Her Telden (27.Mayıs.2019)

Her Telden (27.Mayıs.2019)

Yayın: 27.05.2019 01:04
Paylaş:
A+ A-

BEKLENEN OLDU VE KARABÜK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ’NE, YİNE/YENİDEN, PROF.DR. SAYIN REFİK POLAT ATANDI, GÖREVİNE BAŞLADI..
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Rektörlük görevine,yine/yeniden ve beklendiği gibi,Prof.Dr.Sayın REFİK POLAT atandı ve bu atamanın Kararnamesi resmen açıklandı..
ÇOK SAYIDA REKTÖR ADAYI VARDI.
Ancak,bunların arasından en, şanslı Sayın REFİK POLAT gösteriliyordu ve yaptığı çalışmalarla olduğu kadar,diğer bazı sosyal gelişmeler de,ele alındığında en şanslı isim olarak Prof.Dr.Sayın REFİK POLAT gösteriliyordu.
SONUÇTA Sayın REFİK POLAT yeniden atandı..
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ’NDE Kİ ÇALIŞMALARINA DEVAM EDECEK.
Bu arada KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Rektörlüğü için 27 Adayın başvuru yaptığı ve buna ilaveten Eski Rektör Prof.Dr.Sayın BURHANETTİN UYSAL isminin de geçtiği açıklanmıştı.
Sayın BURHANETTİN UYSAL ismine MHP Karabük İl Başkanı Sayın ADEM KAR ile Karabük Belediye Başkanı Sayın RAFET VERGİLİ büyük tepkiler göstererek “EĞER BÖYLE BİR ATAMA YAPILIRSA ÇOK YANLIŞ OLUR..” görüşlerini dile getirdiği de biliniyordu.
Belirli çevrelerin “Sayın BURHANETTİN UYSAL KARABÜK ÜNİVERSİTESİ’NE OLMAZSA KASTAMONU ÜNİVERSİTE’NE ATANABİLİR..” gibi haberler yayıyorlardı ve Sayın BURHANETTİN UYSAL şu an bir yere atanmadı ve Öğretim Üyeliği devam ediyor..
Prof.Dr.Sayın REFİK POLAT,KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Rektörlüğü’ne geldi.
Kendisine ve Ekibine sonsuz başarılar diliyoruz.

KARABÜK TARIM VE ORMAN İL MÜDÜRÜ SAYIN ÇETİN AYVALIK VE MESAİ ARKADAŞLARI, ÖYLESİNE GÜZEL ÇALIŞMALARA İMZA ATIYORLAR Kİ
Karabük TARIM ve ORMAN İL Müdürü Sayın ÇETİN AYVALIK ve mesai arkadaşları,öylesine güzel çalışmalara imza atıyorlar ki,insan bunları gıpta ile izliyor doğrusu ve dileriz aynı tempo çalışmalarına devam ederler.
KURDUKLARI ÇALIŞMA DÜZENİ BOZULMAZ.
Karabük Tarım ve Ormancılık İl Müdürlüğü,bir yandan ATA TOHUMU,ATA TOPRAĞI gibi çok derin anlamı olan,çok ciddi üretim kapasitesi olan bir projeye imza atıyor.
Özellikle TOHUM OLAYI Ülkemizde gerçek bir sorun.
Öte yandan ENGELLİ ÖĞRENCİLER için bahçeler düzenliyor..
ÖĞRENCİLER için bahçeler düzenliyor ve onları TOPRAK ile buluşturuyor ve düşünün bunun SOSYAL AYAĞINI,minik insanlar toprak ile toprağın ÜRETİCİLİĞİ,VERİCİLİĞİ ile tanışıyorlar.
BİR YANDAN ÜRETİME DÖNÜK ÇALIŞMALAR YAPILIYOR..
Öte yandan SOSYAL POLİTİKALAR üzerinde çalışmalar yapılıyor.
Sayın ÇETİN AYVALIK ve mesai arkadaşlarını yürekten kutlamak gerek.
Tüm Karabük adına bu görevi biz yapalım,TEBRİKLER/TEBRİKLER..

