNDİRDİKLERİ ALANLARIN HİJYENİ,KAPANAN YERLERİN KİRA BEDELLERİ…
ALIŞ/VERİŞ Merkezlerinin,özellikle GIDA MADDELERİNİ indirdikleri alanların,ÇÖPLERİNİ,ARTIKLARINI,GÜNÜ GEÇMİŞLERİNİ attıkları alanların DURUMU NEDİR..?
Buralarda ki HİJYEN DURUM NEDİR,BURALAR TEMİZ MİDİR..?
Dezenfekte ediliyor mu..?
Bu yönlü soruların cevabı elbet çok ama çok önemli..!!
Öte yandan ALIŞ/VERİŞ MERKEZLERİNDE işyeri kiraları noktasında çok büyük sıkıntıların yaşanacağı kesin,kapatılan yerlerin kiraları ne olacak veya insanların büyük bölümü evine kapanınca,iş hacmi büyük ölçü de düşen işyerleri ne olacak..?
Koronavirüs salgını çok ciddi HUKUKİ SÜREÇLERİ DE GETİRECEK.
Alış/veriş merkezlerinde in/cin top oynuyor adeta..!!
Buralarda ki işyerleri KDV,SGK,KİRA,İŞÇİ GİDERİ,ORTAK GİDER nasıl ödeyecekler..?
Haydi vergiler biraz ötelendi,ya gerisi nasıl ödenecek..?

BAKIN,ÖNEMİ NEDENİ İLE YİNE/YENİDEN BELİRTİYORUZ “ÜLKEMİZDE EN CİDDİYE ALINMASI GEREKEN KONU,EKMEK DAĞITIMI VE SATIŞI..”
Bakın yine/yeniden yazıyoruz,üzerinde hassasiyetle durarak,belirtiyoruz,”ÜLKEMİZDE EN CİDDİYE ALINMASI,ÜZERİNDE HİJYEN NOKTASINDA EN DUYARLI BİÇİMDE DURULMASI GEREKEN KONU EKMEK DAĞITIMI ve SATIŞ YERLERİ..”
EKMEK ÜRETİMİ SÜREKLİ DENETLENİYOR..
O nokta da fazla,hatta,hiçbir sorun yok..
Bütün sorun BAKKAL/BAYİ/MARKET noktasına EKMEK DAĞITIMI ve bu noktalarda ki SATIŞ YERLERİ,ekmeğin ellenmesi,ekmek seçimi sıkıntılı bu noktaya ÜLKEMİZDE çok önem verilmeli.
BİR ARA EKMEĞİN AMBALAJLANMASI GÜNDEME GELMİŞTİ.
Sonra ertelendi,gündemden kaldırıldı..
Özellikle sabah saatlerinde BAKKAL/BAYİ/MARKET henüz açmamış oluyor,Fırınlardan ekmeği alan DAĞITIM ELEMANLARI açılmayan işyerinin kapısı önüne EKMEK KASALARINI koyup gidiyorlar..
SAĞLIKSIZ BİR ORTAMDA,BUNLAR YAŞANIYOR..
O nedenle “EKMEĞİNİ FIRINDAN AL KAMPANYASI AÇILDI ZATEN..”
Ülke genelinde bu konu mutlaka bir biçimde şekle/sisteme bağlanmalı.

