İç-dış kavramını kümelerle anlatabilir miyim düşüncesi yerleşti yerleşeli düşünüyorum. Bir olgunun ya içindesindir ya da dışındasındır diyebilir miyiz? Bu iki kavramın kesişme alanı vardır gibi geliyor? Yani; “bir şey hem içerde hem dışarda olabilir mi ki?” cümlesi sorulabiliyor.

En çarpıcı örneklendirme; yumurta örneği. ‘Tavuk mu yumurtadan, yoksa yumurta mı tavuktan’ ı biraz daha aşalım. ‘Zahiri’ ve ‘batıni’ kelimeleriyle anlatalım isterseniz. Tavuğun içindeki yumurtayı dışardan gözle göremiyoruz elbette. Tavuğun içindeki batıni yumurtayı zahiren görebilmek için, onun yumurtlamasını beklemek zorundayız değerli dostlar.

Ne zaman ki içindeki civciv, içerden yumurtasının kabuğunu kırarsa ancak o vakit bu canlıyı görebiliyoruz. Kabuğun bâtınından zahirine çıkmaya cesaret eden civcivin yine gıd gıd gıdaklayan bir tavuk mu, yoksa ü’ü’ürü’üüleyen bir horoz mu olduğunu anlayabiliyoruz. İçten dışa bir macera onunkisi.

Konuyu bizlere getirelim, yani insanlara. Hayvanlardaki içgüdünün yerini bizde duygular mı alıyor acep? İnsanın doğumundan itibaren birçok zahiri sevdası yok mu? Peki bâtıni görebilme yetisi var mı? Buna ‘evet’ diyebilmeyi çok isterdim.

Bebeklikten düşünelim; sevimli fakat bir o kadar da bakımı zahmetli bir canlıyız vesselam. “İnsan yükü ağırdır” demişler eskiler. Bizim buralarda -Batı Karadeniz- yence kelimesini kullanırlar. Yence; hafif, kaldırılması kolay anlamında söylenir dillerde.

Gelelim, okul dönemine; sınavlarla süslenmiş, engelli koşuda yarışan atlar gibi zahiri şekilde desteklenen ergenler aklımıza geliyor. Evlatlarımızı, birbirleriyle yarıştırmaktan adeta övünç duyuyoruz. Yıldızlı karneler belirliyor ona karşı davranışlarımızı. Onları, başkalarının önünde görmek mutlu ediyor bizleri. Lakin, bir o kadarda uzağız iç dünyalarına; neler yaşıyorlar, nelerle mutlu oluyorlar, kendi içlerinden geliyor mu bu maruz kaldıkları? Öz duyguları ve benliklerini ve içlerinde hissettiklerini görebilip ona göre, onlara yegâne birer birey şeklinde yaklaşabiliyor muyuz? Hep dışardan onaylanmak, beğenilmek, takdir ve takdis edilmek arzusunda yeşeriyor duyguları ve beyinleri.

İnsan ancak özüne döndüğünde iç dünyasına yönelebilir. Belki görebilir, belki göremez ama bir imkan vermek gerektiği ortadadır. Dünyaya toz pembe bakmaktadırlar oysa. Yaş almışlıktaki siyah ve beyazı fark etmeleri için hatırı sayılır döneme gelmelidirler.

Paramızda uyguladığımız ‘kur korumalı mevduatlar’ gibi “içsizlik oranımız” da yükselip köpüklenmeden, önlem almalıyız’ı konuşmamız lazımdır, diye düşünüyorum.

Satılmış Ümit ÇETİNKAYA

Bilişim Teknolojileri Öğretmeni

[email protected]

Mayıs 2022

Malazgirt