Karabük’ün kent olarak varlığı…!
Bunu anlamaya yönelik tarihsel süreçte yapılacak analitik izahlar…
Bizlerin Karabük’ten ne anlamamız gerektiğine yardımcı olur.
Çünkü Karabük erken Cumhuriyet dönemi endüstriye dayalı kültürel anlayışın gelişim gösterdiği bir kent profilidir.
Feodal/köylülük düzenini tasfiye etmeyi amaçlar.
Yenişehir’in o dönemde çok yüksek maliyetle,planlamasının yabancılara yaptırılma nedenini bu düşüncelerde aramak gerekir.
Endüstrileşmek ve modernleşmek.
Devlet kapitalizmini hakim kılma ve köylülük düzenine son verme.
Bu açıdan bakıldığında…
Sürecin başarılı olup olmaması başka bir yazımızın konusu olabilir.
Ancak ortada bir gerçek var.
Karabük’ün kuruluşunu bu bakış açısıyla yeniden ele almak lazım.
Neden.?
Kendimize verdiğimiz değeri zaman içindeki değişimini anlamak için.
Karabük’ün kent kültürü açıdan değerlendirilmesi çok önemli bir konudur.
Bu kadar farklı mimari özellikte konutları bir arada bulundurmak ve buradan kendimizle ilgili sonuçlara ulaşmak önemli bir çaba olsa gerek…
Elbette analitik çözümleme sürecinde yapılacak sentez,bugünkü Karabük’ü yeniden değerlendirme için bize referans olacaktır.
Karabük’ün kentsel görüntüsü bir çok yaşama biçimini içinde barındırır.
Her şeyden önce homojenik değildir.
Mahallelerin oluşumu (kümeler) ve yerleşme güzergahları bu anlatımı kanıtlar.
Eskipazarlılar,Çatalzeytinliler ya da Ovacıklılar iç içe oturmazlar.
Bu durum hemşehrilik yani bölgecilik duygularını canlı tutar.
Siyasette de bunun yansımaları görülür.
Bu anlayışı güçlendirmek için Karabük’te kıyasıya bir STK kurma yarışı vardır.
STK’lar yerel güç unsurları gibidir.
Sözüm ona kentteki eşraf boşluğunu doldurmaya çalışırlar.
Onları kuranlar, isim verirken doğdukları kentleri sanki yeniden yad ederler.
Alışkanlıklarını yeni çıkar ilişkileri üzerinden tazelemeyi unutmazlar.
Sosyal ve kültürel yaşama katkıları çok cılızdır.
Bu durum kentteki gelişmeleri doğrudan etkiler.
Beraberinde birçok olumsuzluğu tetikler…!