BU NE BİÇİM İŞ ALLAH AŞKINA,ÜLKE GENELİNDE MEYDANA GELEBİLECEK VAKALARI DA,ANCAK VE ANCAK SAĞLIK BAKANLIĞI AÇIKLIYOR…
Dünyayı ve Ülkemizi kasıp/kavuran koronavirüs salgını hakkında açıklama yapma yetkesi SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN,böyle bir karar alınmış ve bu nokta da ne VALİLİKLER,ne KAYMAKAMLIKLAR,ne SAĞLIK İL MÜDÜRLÜKLERİ yetkili değil.
SAĞLIK BAKANI DIŞINDA KİMSE BİR AÇIKLAMA YAPAMIYOR..
O zamanda,Karabük gibi,tüm ÜLKE GENELİNDE DE,mutlaka ama mutlaka DEDİKODULAR,ASLI ASTARI OLMAYAN sözler ediliyordur,özellikle SOSYAL MEDYA olayı bu olayı tetikliyordur.
Keşke VALİLİKLERE,KAYMAKAMLIKLARA açıklama yetkisi verilse.
Kimse DUYUMLARDAN yola çıkarak,yalan/yanlış,aslı/faslı tartışılabilecek haberlere itibar etmese,RESMİ BİRİMLERİN verdikleri haberler ile günlük yaşamını tanzim etse.
Örneğin,KARABÜK’TE DURUM NEDİR,bu konu hakkında bilgi almak mümkün değil,tek yetkili SAĞLIK BAKANLIĞI,Bakanlıkta gece yarıları Sayın BAKAN tarafından açıklama yapıyor..
İNANAN/İNANIR,inanmayanlar ŞEHİR EFSANELERİNE inanır..!!
Bu olacak iş değil,kendi elimizle ŞEHİR EFSANELERİ yaratıyoruz.
En iyi HER SABAH YEREL DE AÇIKLAMA YAPILMASIDIR herhalde..

BANKALAR,İŞİ OLANLARI SIRA İLE ALIYORLAR,İYİ/GÜZEL, AMA SIRA BEKLEYENLER ÜST/ÜSTE “SIRA KUYRUKLARI SAĞLIKLI MI..” SİZCE
Bankalar,Bankada işi olan müşterilerini SIRA İLE İÇERİ ALIYORLAR ve insanlar bu nedenle uzun kuyruklar oluşturuyorlar,adeta ÜST/ÜSTE sıra bekliyorlar..
BU DURUM PEK Mİ SAĞLIKLI YANİ..?
Şimdi,ayın 20 sinden sonra EMEKLİLER MAAŞ ALACAKLAR ve oluşacak kuyrukları hep birlikte göreceğiz,gerçi belirli bir yaş gurubuna EMEKLİ MAAŞLARI evlerinde falan ödenebilir gibi söylentiler var,bakalım neler yaşanacak göreceğiz.
Bu arada koronavirüs salgını BELİRLİ BİR KESİM EMEKLİYE YARADI..
Zira en düşük emekli maaşı 1500 liraya yükseltildi..
İşin o tarafı ayrı,ancak,BANKALARIN ÖNLERİNDE Kİ KUYRUK hayli sıkıntı..
Bu nokta da İNSANLARA NUMARALAR VERİLEREK,aynı alanda ve kuyrukta ÜST/ÜSTE BEKLEMEK gibi bir durumdan kurtarılması düşünülemez mi veya buna benzer bir uygulama düşünülmeli mutlaka..
BANKA ÖNLERİNDE Kİ KUYRUKLAR ÇOK TEHLİKELİ..

BANKALARIN “ATM’LERİ TEMİZLENİYOR MU,YOKSA KADERİNE Mİ TERK EDİLMİŞ DURUMDA..” VE HER GÜN BİNLERCE EL BURALARA DEĞİYOR
Bankaların ATM’LERİ hemen her gün BİNLERCE KİŞİ tarafından kullanılıyor,buralar dezenfekte ediliyor mu,temizleniyor mu,yoksa kaderine terk edilmiş bir durumda mı..?
ATM’LERİ KİM/KİMLER TEMİZLEYİP,DEZENFEKTE EDECEK..?
Bunlar Bankaların ORTAK ATM’LERİ.
Ayrıca,buraların önünde sıra oluyor,kuyruklar meydana geliyor..
Gerçek tehlikenin en yoğun yaşanabileceği yerler..
Ne dersiniz ATM’LERİN DURUMU NEDİR…?
Temizliklerinden,dezenfekte edilmelerinden kim/kimler sorumludur.
Ama bir gerçek var ki,MUTLAKA DEZENFEKTE EDİLMELERİ şart.
KAÇINILMAZ GERÇEK BU..

