SAMSUN (İHA) – Samsun’un Atakum Belediyesi tarafından, Türkiye’yi derinden sarsan 6 Şubat sarsıntılarının ikinci yıldönümünde, Hasan Ali Yücel Gençlik Bilim ve Sanat Merkezi’nde ‘Dayanışma ve Umut’ paneli gerçekleştirdi.
Uzman isimler, zelzeleye karşı bilinçlenme, yapı güvenliği ve afet sonrası süreç başlıkları altında kıymetli bilgiler paylaştı. Merkezde, sarsıntıda hayatını kaybeden vatandaşlar anısına düzenlenen fotoğraf standı, afetin yıkıcı tesirlerini gözler önüne sererken hüzün dolu anlar yaşattı. Programın açış konuşmasını yapan Atakum Belediyesi Afet İşleri Müdürü Neslihan Tiryaki yaşanan acının birinci günkü üzere devam ettiğini belirterek toplumda zelzele şuuru oluşturmanın değerine dikkat çekti. Tiryaki, "Türkiye 6 Şubat 2023’te yüzyılın felaketi olarak bir yıkımla uyandı. Yaşanan acıyı birinci günkü üzere yüreğimizde hissediyoruz. Atakum Belediye Liderimiz Serhat Türkel öncülüğünde Afet İşleri Müdürlüğü olarak yapılan hizmetlerde, tüm mahallelerimizde afet farkındalığı artırmak ve bu bahiste hassaslık oluşturmak için Mahalle Afet Gönüllüleri ve Acil Müdahale Derneği ile yaptığımız protokolle Samsun Afet ve Acil Durum Müdürlüğü afet binasında uygulamalı olarak istekli afet eğitimleri vermeye devam ediyoruz" dedi.
Mimar İshak Memişoğlu, ‘Deprem Sonrası Yıkım’, ‘İhmallerin Rolü’, ‘Sorumluluk’ başlıkları altında yaptığı konuşmada "Türkiye’de yapılan araştırmalarda, inşaat standartlarının uyumsuzluklarının sarsıntılarda kıymetli sonuçlar doğurduğu tespit edilmiştir. Taban etüdü eksikliği, tasarım kusurları, sarsıntı kurallarına uygun tasarlanmamış olması yapıların yıkımlarını artıran etkenlerdir. Kahramanmaraş zelzeleleri sonrası yapılan araştırmalarda, bölgedeki jeolojik alt yapının zelzele esnasında yapı üzerindeki olumsuz etkiyi artırıcı tarafta olduğunu ortaya çıkarmıştır. Kent planlamasında bunların göz gerisi edilmesi sonucunda, zelzele esnasında bu bölgelerde bulunan yapıların daha fazla hasar aldığı tespit edilmiştir" diye konuştu.
Jeoloji Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Gül Yüzüncü Yılmaz, ‘Zeminle Barışık Yapılar’ bahisli konuşmasında sarsıntı bölgesinde yaptığı incelemeleri paylaştı. Yılmaz, tabana uygun yapılaşma olmaması nedeniyle büyük acıların yaşandığını belirterek, "Genelde alanda üç dört katlı konutların, birinci katları büsbütün yok olmuş. Yapılan incelemelerde tabana uygun yapının olmadığını gördük. Büsbütün gevşek tabanlar üzerine kurulmuş ve mühendislik hizmeti almamış binaların çoğunlukta olduğunu gözlemledik. Birçok yerde birinci katlardaki sıkıntılar, tüm binanın çökmesine neden olmuş" formunda konuştu.
İnşaat Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Hüseyin Talak, "Samsun Ladik’te, 1943 yılında 7.2 şiddetinde bir zelzele meydana geldi. Bu zelzelede 4 bin 16 kişi öldü, 23 bin 785 konut yıkıldı. 4 bin civarında hasarlı yapı oluştu. Ladik zelzelesi sonrası Samsun merkezinde de önemli hasarlar meydana geldi. Can kayıplarına sebebiyet verdi. Bölgeye baktığımızda 85 km’si Samsun sonları içerisinde Erikli Aksi fayı ile Merzifon Esençayı fayı, Samsun’un etkilenebileceği faylar olarak kıymetlendirilebilir. Samsun’da 2000 yılı öncesi mevcut yapı stoku ile alakalı elimizde rastgele bir data yok. Bununla alakalı bir çalışma da yok. Yapılarını durumu nedir ve ne kadar risk altında maalesef bilmiyoruz. AFAD’ın datalarına nazaran Samsun için yapılan tehlike tahlilinde 50 yılın içerisinde bölgede 7.5 şiddetinde sarsıntı gerçekleşme mümkünlüğü yüzde 27.4 olarak belirtilmektedir" sözlerine yer verdi.
Jeofizik Mühendisleri Samsun Şube Başkanı Özcan Özen ise şu cümleleri kaydetti:
"Samsun’da yapılaşmaya açılacak alanlarda imar planlamasına gidilmeden evvel zelzele, heyelan, taşkın afet riskinin bulunup bulunmadığı tespit edilmeli. Jeofizik ve jeolojik çalışmalar detaylı olarak imar planını teşkil edecek halde mikro bölge çalışmaları yapılmalıdır. Bilhassa Samsun’da Atakum’un art tarafındaki heyelan bölgeleri, geriden geçen Kuzey Anadolu Fay Sınırı son derece değerlidir. Benim meslektaşımın babaannesi, Ladik zelzelesinde Samsun merkezde enkazdan çıkarıldı. Samsun’da zelzeleye çok uzak değiliz."
Atakum Belediye Lider Yardımcısı Suat Yıldız ise programda yaptığı konuşmada, "Şehir planlaması yapılırken iyi bir yer seçimi, jeoloji mühendisleri odası üzerinden âlâ bir taban etüdü, kent plancıları üzerinden düzgün bir planlama, inşaat mühendisleri odası üzerinden uygun bir statik, mimarlar odası üzerinden yeterli bir projelendirme bunların tenkitleri yapmış oldukları çalışmaları dikkate almak gerektiği aslında 1943 yılında başlamış lakin bir türlü gerçekleştirememişiz ve bu meşakkatlerle karşı karşıya kalmışız. 1948 yılından 2023 yılına kadar 20 tane imar affı yaşamışız. 20 tane imar affından sonra geldiğimiz noktada, Cumhuriyet tarihimiz boyunca 250 binin üzerinde insanı yanlış uygulamalardan ötürü zelzelelerde kaybetmişiz" açıklamasında bulundu.