Araştırmacı yazar Barış Kaya, “A'dan Z'ye Safranbolu” adlı kitabıyla, Safranbolu’nun eşsiz mimari değerlerini ve tarihi evlerini tanıtmaya devam ediyor.
“A'dan Z'ye Safranbolu-Eski Zaman Tanıkları Evler” adını taşıyacak olan ikinci kitapta ise yıkılan evlerden örnekler yer alacak.
Kitabın ikinci sayısının çok yakında yayımlanacağını belirten Kaya, bu evlerin asıl isimlerinin unutulmaması gerektiğinin altını çizdi. Son yıllarda otel ve pansiyon olarak kullanılan bazı evlerin farklı isimlerle adlandırıldığını, ancak bazı evlerin de tamamen yıkılarak unutulmaya yüz tuttuğunu da ifade etti.
Kaya, Safranbolu’nun özgün sivil mimari örneklerinin geleneksel isimleriyle yaşatılması için kitabında bazı yapıları ele aldı. Günümüzde unutulmaya yüz tutan, yıkılan evlerden bazıları şöyle:
Şoför Osman Evi
Kaya, günümüzde ayakta olmayan ve yitik bir zaman tanığı olan Şoför Osman Evi'nin, yakın zaman önce güvenlik ve asayiş bakımından tehlike arz eden bir metruk yapı olarak değerlendirildiğini ve bu nedenle yıkıldığını belirtti. Çavuş Mahallesi'nde bulunan bu evin kendine özgü asimetrik mimari tarzıyla dikkat çektiğini söyleyen Kaya, zemin üstüne bir kat olarak inşa edilen evin, çatı katı ile de farklı bir görünüm sunduğunu vurguladı. Dört payanda üzerinde yükselen cumba çıkması, üçer pencereli köşe odaları ve çatı katındaki simetrik beş penceresi ile Safranbolu’nun sembol yapılarından biri olduğunu ifade eden Kaya, bu yapının gelecekte aslına uygun bir şekilde yeniden inşa edilmesini umduğunu kaydetti.
Guburlar Bağ Evi
Kaya, Safranbolu’nun en iyi korunan şehirlerden biri olduğunu belirtirken, tüm evlerin ve yapıların bu şansa sahip olmadığını da dile getirdi. Bakımsızlık ve sahipsizlik nedeniyle her geçen gün yitip giden yapılar arasında Guburoğlu ve Halomemetler ismiyle bilinen Guburlar Bağ Evi'nin de bulunduğunu aktardı. Önünde bulunan kuyusu, pencere detayları ve sarmaşıklarla kaplı çökmüş çatısıyla artık yitirilmiş bir geçmiş tanık haline geldiğini belirten Kaya, bu tür yapıların korunmasının önemine dikkat çekti.
Yıkılan evlerin isimleriyle anılmasının önemine vurgu yapan Kaya, kitabının gelecekte bu evlerin aslına uygun olarak yeniden inşa edilmesi için yerel bir kaynakça oluşturacağını sözlerine ekledi. Barış Kaya’nın çalışmaları, hem Safranbolu’nun tarihi ve kültürel mirasının yaşatılması, hem de gelecek nesillere aktarılması açısından büyük bir önem taşıyor.