KORONAVİRÜS SALGINI ÇIKAR/ÇIKMAZ “EN CİDDİ ÖNLEMLERİ KARDEMİR’İN ALDIĞI HABERLERİNİ VERMİŞTİK,SÜREKLİ GELİŞTİRİYORLAR..”
Hatırlayanlarınız vardır,koronavirüs salgını çıktığı günlerde,KARABÜK’TE EN CİDDİ ÖNLEMLERİ KARDEMİR’İN ALDIĞI yolunda haberleri sizlere vermiştik.
KARDEMİR ÖNLEMLERİNİ SÜREKLİ GELİŞTİRİYOR..
Tüm personelinin işe giriş/çıkışlarını termal ısı ölçerlerle,kameralarla izliyorlar,en küçük birimlere kadar ve EN CİDDİ TEDBİRLERLE bu işi,çok ama çok,ciddiye aldıklarını gösteriyorlar.
ÖZÇELİK-İŞ Sendikası ile paralel bir çalışma düzeni kurmuşlar..
Müthiş bir önlemler dizisi alınmış,bu arada çalışanların bu salgın hakkında bilgilendirilmesi amacı ile yayınlar hazırlatmışlar ve çalışanları en duyarlı şekilde donatıyorlar..
GENEL MÜDÜRLÜK MÜTHİŞ BİR ÖNLEMLER DİZİSİ KOYUYOR ORTAYA.
Keşke,hemen yer işyerinde bu yönlü önlemler alınsa..
KARDEMİR GERÇEKTEN MÜTHİŞ ÖNLEMLER ALMIŞ DURUMDA..
Çokta iyi yapıyorlar..

ESNAF KESİMİ ANORMAL SIKINTILI VE BİR BÖLÜM ESNAFIN İŞYERİ KAPATILDI,BİR BÖLÜMÜ İŞSİZLİKTEN YAKINARAK VERGİ,SGK,KİRA ÖDEMESİ
Koronavirüs salgını en fazla ESNAF KESİMİNİ VURDU,Alış/Veriş Merkezleri bomboş,çalışma süreleri kısaltıldı,birçok işyeri için kapatma kararı alındı,evinden çıkanlar azaldı,bu nedenle esnafın DİZLERİNİN BAĞI KESİLDİ adeta..
VERGİLER ötelendi,KDV süresinde ödenecek,ELEKTRİK,KİRA,SU giderleri ne olacak,ÇALIŞANLARIN MAAŞLARI ne olacak SOSYAL SİGORTA ödemesi ne olacak..?
ESNAF KESİMİ KARA/KARA DÜŞÜNÜYOR..
Ülke genelinde,buralarda çalışan BİNLERCE/ONBİNLERCE İŞÇİ işsiz kalacak gibi görünüyor,ESNAFLARIN YAPABİLECEKLERİ fazla bir şey yok ve büyük bölümü yanında çalışanları,zorunlu olarak,çıkartacaklar..
AÇIKLANAN ÖNLEMLER,BÜYÜK SERMAYE KESİMLERİNİ TATMİN ETTİ..
ORTA DİREK OLARAK bilinen ESNAF KESİMİ müthiş sıkıntılı..
Bu kesime ilişkin ciddi sayılabilecek hiçbir açıklama yapılmadı..
ESNAFLAR BURUNLARINDAN SOLUYORLAR iyi mi..?

10 kişi görüş bildirdi

  1. Yorumcuuu

    Vergili,Brtv de Coronoya karşı Türkiye’de ilk olarak tedbirleri Karabük Belediyesinin aldığını ve Türkiye’nin Karabük Belediyesini takip ettiğini söylüyor.Karabük işte böyle bir Başkana sahip !!!,”NE MUTLU KARABÜK’TE YAŞAYANA”…

  2. KARABUK

    TABİİ SAYIN BAŞKANIMIZ ŞEHRİN GÖRÜNEN ÜÇ BEŞ YERİNDE OTOBÜS DURAKLARINI VE YAYALAŞTIRILMIŞ YOL OLAN HÜRRİYET CADDESİNİ DEZENFEKTAN VE KÖPÜK İLE HİJYEN DURUMUNA GETİREREK KARABÜKLÜLERE BÜYÜK BİR HİZMET YAPMIŞ OLDU.ANCAK GERİYE KALAN MAHALLELERDEKİ DURAKLARIN HALİ İÇLER ACISI TOZ TOPRAK,MEZBELELİK KOL GEZİYOR. NE BİR DURAKLARI YIKAMA VAR NEDE TEMİZLEME, BU MU VİRÜSLERE KARŞI MÜCADELE SAYIN BAŞKAN,BENCE SAYIN BAŞKAN TAMAMEN ŞOV PEŞİNDE

