Rize’de çay çöpünden üretilen mangal kömürü, pelet, çay sirkesi, metan gazı ve organik gübre sayesinde çayın yüzde 100’ü atıl olmaktan kurtulurken, Gürcistan ve Almanya’ya da mangal kömürü olarak ihraç ediliyor.
Rize Belediyesi tarafından Organize Sanayi Bölgesi’ne kurulan mangal kömürü fabrikasında çayın atıl olan çöp kısmı işlenerek geri dönüşüme kazandırılıyor. Birinci evvel pelet olarak karşımıza çıkan çay çöpü sonrasında ortaya çıkan karbon sayesinde kömür haline gelirken, sıvısı ile organik gübre olarak kullanılıyor. Öte yandan süreç sırasında meydana çıkan metan gazı da tesise güç olarak kazandırılıyor. Çayın fabrikasyon evresinde kullanılmayan ve çay çöpü olarak isimlendirilen kısmı bu sayede gelir olarak geriye dönmüş oluyor.
Çay çöpünün yüzde 100’ünün atıl olmaktan çıkarak iktisada kazandırıldığına vurgu yapan Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin “Burada çay fabrikalarımızdan atıl olarak üretilen çay çöpü diye nitelendirdiğimiz atıklar fabrikamıza geliyor. Peletten karbona ve mangal kömürüne dönüşüyor. Ve bizim çöplerimizin yüzde 30’u karbon sonucunda mangal kömürüne dönüşüyor. Yüzde 30’u sıvıya dönüşüp organik gübre oluyor odun sirkesi de deniyoruz ona. Tekrar yüzde 25 metan gazı ve buda içerde güç olarak kullanılmak üzere yüzde 100’ünü kıymetlendiriyoruz. Tıpkı vakitte fabrikamızın üzerinde güneş panelleriyle 620 KW’lık güneş panelleriyle elektrik üretiyoruz. 70’in üzerinde işçimiz çalışıyor” dedi.
“3-4 tane üniversite de gerekli bilimsel çalışmalar yapılıyor”
Çay çöpünden arta kalan sıvı ile üretilen gübre noktasında akademik çalışmaların yürütüldüğünü belirten Lider Rahmi Metin “Şu anda Almanya ve Gürcistan’dan talep geldiği için oralara gönderdik lakin biz daha çok iç piyasada tüketmek istiyoruz. Türkiye’de 25-30 kentten satışlarımız var mangal kömürü olarak ancak asıl gelir inşallah önümüzdeki günlerde organik gübreyle elde edilecek. Şu anda 3-4 tane üniversite de gerekli bilimsel çalışmalar yapılıyor. Akademik çalışmalar yapılıyor. Çay kısmından yapılan organik gübre diye literatüre girdi artık. Ondan sonra her esere ne kadar ne dozda verilecek diye bunların çalışması yapılıp organik gübremizi de alana süreceğiz” tabirlerini kullandı.
“Üretim yettikçe başka kentlere de yollayacağız”
Çay çöpüne olan talebin üretimle hudutlu olduğunu, ürettikçe taleplere karşılık verebileceklerini kaydeden Metin “Belediyemize buralardan önemli bir gelir elde etmiş olacağız. Talep bizim üretimimiz sonucunda geliyor. Yoksa biz şuanda aylık üretimimiz 100 ton civarında ve bu eserler çabucak tükeniyor, çok talep görüyor. Almanya, Gürcistan ve Türkiye’de 25-30 kente kadar şuanda üretimimiz yettiği için yollayabiliyoruz. Üretim yettikçe başka kentlere de yollayacağız” halinde konuştu.