KARABÜK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ PROF.DR.SAYIN REFİK POLAT’IN TEKRAR REKTÖR SEÇİLECEĞİNİ HAFTALAR ÖNCE SÖYLEYEN BİR KARDEŞ
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Rektörlüğü görevi 18 mart 2019 tarihi itibarı ile sona eren Prof.Dr.Sayın REFİK POLAT’IN,yeniden seçilmesi ihtimalinin çok/çok güçlü olduğunu söyleyen,önemli bir isim “YÖK BAĞLAMINDA REFİK HOCA ÇOK GÜÇLÜ..” demişti.
O zamanlar “EN GÜÇLÜ İSİM Sayın POLAT..” şeklinde yazmıştık ve O Kardeş bize biraz alınmıştı “KEŞKE YAZMASAYDIN,SANKİ FİİLİ BİR DURUM YARATIR GİBİ OLDUN..” falan demişti.
Çok geniş bir çevre Sayın REFİK POLAT için birkaç yönlü değerlendirme yapmıştı/yapıyordu ve “ÖNCELİKLE REKTÖRLÜĞÜ DÖNEMİNDE ÖNEMLİ İŞLER YAPTI..” diyorlardı.
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ’Nİ, Hükümetimizin de çok önem verdiği “BİR DİZİ AFRİKA ÜLKESİ GENÇLERİNE AÇTI,ONLARI KARABÜK’E VE KARABÜK ÜNİVERSİTESİ’NE KAZANDIRDI.HATTA ,CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI Sayın FUAT OKTAY İLE BU ANLAMDA TEMAS KURDU..” diyorlardı.
Ayrıca “YÖK NEZDİNDE ÇOK GÜÇLÜ BİR İSİM.OLAYIN BİR BAŞKA SOSYAL YÖNÜ NOKTASINDA ÇOK ÖNEM VERİLEN VE ÇOK GÜÇLÜ BİR İSİM..” gibi değerlendirmeler yapıyorlardı..
Bir de “Sayın REFİK POLAT,BAĞIŞLAYICI BİR İNSANDIR.GEÇMİŞTE KENDİSİNE EN AĞIR BİÇİMDE YAKLAŞAN,YAZAN,ÇİZEN,YAKINAN, İSİMLERLE BİLE ŞU AN İTİBARI İLE KOL/KOLA GİREBİLECEK BİR YAPISI VARDIR..” şeklinde anekdotlar veriyorlardı..
Sonuçta Sayın REFİK POLAT yine/yeniden Rektör atandı..

YİNE VE ISRARLA SÖYLÜYORUZ “ÜLKEMİZDE GAZETECİ-TELEVİZYONCU-İNTERNET SİTESİ TANIMI YENİDEN VE SÜRATLE YAPILMALIDIR..”
Geçtiğimiz günlerde yine yazdık,ÜLKEMİZDE süratle ve kesinlikle GAZETECİ-TELEVİZYONCU-İNTERNET SİTESİ MENSUBU tarifleri kesinlikle ve net biçimde yapılmalıdır.
BU DURUM GİTTİKÇE ENTERESAN BİR NOKTAYA SAVRULMAKTADIR.
Bakın BASIN/YAYIN Dünyasının Ünlü isimlerinden Sayın UĞUR DÜNDAR , SÖZCÜ TV. İsimli bir yayına başladı,bu yayını TELEVİZYON KANALLARI üzerinden izleme imkanı yok,bunun yerine SOSYAL MEDYA üzerinden izleyebiliyorsunuz.
Bu ÜLKENİN HASSASİYETLERİ VAR..
Örneğin GÜNEYDOĞU İLLERİNDE böyle bir yayını denetim altında tutmak,kontrol altında tutmak nasıl sağlanabilecek ve böylesine çok/çok önemli bir konuda Ülkemiz tam bir başıboşluk yaşamaktadır.
TEKNOLOJİK GELİŞMELER BAŞ DÖNDÜRÜCÜ BİR SÜRATLE İLERLEMEKTE.
Ortaya yepyeni ve çok değişik durumlar çıkmaktadır..
Dedik ya,biz Günlük,mütevazi bir Gazetenin Sahibi,Sorumlusu ve Yöneticisiyiz,yarın SÖZCÜ’NÜN yaptığı gibi bizde canlı yayınlara veya paket yayınlara başlasak adımız,statümüz ne olacak..?
Aslında RESMİ BİRİMLERİNDE KAFASI BU NOKTA DA KARIŞIK galiba..