  3. Kenan kaşi

    Esnaf 2 3ay sıkıntıya girer hayırlısı

  4. önemli degil

    sayin golbek virusun pik noktaya ciktigini ve sommeye baslayacagini nerden biliyorsunuz? 80 milyona dayanmis nufusu olan bir ulkede bu gune kadar sadece 10 bin test yapilmis. ne kadar manidar degilmi? bu ulkede kara kuvvetleri komutanligi yapmis bir general bu hastaliktan ölüyor ve ne yazikki hastanin ilk testi negatif cikiyor. adam koah ve zaturre gibi teshislerle eve gonderiliyor, fenalasinca tekrar hastaneye getiriliyor ve bu kisi virusten dolayi hayatini kaybediyor. yine ne yazikki generalin olumunu bir gazeteci haber veriyor. saglik bakani ertesi gin kabul etmek zorunda kaliyor.
    birde kardemir calisanlari kontrol ediliyor diyorsunuz ya bu is anlik sicaklikla tam olarak anlasilmiyor. ya o anda tasiyiciysa. henuz daha kulucka donemindeyse. hala daha isciler servislerde yan yana koltuklarda oturarak ise geliyorlar. ağızlarında maske olsun en azindan diye defalarca dile getirildi ama uyan yok. birde su sendikayi her yazinizda onlemlerin icine katmadan duramiyorsunuz. onlardan hic bir sey olmaz.

  5. önemsiz kişi

    ya senin bu özçelik iş sendikası takıntın nedir allaşkına buz sendika üyeleri çok memnunuz mutluyuz huzurluyuz sana dışarıdan ne yemek düşüyorda her sendika yazılınca kırmızı görmüşe dönüyon.karın ağrın oldugu belli yoksa işten atılanlardanmısın eyer öyleysen özçelik-işe deyil size iş bulucanı söyleyen pevrul kavlağa kızsana mübarek sizlere gaz veren meyhaneci gazteci eski sendikacılara kızsana özçelik iş çok iyi yolda biz üyeler memnunuz sana ne oluyorda ikide bir hopluyon yani

  6. önemli degil

    demek sende egitime diye antalyalara goturulen, sabahtan aksama kadar barin onunden ayrilmayanlardansin. kimin ne oldugunu kimin nerden nasil beslendigini herkes biliyor. bosuna kendini yorma. goklere cikardiginiz kiside karabuksporu yiyip bitirende ayni kisi degilmi? hft nerde sindi? vayy ali cengiz gulu unutmayalım. muthis isler yapti. ama nasil zamlar aldi demi? peki simdi nerde? yazacak cok sey varda. kardemirin yaptigi islere sendikayi katmak ne oluyor sen onu soyle. benim iliskim var veya yok onemli olan gozlemlerimiz. basin yayinda izledigimiz yada okudugumuz uzerinden yorum yapıyoruz.

  7. önemsiz kişi

    çatlasanda çıldırsanda on parmağındaki karayı oraya buraya çalsanda bir sendikamızdan memnunuz.o saydıgın insanlarda iyi işler ylapmışlardır. kara çalmanın ötesinde özçelik-işe düşman olmanın ötesinde hiçbi özelliyin yok senin yaptıgın yorum morum deyil kara çalmak aslanım sendikamızın sayesinde bizim tuzumuz guru sen ister çatla ister patla biz sendikamızdanh memnunuz sen on parmagında on kara başka yerlere kara çal biz memnunuz.

  8. Öneri

    Hastaneye muayne olmak isteyenler rahatlıkla muayne olabilir aylardır göz randevu bulamıyorduk aylardan sonra muayne olmak nasip oldu.

