Yaz aylarında evcil hayvanlarda uyuz, dış parazit olaylarına daha çok rastlandığı ikazında bulunan uzmanlar, dışarı çıkartılan hayvanların keneler tarafından da ısırılabileceğine dikkat çekti. Hayvanlarda yaz mevsiminde dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bilgi veren Veteriner Tabip Ferhat Can Karataş, iç ve dış parazit uygulamalarının hayati ehemmiyet taşıdığını söyledi.
Yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte evcil hayvanlarda kene, uyuz ve parazit hadiselerinde artış yaşanıyor. Yaşanabilecek uyuz hadiseleri ve hayvanların taşıdığı
keneler, evcil hayvan sahiplerini huzursuz ediyor. Evcil hayvan sahiplerine ihtarlarda bulunan uzmanlar, hayvanların dışarıda dolaştıktan sonra bedenlerinde kene olup olmadığının denetim edilmesi ve hayvanı ısıran kenenin elle çıkartılmaya çalışılmaması gerektiğine dikkat çekti. Hayvanlarda yaz mevsiminde artan sıcaklık sebebiyle parazit ve uyuza da sık sık rastlanıldığına dikkat çeken uzmanlar, hayvanların iç ve dış parazit uygulamasının vaktinde yapılmasının hem hayvan sahibi hem de evcil hayvan için hayati kıymet taşıdığını vurguladı.
"Bazı cinsler beşere da bulaşabilir"
Çorum’da hizmet veren Veteriner Tabip Ferhat Can Karataş, evcil hayvanların uzun otların ve ağaçların olduğu bölgelerde çok fazla gezdirilmemesi gerektiğini lisana getirdi. Kene ve uyuzun insanlardan da hayvanlara geçebileceğini kaydeden Karataş, "Yaz aylarında uyuz ve kene dediğimiz dış parazitlerin artma sebepleri ortasında bilhassa yavrularımızın dışarıda çok dolaşması, birbirleriyle daha çok temas etmesini örnek verebiliriz. Bunların alt etkenleri ortasında kene dediğimiz akarın kış uykusundan çıkmasıyla otların uzun kısımlarına tırmanarak buradan canlılarımıza veya bizlere yapışmasıdır. Uyuz ise yavrularımız birbiriyle oynarken, koşarken, veya bizlere kendilerini sevdirirken temas yoluyla bulaşmasıdır. Bundan ötürü bu cins hadiselerin artması bilhassa yaz aylarında görülmektedir. Uyuz ve kenelerin farklı cinsleri ve cinsleri vardır. Ekseriyetle cins spesifik dediğimiz, örneğin köpekte ise yalnızca köpeklerde hastalık yapmaktadır, koyunlarda ise yalnızca koyunlarda hastalık yapmaktadır. Ancak bir de zoonoz dediğimiz çeşit ve cinsler vardır. Bu zoonoz dediğimiz çeşit ve cinsler köpekten beşere, beşerden köpeğe ya da kediden beşere, beşerden kediye geçmektedir. Bu sebepten ötürü bütün canlılarımız ve beşerler uyuz ve kene konusunda risk altındadır. Uyuz ve kene dediğimiz akarlar insanlara yahut hayvanlara ekseriyetle temas yoluyla bazen de kontaminasyon yoluyla geçer. Bir köpeği seversiniz, daha sonra köpeğin üstündeki kene yahut uyuz etkeni sizin montunuza, pantolonunuza, gömleğinize geçer. Daha sonra konuta gittiğinizde kendi kedinizi yahut köpeğinizi sevdiğiniz vakit ona da bulaşmış olur. Ortada siz konakçı olduğunuz için yani taşıyıcı olduğunuz için bu sebeple de kontaminasyon yoluyla geçmiş olur" dedi.
"Keneyi asla kendiniz çıkarmayın"
Kenelerin ağız yapısının testere halinde olduğunu ve bilinçsizce çıkarılmasının riskli olduğunu lisana getiren Karataş, "Uyuz hastalığının belirtileri ortasında birçok dermatolojik hastalık gözüktüğü üzere kaşıntı, kızarıklık, bölgesel kıl dökümü üzere belirtiler gözükebilir. Keneyi hayvanımızın üzerinde gördüğümüzde öncelikle sakin olmalıyız ve asla tek başımıza keneyi almamalıyız. Kene dediğimiz akarın ağız yapısı testere halindedir. Kopartma imkanımız olmamaktadır. Çıkarttığımızı zannetsek de aslında testere yapısındaki ağız yapısı canlının derisinde kalmaktadır. Kopardığımız vakit kene, içindeki zehri canlıya enjekte eder. Keneyi gördüğümüz vakit en yakın veteriner kliniklerine, doktorlarımıza başvurmalıyız. Ne vakit gördüğümüzü, nerede dolaştığımızı bildirerek hoş bir feda bile sonuç alabiliriz. Uyuz ve kene için gelen hastalarımızda nerede, ne vakit, nasıl bulaştığı konusunu teşhis etmek için öncelikle bilgilendirme almamız gerekiyor. Daha sonra yavrumuzun bölgesel kıl dökülmesi olduğu yerde veya akardan alınan örnekle bir grup süreçlerden geçtikten sonra mikroskop altında incelenerek hangi cins cinsten olduğu belirlenerek ona nazaran uygun bir tedavi yoluyla kesin sonuç alınabilir" diye konuştu.
"Korunmanın en tesirli yolu tertipli uygulamalar"
Korunmada en tesirli metodun tertipli iç ve dış parazit uygulamaları yapılması olduğunu vurgulayan Karataş, "Uyuz ve kenelerden korunmada en tesirli sistem vaktinde yapılan iç ve dış parazit uygulamalarıdır. Bunlardan hariç yavrularımızı dışarıda dolaştırırken çok fazla pis atığın, uzun otlar ve uzun ağaçların olduğu yerlere gidilmemesi gerekmektedir. Zira kene dediğimiz akar çoklukla uzun otların uç kısımlarında bulunurlar. Gezinti esnalarında bunlara dikkat etmeliyiz. Hayvanlarımızın dolaştığı mesken ve bahçelerdeki atıklar temizlenmeli. Daha sonra yaz aylarının gelmesiyle otlarımız uzamaktadır ve bunları kısaltmalıyız. Akabinde bunlara uygun olan ilaçlardan kullanmalıyız. İlaçları kullandıktan sonra ekseriyetle ilaçlar zehirli olduğu için yavrularımızın o bölgede dolaşmaması gerekmektedir. En kritik noktalar ise dışarıda dolaşıp geldikten sonra meskene geldiğimizde canlımızın kulaklarına, bacak ortalarına, koltuk altlarına bakmamız gerekmektedir. Keneler çoklukla derinin ince olduğu kısımlara yerleşir ve kan emmeye başlarlar. Yaz aylarının gelmesiyle uyuz ve kene başta olmak üzere bütün dış parazitler artmaktadır. Tüm hasta ve hayvan sahipleri, ’bir şey olmaz’ demesinler. İç ve dış parazit uygulamalarını vaktinde yaptırsınlar ve rastgele bir olağandışı durumla karşılaştıkları vakit bizlere müracaat etsinler" biçiminde konuştu.