KARABÜK TİCARET VE SANAYİ ODASI “STRATEJİK PLAN KİTAPÇIĞI..” ÇOK İYİ HAZIRLANMIŞ BİR “KAYNAKÇA OLACAK..” DÜZEYDE VE TEBRİKLER
Karabük TİCARET VE SANAYİ ODASI tarafından hazırlanmış “STRATEJİK PLAN KONULU BİR KİTAPÇIK..” gönderilmiş,gerçekten mükemmel hazırlanmış bir kitap.
KARABÜK’Ü BİRÇOK YÖNÜ İLE TANITIYOR.
Yönetim Kurulu Başkanı Sayın MEHMET MESCİER’İN sunuş yazısı ile dağıtıma hazırlanmış,Karabük ve İlçelerinin tarihsel geçmişinin de ele alındığı ve birçok konu da “KAYNAKÇA OLARAK..” değerlendirilebilecek bir kitap.
Bilindiği gibi,Karabük TİCARET ve SANAYİ Odası Karabük Merkezinin dışında,ESKİPAZAR,OVACIK ve YENİCE İlçelerinin ticaret ve sanayi kesimini de bünyesinde barındırmaktadır,
Halen 2300 civarında üyesi,10 ayrı MESLEK GRUBUNDA bulunuyor.
Karabük Ticaret ve Sanayi Odası’nın 23 MECLİS ÜYESİ bulunmaktadır.
Bu ve bunlara benzer bilgilerin ötesinde TÜM İLÇELERİN TARİHİ geçmişlerinden de kısaca söz edilen STRATEJİ PLAN Kitapçığında,Karabük ticaret ve sanayi yaşamının da fotoğrafı çekilmiş adeta.
Gerçekten mükemmel bir içerik,mükemmel bir baskı ile hazırlanmış.
Emeği geçenleri kutlamak gerek.

KARABÜK HADDECİLERİ ADINA,BAŞKAN SAYIN BAYLAN,SANAYİ BAKANI SAYIN VARANK’TAN 2 MİLYON 900 BİN METREKARE YER TALEP ETTİ..
Geçtiğimiz hafta, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın MUSTAFA VARANK’I ziyaret eden,Karabük Valisi Sayın FUAT GÜREL,Karabük Milletvekilleri Sayın CUMHUR ÜNAL,Sayın NİYAZİ GÜNEŞ’İN bulunduğu Karabük Heyeti önemli görüşmeler de bulundu.
Özellikle FİLYOS LİMANI ve FİLYOS ENDÜSTRİ BÖLGESİ temelinde çok ciddi görüşmelerin yapıldığına işaret edilirken,Karabük ÖZEL SEKTÖR HADDECİLERİ adına,Başkan Sayın PEHLİVAN BAYLAN’IN 2 milyon 900 bin metrekare yer talibinde bulunduğu belirtildi.
Böyle bir yerin verilmesi halinde Karabük HADDECİLERİNİN bu alanı değerlendireceği,depolama veya yeni tesis noktasında önemli gelişmelerin yaşanacağına işaret ediliyor.
KARABÜK HEYETİNDE,Karabük Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sayın MEHMET MESCİER ile birlikte Karabüklü bazı haddehane sahiplerinin de olduğu belirtildi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın MUSTAFA VARANK’IN kendisine iletilen sorunlara yakın ilgi gösterdiği de belirtilirken,FİLYOS LİMANI ve ENDÜSTRİ Bölgesi bağlamında,Ülke ÇELİK Sektörünün önde gelen Sanayicilerinden TOSYALI Grubu’nun çok önemli görevler ifa edeceği de belli oldu.
Karabük Haddecileri adına yer talebinin nasıl sonuçlanacağı bekleniyor.
Olumlu bir sonucun çıkması “ BÜYÜK İHTİMAL..” gibi görüşler veriliyor.

SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANI SAYIN MUSTAFA VARANK “İSMETPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ YATIRIMINA..” HAYLİ CİDDİ YAKLAŞTI..
Geçtiğimiz hafta sonu SANAYİ ve TEKNOLOJİ Bakanı Sayın MUSTAFA VARANK’I ziyaret eden Vali Sayın FUAT GÜREL,Milletvekilleri Sayın CUMHUR ÜNAL,Sayın NİYAZİ GÜNEŞ’İN DE bulunduğu Karabük Heyeti olumlu izlenimlerle döndü veya döndü mü..?
Muhtelif kaynaklardan aldığımız bilgilere göre,Sayın MUSTAFA VARANK görüşmelerin ilk bölümlerinde ESKİPAZAR METAL ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ olayına hayli soğuk yaklaşırken,daha sonra “GEREKÇELERİ ANLATILINCA..” bu tutumunu değiştirdi..
Bakan Sayın MUSTAFA VARANK’IN,bu konuyu Cumhurbaşkanı Sayın RECEP TAYYİP ERDOĞAN’A anlatacağı ve ilk aşama da “BELİRLİ BİR PARA İLE KAMULAŞTIRMA YAPILMASINI..” temin etmeye çalışacağı üzerinde bilgiler verildi.
İSMETPAŞA METAL ORGANİZE SANAYİ Bölgesi’nin karayolu,demiryolu,enerji hatları,bol su kaynakları ve FİLYOS LİMANI ile bağlantılarının ve bu arada Karadeniz Bölgesi’ne açılan,buradan TÜRK CUMHURİYETLERE komşuluk gibi avantajlarının Sayın Bakana anlatıldığı belirtiliyor.
Bu anlatımlardan sonra Bakan Sayın MUSTAFA VARANK’IN konuya bakışında daha müspet hale geldiğine dikkat çeken Heyette ki bazı isimler “Sayın BAKAN KONUYU CUMHURBAŞKANI’NA ARZ EDECEĞİNİ SÖYLEDİ..” bilgilerini veriyorlar.
İlk aşama da “BELİRLİ BİR KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN..” çıkartılması ile olayın çok ciddi bir aşamaya taşınacağına dikkat çeken isimler “BU YATIRIMIN KARABÜK’ÜN HAYATİYETİ İLE ÇOK YAKIN BİR BAĞLANTISI OLACAĞI KESİN..” ifadelerini de kullanıyorlar.
Bakan ziyaretinin,genellikle olumlu,geçtiğine dikkat çekiliyor..

KARDEMİR “YERLİ OTOMOBİLE-YERLİ ÇELİK BİZDEN..” DİYOR VE “OTOMOTİV SANAYİ’NİN PAYDAŞLARINDAN OLACAĞINI..” DEKLARE EDİYOR
2017-2018 Yılları arasında,Karabük gündeminin üzerinde en fazla konuştuğu bir gündem maddesi olan OTOMOTİV SANAYİ ve KARABÜK’ÜN BU SEKTÖRE BİR BİÇİMDE ORTAK OLMASI..” olayı yeniden alevlenmeye başladı.
KARDEMİR çok önemli bir açıklama yaptı..
“YERLİ OTOMOBİLE-YERLİ ÇELİK KARDEMİR’DEN..” diyor KARDEMİR’İ Yönetenler ve Yönetim Kurulu Başkanı Sayın KAMİL GÜLEÇ,bu çok önemli bir açıklama,çok önemli bir duyuru olarak görülmeli.
YERLİ OTOMOBİL-YERLİ ÇELİK..
YERLİ ÇELİK ise KARDEMİR’DEN temin edilecek..
Karabük geçmiş yıllarda,hep OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN/SANAYİ’NİN bir yerinde olmayı,ORTAĞI/PAYDAŞI olmayı konuştu,hatta “OTOMOTİV SANAYİ İSMETPAŞA OSB’DE KURULMALI..” gibi konuların üzerinde durdu..
KARDEMİR ÇOK ÖNEMLİ BİR ÇIKIŞ YAPTI..
Ve ;OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN ÇELİĞİNİ YAPIYORUZ duyurusunda bulundu..