  9. Proje

    Dünya üzerinde sağlık sektörünün ne kadar önemli olduğu bi kez daha ortaya çıktı vekillerimizden ricamız bir an önce karabüke 2.inci hasteneyi yaptırmaları ..

  10. hasta

    öneri rumuzlu kardeş,virüs solunum ve gözden bulaşıyor.bilgin olsun

Görüş Bildir

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

Süper metan salımlarının tespiti yapay zeka sayesinde hızlanıyor

Anadolu Ajansı
Yayın: 04.05.2024 08:48
Paylaş:
A+ A-

İSTANBUL (AA) – YETER ADA ŞEKO – Hollanda Uzay Araştırmaları Enstitüsü (SRON) Kıdemli Araştırmacısı Prof.Dr. Ilse Aben, küresel ısınmaya neden olan ve “süper salıcılar” olarak adlandırılan büyük boyuttaki metan salımlarının tespitinde uydulara ek olarak yapay zekanın kullanıldığını ve bunun işleyişi hızlandırdığını söyledi.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından küresel ısınmanın yüzde 25’inden sorumlu gösterilen metan gazı emisyonlarının 2030 yılına kadar 2020'ye kıyasla yüzde 30 düşürülmesi için 150'den fazla ülke taahhütte bulundu.

BM, bu ülkelerin metan emisyonlarını azaltmasına destek olmak için 2021 yılında Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi'ni kurdu.

Hem doğal kaynaklardan hem de insan faaliyetleri sonucu atmosfere yayılabilen metan gazının ana kaynaklarından birini enerji sektöründeki faaliyetler oluştururken Uluslararası Enerji Ajansına (IEA) göre petrol ve doğal gaz sektöründen kaynaklanan metan salımı en çok sızıntılar nedeniyle yaşanıyor.

Metan emisyonlarıyla mücadelede özellikle “süper salıcılar” (super emitters) olarak adlandırılan devasa metan gazı sızıntılarının tespiti önem taşırken çok büyük miktardaki bu sızıntılar özellikle petrol, doğal gaz ve kömür üretiminin gerçekleştiği sahalarda görülüyor ve haftalarca devam edebiliyor.

İstatistik portalı Statista verilerine göre 2022'de en fazla süper salım, tamamı petrol ve doğal gaz kaynaklı olmak üzere 184 vakayla Türkmenistan'da görüldü. Bu ülkeyi, 155 vakayla Hindistan ve ABD izledi. Hindistan'daki süper salımların birçoğunun kaynağı çöp sahaları olarak belirlenirken ABD'deki vakaların kaynağında petrol ve doğal gaz çalışmaları öne çıktı.

Atmosfere ciddi anlamda metan yükü bırakan süper salıcıların tespiti uydular aracılığıyla yapılan gözlemlerle mümkün olabilirken bu uydu hizmetini sağlamak için küresel çapta girişimler bulunuyor. Avrupa Birliği (AB) Uzay Ajansının Sentinel-5 Precursor adlı uydusunun verileriyle çalışmalar yürüten TROPOMI (Troposferik İzleme Aracı) programı, bu girişimler arasında en kapsamlı veriyi sağlayanlardan biri olarak gösteriliyor.

SRON'daki kıdemli araştırmacılık görevinin yanı sıra TROPOMI programının eş baş araştırmacısı olan Prof.Dr Ilse Aben, uyduların metan sızıntılarını tespit etmesindeki rolünü AA muhabirine anlattı.

– “Sızıntıları önlemek firmalara da katkı sağlar”

Uyduların, metan sızıntısı ölçümlerini, atmosferden geçen güneş ışığının dalga boyu üzerinden yaptıklarını belirten Aben, “Metan ya da diğer moleküller ışığı emerler ve bu ışık üzerinde belirli bir parmak izleri kalır. Sonrasında bu ışınlar yer yüzeyinden uzaya yansır. Biz de bu ışınların renklerinden ölçümleri gerçekleştiriyoruz.” dedi.

Aben, uydular aracılığıyla dünyanın her yerinden, her boyuttaki metan emisyonuna dair veriler elde edebildiklerini, süper salım yapan noktaların yoğunlukla petrol ve doğal gaz üreten bölgeler ile kömür madenciliği ve çöp sahaları olarak karşılarına çıktığını kaydetti.

