Karabük Fıstığı hem yüzümüzü güldürecek hem de cebimizi dolduracak.

Karabük’te yaşanan orman yangınlarının ardından yüzleri güldüren bir gelişme yaşandı. Ormanlarıyla dikkat çeken Karabük’te, sakız ağacı (menengiç, Atlantik) üzerinde gerçekleştirilen yenilikçi denemeler sayesinde kaliteli fıstık üretiminin yerel ekonomiye katkı sağlayacağı bildirildi.

Geçtiğimiz yıllarda Karabük’ün yemek kültüründe önemli bir yer tutan Antep fıstığı yetiştiriciliği için Karabük Üniversitesi’nde bir proje oluşturulmuştu. Ancak, o proje gerekli yatırımlarla hayata geçirilemedi. Merkez ilçeye bağlı Çerçiler Mahallesi Eski Muhtarı Halim Kaya’nın öncülüğünde fıstık ağacı yetiştiriciliği çalışmaları devam etti. Ardından Kahyalar Köyü’nde Fatih Yıldız, kendi girişimleriyle 8 sakız ağacını aşılayarak yeni fidanlarda fıstık üretmeyi başardı. Çerçiler’de ise Halim Kaya’nın birkaç yıl önce deneme amaçlı diktiği 4 fıstık fidanı da bu yıl meyve vermeye başladı.

Çerçiler Mahallesi’nde 4 Antep fıstığı fidanı diken Halim Kaya, bu yıl meyve verdiğini dile getirdi. Halim Kaya konuşmasında: “Bana Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nden 4 fidan gelmişti. Onları Çerçiler’de birkaç yıl önce dikmiştik. Bu yıl meyve verdiklerini gördük. Sakız ağacına aşılı olanlar ise 4 yılda meyve vermeye başladı. Bu işlerle uğraşanların sayısı çok az maalesef. Bunlardan biri de Fatih Yıldız, aşılama işlemlerinden vazgeçmedi ve Kahyalar Köyü’nde sakız ağacından fidan dikti ve kendi aşıladığı fidanlardan fıstık üretmeyi başardı. Aslında bizim bunu yıllar önce yapmamız gerekiyordu. Çünkü ülkemizin kalkınması Cumhuriyet döneminde tarımla başladı. Ancak günümüze gelindiğinde tarım pek de iyiye gitmiyor. Köylerde çoğunlukla yaşlılar yaşıyor ve gençler tarım işine yeterince değer vermiyor. Bu konuda Karabük Üniversitesi Eski Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İzzet Açar ve hocalarımız bir proje geliştirmişti. Ancak bu proje hayata geçmedi. Bizde Karabük’te fıstık üretmek için çalışmalarımıza devam ettik.” ifadelerini kullandı.

Pes Etmediler ve Başardılar

Kahyalar Köyü’nde Atlantik sakızı ağacına barak yıldızı aşı uygulamasını yaparak aşıladığı fidanlarda fıstık üretmeyi başaran Fatih Yıldız ise: “Batı Karadeniz bölgesinde yaygın olarak görülen menengiç ve Atlantik sakızı ağaçlarının genç olan fidanlarına Haziran ayında yaprak aşı denilen bu tekniği uyguladık. Aşı kalemlerini kendi imkânlarımla sağladım ve burada başarılı sonuçlar elde ettik. You tube’dan da aşılama videoları izleyerek, kendi köyümde sakız ağaçlarına barak yıldızı denilen aşı uygulamasını yaptım ve aşı tuttu. Şu an o fidanlar fıstık vermeye başladı.” şeklinde konuştu.

Karabük genelinde kırsal alanlarda ve mezarlıklarda bolca bulunan sakız ağaçlarının, menengiç olarak da bilindiğini belirten Halim Kaya, “Antep, Urfa ve Karaman illerinde menengiç ağaçlarına yapılan aşılama çalışmaları, bölgenin ekonomik yapısını değiştirdi. Bu ağaçlar aşılandığında önemli bir ekonomik değer kazanıyor. Ülke genelinde sakız ağaçlarıyla ilgili projeler hayata geçirildi. Ancak Karabük’te bu alanda şimdiye kadar yaptığımız çalışmalar dışında büyük bir proje hayata geçirilmedi. Eğer bu ağaçların değerlendirilmesi sağlansaydı, ekonomimiz önemli bir boyut kazanabilirdi” dedi.

Halim Kaya, köylülerin yakacak olarak kullandığı ve bazen tarlalardan sökme aşamasına geldiği yabani menengiç ağaçlarının, Antep fıstığı aşılanması sonrasında köylülerin ana geçim kaynağı haline gelebileceğini söyledi: “Antep fıstığı, köylüler için önemli bir gelir kaynağı olacaktır. Şu anda Karabük fıstığı diyerek ikram ettiğim fıstıklar herkesin dikkatini çekiyor. Eğer bu işi tam anlamıyla yapsak, fıstık üretiminde Gaziantep’e rakip bile olabiliriz” dedi.

Kaya, geç kalınmadan aşılamaya geçilmesinin önemine vurgu yaparak, bu potansiyelin değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi. (Esra Oğuzkağan Özkan)