KARABÜK SON GÜNLERDE “BOŞ İŞLERİ BIRAKIP..” DEDİKODU İLE VAKİT ÖLDÜRMEYİ BIRAKIP “EKONOMİK İŞLERE DÜMEN KIRABİLECEK Mİ..?”
Karabük Valisi Sayın FUAT GÜREL,Karabük Milletvekilleri Sayın CUMHUR ÜNAL,Sayın NİYAZİ GÜNEŞ,AK Parti Eski Milletvekili ve AK Parti Dış İlişkiler Başkan Yardımcısı Sayın MEHMET CEYLAN ve İl Başkanı Sayın İSMAİL ALTINÖZ’ÜN DE bulunduğu geniş bir Heyet Sanayi Bakanı’nı ziyaret etmiş.
BİR DİZİ TALEPLER YAPILMIŞ.
Ardından KARDEMİR,en az bunun kadar,hatta bu ziyaretten çok daha önemli bir açıklama yaparak “YERLİ OTOMOBİLE-YERLİ ÇELİK BİZDEN..” diyerek “OTOMOTİV SEKTÖRÜNÜN BU ŞEKİLDE PAYDAŞI OLACAĞININ..” mesajını verdi.
KARDEMİR Yönetim Kurulu Başkanı Sayın KAMİL GÜLEÇ,bu Ülke de sanayi’yi en iyi bilen birkaç isimden birisidir ve KARDEMİR adına yapılan bu açıklama mutlaka çok önemsenmelidir..
KARABÜK,SON HAFTALARDA,boş ileri bırakıp,SANAYİ’YE YÖNELİYOR sanki.

6 kişi görüş bildirdi

  1. Önemli degil

    sayın gölbek aylar öncesinden filyos limani ile ilgili yazilariniza, zonguldakta daha buyuk kulis calismalalari yapiliyor, kardemire burayi yedirmeyecekler, tosyali grubu bu isi bitirdi diye yazmistim. bugun bunu teyit ediyorsunuz. keske yanilsa idim. simdi birde yerli arabanin yerli celigi bizden haberi var. hangi celik bu? arabanin neresinde kullanilacak? bu millet arabanin cogunlugunun plaka saclardan yapildigini bilmeyecek kadar safmi? yada biz gormeyeli, bilmeyeli kardemir sac uretiminemi basladida haberimiz yok?

  2. Cengiz

    Maalesef otomobil sadece kaportadan ibaret değil sn. Önemli degil. Kaporta maliyeti nedir ?
    Kardemirin çeliği, Süspansiyon(yay ve amortisör), fren, direksiyon, aks milleri, rot kolları, salıncaklar, rot başları lastik teli, vites kolu vs. Vs.. her yerde kullanılabilir.

  3. Önemli degil

    cengiz bey biz yerli uretim dedigimiz atak helikopterinin bile bir cok parcasini yurt disindan getirtiyoruz. bahsetmis oldugunuz parcalarin %80 ni çinden getirtip maliyetleri asagiya cekmeye calismazlarsa bizde hic bir sey bilmiyoruz o zaman.siz demissiniz ya kaporta maliyeti nedir diye? bir arastirin isterseniz. asil para o tutuyor. ereglinin urettigi 1 ton sacla kardemirin urettigi 1 ton kangal ayni fiyatmi bir arastirin.

  4. Cengiz

    Amaç zaten yurt dışından gelen parcalari Türkiyede üretmek değil mi ? Sn önemli değil.
    1 ton sac ile 1 ton kangal karşılaştırmasi çok anlamsız bence. Otomobil de kullanılan kaliteli celikten yapılan bir parça bir kaç kilo gelirken, karsılığı yüzlerce kilo saça tekabül eden katma değerli ürüne dönüşebiliyor.
    Sizin örneginiz tren tekeri kac kilo geliyorsa o kadar kilo kangal fiyatı eder demeye benziyor.
    Kaportada kullanilan saçlar ikame edilebilir, kaldı ki üretilecek otomobiller elektrikli olacağı icin, hafif olması gerekecektir ve saç yerine kompozit malzemeler kullanılabilir ki, bir çok otomobilde vardır.
    Kardemir için hayırlı olur inşallah. inşaat demiri yerine katma değeri yüksek bu ceşit ürünlere yönelmesi her zaman daha iyidir.

  5. Cengiz

    Yukarida belirtmek istediğim şu dur, nasï bir tren tekeri katma değerli bir ürünse ve karşılığı kilo olarak tabikide kangal dan fazla etmesi gerekmektedir.
    Saç ta katma değerli bir üründür, kangaldan fazla etmeli.
    Bir dislide kullanılan çelik te, kangal ile mukayese edilmemeli.