Bu sızıntıların önüne geçilmesinin özellikle petrol ve doğal gaz üreten firmaların gelirlerine katkı sağlayacağına dikkati çeken Aben, “Petrol çıkarmayı hedefleyen şirketlerin çalışmalarından da gaz yayılıyor. Bu şirketlerin temel amaçları petrol çıkarmak ama çıkan gazı yakalasalar onu da satabilirler. Doğal gaz şirketleri ise zaten doğal gaz çıkarıyorlar, aslında her sızıntı onlar için birer kayıp demek.” tespitinde bulundu.

– BM ülke ve şirketleri bilgilendirip uyarıyor

Uydular sayesinde ilk defa küresel ölçekte süper salıcıların nerede olduğunu görebildiklerini ve bunun bir devrim olduğunu dile getiren Aben, “Daha önce böyle bir şey yaşanmamıştı. Bu kadar çok sayıda olduklarını ve bu kadar büyük olduklarını bilmiyorduk.” ifadelerini kullandı.

Aben süper salımların tespiti sonrası işleyen süreci şöyle özetledi:

“Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi bir metan uyarı sistemi kurdu. Bu sistem tamamen süper yayıcılar üzerine ve verileri de uydular üzerinden alıyorlar. Biz tam olarak neyin sızıntı yaptığını tespit ediyoruz, onlar da bundan sorumlu olan şirkete ya da hükümete ulaşıp durumu iletiyorlar. Bu durum hakkında ne yapacaklarını ve onlara nasıl yardımcı olabileceklerini soruyorlar. Bu işleyiş aslında geçtiğimiz aralık ayında aktif olarak hayata geçirildi, henüz çok yeni bir uygulama. Biz bilim insanları olarak birkaç yıldır sızıntıların kaynaklarını arayıp durumu bildiriyorduk. Ama tahmin edeceğiniz üzere bir bilim insanı Orta Asya'daki birini arayıp 'Bakın sizin bir sızıntınız var.' dediğinde hiç bir şey olmuyordu.”

Uygulamanın başladığı 1 Aralık 2023'ten bu yana BM tarafından ülke ve şirketlere 127 uyarı gönderildiği ve bu uyarılar sonrasında şu ana kadar sadece 1 sızıntının önlendiği bilgisini veren Aden, sürecin hızlandırılması ve daha fazla sızıntının giderilmesi gerektiğini vurguladı.

Bu sızıntılar sonucu atmosfere devasa boyutlarda metan yayıldığının altını çizen Aben, “Eğer metan gazı salımlarını düşürmek için bir şeyler yapılması hedefleniyorsa süper salıcılar konusunda bir şeyler yapılması aslında çok kolay ve etkili bir adım olacaktır.” sözlerini sarf etti.

– Yapay zeka katkısı

Uydular aracılığıyla elde edilen verilerin değerlendirilmesi sürecinde yapay zekadan faydalandıklarına değinen Aben, şöyle devam etti:

“TROPOMI her gün milyonlarca gözlem yapıyor. Dolayısıyla bu gözlemler arasında süper salımları tespit etmek için etkili bir yönteminizin olması gerekiyor. Biz de bu noktada yapay zekayı, tespit edilen tüm noktaları tanıması üzerine eğittik. Doktora öğrencilerimizden biri bunu yapabilen bir model geliştirdi. Bu çalışmalar yapay zeka olmadan da sadece uydularla yapılabilirdi ama belirli bir noktada bunu makine öğrenimi ile yapmaya karar verdik. Aksi halde bu çok fazla zaman alıyordu ve yapay zeka aslında büyük bir fark oluşturdu.”

Yapay zekanın bu alana entegre edilmesi üzerine çeşitli girişimler olduğundan bahseden Aben özellikle Google ve Planet gibi haritalama verilerine sahip kurumların teknolojilerinin bu alana adapte edilmesiyle bu sızıntıların tespitinin daha hızlı yapılacağı değerlendirmesinde bulundu.