Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), aynı odada kalmak isteyen iki erkeğin rezervasyonunu iptal eden otele, cinsiyet temelinde ayrımcılık yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle üst sınırdan idari para cezası verdi.

TİHEK'in kararına göre, Alanya'da tatil yapmak isteyen iki erkek, seyahat acentesi aracılığıyla bir otele rezervasyon yaptırdı. Çevrim içi ödeme yapan iki arkadaş, rezervasyonu teyit etmek için oteli aradığında, "aynı odada iki erkek konaklama yapılamayacağı" gerekçesiyle rezervasyonlarının iptal edildiğini öğrendi. Rezervasyonları iptal edilen iki kişi, kadınların iki kişilik rezervasyon yaptırarak konaklayabildiklerini belirterek, bu durumun ayrımcılık yasağını teşkil ettiği iddiasıyla TİHEK'e başvurdu. Kurum, otel ve seyahat acentesinden yazılı görüş talep etti. Otel yönetimi, söz konusu kişilerin işletmeleriyle herhangi bir konaklama ve sözleşmesi bulunmadığını, konuyla ilgili de herhangi bir irtibat kurulmadığını iddia etti. Erkek misafirlerin, tek veya daha fazla kişi aynı odada konaklayabildiklerini, daha önce böyle konaklamaların olduğu ve halihazırda ileriye dönük rezervasyonların da bulunduğunu belirten otel yönetimi, tesislerinde eşitliğe uygun şekilde kadın ve erkek ayrımı yapılmaksızın rezervasyon yapılarak konaklama sağlanabildiğini savundu. Seyahat acentesi ise otelin bir odada iki erkeğin konaklamasına izin vermemesi sebebiyle başvuranın, "bir erkek, bir kadın" konaklama seçeneğini işaretlediğini kaydetti. Teyit amaçlı tesisi arayan başvurucuların, iki erkeğin aynı odada konaklamasının mümkün olmadığı yanıtını alması üzerine otelle iletişime geçilerek sorunun çözülmeye çalışıldığını aktaran acentenin yazılı görüşünde, bundan olumlu sonuç alınamadığı, başvuranın talebi üzerine ücretin iade edildiği bildirildi.

İki veya daha fazla erkeğin aynı odada konakladığını gösteren kayıtlar istendi

TİHEK, otelden, iki veya daha fazla erkeğin aynı odada konakladığını gösteren rezervasyon bilgilerini ve yıl içinde bu şekilde yapılan geçmiş konaklamalara dair belgeleri istedi. Gelen belgeleri inceleyen kurum, 498 oda ve 996 yatak kapasiteli otelde, yalnızca erkek müşterilerin yaptığı 5 rezervasyonun olduğu, bunlardan ikisinin tek, diğer üçünün ise iki erkek konaklayacak şekilde düzenlendiğini belirledi. Kurum, "Yıl boyunca iki erkek olacak şekilde toplam üç konaklama yapılmasının, muhatap şirketin rezervasyon politikasında eşitlik ilkesine uygun hareket ettiğini ispat etmekten ziyade bu tür rezervasyonlara oldukça istisnai şekilde onay verildiğini gösterdiği" tespitinde bulundu. Cinsiyet temelinde ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine hükmeden TİHEK, otele, 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu kapsamında idari para cezasının üst sınırı olan 89 bin 571 lira ceza verdi.

Karardan

TİHEK'in kararında, herkesin kanunlar önünde eşit olduğu ve Anayasa'nın 10'uncu maddesinde, "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir." hükmünün yer aldığı anlatıldı. Ayrımcılık yasağının, uluslararası insan hakları hukukunun temelinde yer aldığı ve pek çok uluslararası insan hakları sözleşmesinde de özel olarak düzenlendiğine işaret edildi. Kararda, bir kişinin hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden, karşılaştırılabilir durumdakilere kıyasla eşit şekilde yararlanmasını cinsiyeti nedeniyle engelleyen veya zorlaştıran her türlü farklı muamelenin, cinsiyet temelinde ayrımcılığı oluşturduğu vurgulandı. (AA)