  6. gözümden kaçmadı

    Şaşırdım doğrusu. ilk defa bir yorum değiştirilerek yayınlanıyor. “Bir garip Ak partili” başlıklı yazıya bu gün cevap yazdığıma bakmayın. Yayınlandığı an an fark ettim. Ama şaşkınlığımdan ne yapacağımı bilemedim.

    “şecaat arz ederken sirkatin söylemiş gibi görünüyor.”

    Şimdi bu cümleyi size yazıyorum. Yorum yayınlıyoruz derken kendi tuhaflığınızı ortaya koymuş durumdasınız.

Bir Yanıt Yazın Yanıtı İptal Et

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.

Süper metan salımlarının tespiti yapay zeka sayesinde hızlanıyor

Anadolu Ajansı
Yayın: 04.05.2024 08:48
Paylaş:
A+ A-

İSTANBUL (AA) – YETER ADA ŞEKO – Hollanda Uzay Araştırmaları Enstitüsü (SRON) Kıdemli Araştırmacısı Prof.Dr. Ilse Aben, küresel ısınmaya neden olan ve “süper salıcılar” olarak adlandırılan büyük boyuttaki metan salımlarının tespitinde uydulara ek olarak yapay zekanın kullanıldığını ve bunun işleyişi hızlandırdığını söyledi.

Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından küresel ısınmanın yüzde 25’inden sorumlu gösterilen metan gazı emisyonlarının 2030 yılına kadar 2020'ye kıyasla yüzde 30 düşürülmesi için 150'den fazla ülke taahhütte bulundu.

BM, bu ülkelerin metan emisyonlarını azaltmasına destek olmak için 2021 yılında Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi'ni kurdu.

Hem doğal kaynaklardan hem de insan faaliyetleri sonucu atmosfere yayılabilen metan gazının ana kaynaklarından birini enerji sektöründeki faaliyetler oluştururken Uluslararası Enerji Ajansına (IEA) göre petrol ve doğal gaz sektöründen kaynaklanan metan salımı en çok sızıntılar nedeniyle yaşanıyor.

Metan emisyonlarıyla mücadelede özellikle “süper salıcılar” (super emitters) olarak adlandırılan devasa metan gazı sızıntılarının tespiti önem taşırken çok büyük miktardaki bu sızıntılar özellikle petrol, doğal gaz ve kömür üretiminin gerçekleştiği sahalarda görülüyor ve haftalarca devam edebiliyor.

İstatistik portalı Statista verilerine göre 2022'de en fazla süper salım, tamamı petrol ve doğal gaz kaynaklı olmak üzere 184 vakayla Türkmenistan'da görüldü. Bu ülkeyi, 155 vakayla Hindistan ve ABD izledi. Hindistan'daki süper salımların birçoğunun kaynağı çöp sahaları olarak belirlenirken ABD'deki vakaların kaynağında petrol ve doğal gaz çalışmaları öne çıktı.

Atmosfere ciddi anlamda metan yükü bırakan süper salıcıların tespiti uydular aracılığıyla yapılan gözlemlerle mümkün olabilirken bu uydu hizmetini sağlamak için küresel çapta girişimler bulunuyor. Avrupa Birliği (AB) Uzay Ajansının Sentinel-5 Precursor adlı uydusunun verileriyle çalışmalar yürüten TROPOMI (Troposferik İzleme Aracı) programı, bu girişimler arasında en kapsamlı veriyi sağlayanlardan biri olarak gösteriliyor.

SRON'daki kıdemli araştırmacılık görevinin yanı sıra TROPOMI programının eş baş araştırmacısı olan Prof.Dr Ilse Aben, uyduların metan sızıntılarını tespit etmesindeki rolünü AA muhabirine anlattı.

– “Sızıntıları önlemek firmalara da katkı sağlar”

Uyduların, metan sızıntısı ölçümlerini, atmosferden geçen güneş ışığının dalga boyu üzerinden yaptıklarını belirten Aben, “Metan ya da diğer moleküller ışığı emerler ve bu ışık üzerinde belirli bir parmak izleri kalır. Sonrasında bu ışınlar yer yüzeyinden uzaya yansır. Biz de bu ışınların renklerinden ölçümleri gerçekleştiriyoruz.” dedi.

Aben, uydular aracılığıyla dünyanın her yerinden, her boyuttaki metan emisyonuna dair veriler elde edebildiklerini, süper salım yapan noktaların yoğunlukla petrol ve doğal gaz üreten bölgeler ile kömür madenciliği ve çöp sahaları olarak karşılarına çıktığını kaydetti.

Bu sızıntıların önüne geçilmesinin özellikle petrol ve doğal gaz üreten firmaların gelirlerine katkı sağlayacağına dikkati çeken Aben, “Petrol çıkarmayı hedefleyen şirketlerin çalışmalarından da gaz yayılıyor. Bu şirketlerin temel amaçları petrol çıkarmak ama çıkan gazı yakalasalar onu da satabilirler. Doğal gaz şirketleri ise zaten doğal gaz çıkarıyorlar, aslında her sızıntı onlar için birer kayıp demek.” tespitinde bulundu.

– BM ülke ve şirketleri bilgilendirip uyarıyor

Uydular sayesinde ilk defa küresel ölçekte süper salıcıların nerede olduğunu görebildiklerini ve bunun bir devrim olduğunu dile getiren Aben, “Daha önce böyle bir şey yaşanmamıştı. Bu kadar çok sayıda olduklarını ve bu kadar büyük olduklarını bilmiyorduk.” ifadelerini kullandı.

Aben süper salımların tespiti sonrası işleyen süreci şöyle özetledi:

“Uluslararası Metan Emisyonları Gözlemevi bir metan uyarı sistemi kurdu. Bu sistem tamamen süper yayıcılar üzerine ve verileri de uydular üzerinden alıyorlar. Biz tam olarak neyin sızıntı yaptığını tespit ediyoruz, onlar da bundan sorumlu olan şirkete ya da hükümete ulaşıp durumu iletiyorlar. Bu durum hakkında ne yapacaklarını ve onlara nasıl yardımcı olabileceklerini soruyorlar. Bu işleyiş aslında geçtiğimiz aralık ayında aktif olarak hayata geçirildi, henüz çok yeni bir uygulama. Biz bilim insanları olarak birkaç yıldır sızıntıların kaynaklarını arayıp durumu bildiriyorduk. Ama tahmin edeceğiniz üzere bir bilim insanı Orta Asya'daki birini arayıp 'Bakın sizin bir sızıntınız var.' dediğinde hiç bir şey olmuyordu.”

Uygulamanın başladığı 1 Aralık 2023'ten bu yana BM tarafından ülke ve şirketlere 127 uyarı gönderildiği ve bu uyarılar sonrasında şu ana kadar sadece 1 sızıntının önlendiği bilgisini veren Aden, sürecin hızlandırılması ve daha fazla sızıntının giderilmesi gerektiğini vurguladı.

Bu sızıntılar sonucu atmosfere devasa boyutlarda metan yayıldığının altını çizen Aben, “Eğer metan gazı salımlarını düşürmek için bir şeyler yapılması hedefleniyorsa süper salıcılar konusunda bir şeyler yapılması aslında çok kolay ve etkili bir adım olacaktır.” sözlerini sarf etti.

– Yapay zeka katkısı

Uydular aracılığıyla elde edilen verilerin değerlendirilmesi sürecinde yapay zekadan faydalandıklarına değinen Aben, şöyle devam etti:

“TROPOMI her gün milyonlarca gözlem yapıyor. Dolayısıyla bu gözlemler arasında süper salımları tespit etmek için etkili bir yönteminizin olması gerekiyor. Biz de bu noktada yapay zekayı, tespit edilen tüm noktaları tanıması üzerine eğittik. Doktora öğrencilerimizden biri bunu yapabilen bir model geliştirdi. Bu çalışmalar yapay zeka olmadan da sadece uydularla yapılabilirdi ama belirli bir noktada bunu makine öğrenimi ile yapmaya karar verdik. Aksi halde bu çok fazla zaman alıyordu ve yapay zeka aslında büyük bir fark oluşturdu.”

Yapay zekanın bu alana entegre edilmesi üzerine çeşitli girişimler olduğundan bahseden Aben özellikle Google ve Planet gibi haritalama verilerine sahip kurumların teknolojilerinin bu alana adapte edilmesiyle bu sızıntıların tespitinin daha hızlı yapılacağı değerlendirmesinde bulundu.