BOLU (AA) - ZAFER GÖDER - Bolu Teknokent'te kadın girişimcinin eşiyle kurduğu teknoloji firması, eski cep telefonu ekranlarını geri dönüştürerek yeniden kullanılabilir hale getiriyor.
Bolu'da 2020 yılında Esra ve Selman Erbay çiftinin kurduğu Ceronimo Pazarlama AŞ firması, proje geliştirmek üzere Bolu Teknokent'te çalışmalara başladı.
Firma, yoğun araştırmalar sonucu yazılım ve cep telefonu ekranları üzerine iki proje geliştirdi.
Bünyesinde 15 kişiyi istihdam eden firma, kırıldığı ya da hasar gördüğü için cep telefonlarından çıkarılan ekranları toplayarak, sağlam kısımlarını birleştirip yeni ekranlar üretiyor.
Avrupa'da Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (World Intellectual Property Organization-WIPO) Türkiye'de Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil alan firma, 300 kadar cep telefonu modelinin ekranını geri dönüştürerek ihraç etti ve yıllık 500 bin dolarlık katma değer sağladı.
- "Elektronik atığı değerlendirmede en iyi yöntem geri kazanımdır"
Firmanın yönetim kurulu başkanı Esra Erbay, AA muhabirine, Bolu Teknokent'te hazırladıkları projeyle "elektronik çöp" haline gelen eski cep telefonu ekranlarını yenileyerek ekonomiye kazandırdıklarını söyledi.
Ürettikleri ekranların yaklaşık yüzde 90'ını yurt dışına gönderdiklerini belirten Erbay, "İhracat yaptığımız ülkelerin başında Hong Kong geliyor. Aynı zamanda Çin'de bir üretim ofisimiz ve Avrupa'da da bir lojistik merkezimiz var." dedi.
Erbay, elektronik atıkların ülke ekonomileri için yük olduğunu işaret ederek, "Bazı ülkeler elektronik hurdalarını toprağın altına gömerken, bazıları da başka ülkelere sevk etmenin yollarını ararken ülkemizde bu ekranların toplanarak bizim gibi tesislerde işlenmesi, ülke ekonomisi için büyük bir katkıdır. Bu anlamda elektronik atığı değerlendirmede en iyi yöntem üretmektir, geri kazanım sağlayıp onu yeniden kullanmaktır." diye konuştu.
Erbay, kaliteden ödün vermeden üretim yaptıklarını vurgulayarak, şöyle devam etti:
"Kırık ekranlar toplandıktan sonra bize geliyor. Ekranına göre değişiyor ama kimisi 11, kimisi daha az ya da çok katmandan oluşuyor. Bu katmanların içinde katma değeri en yüksek olan LCD kısmını alıyoruz. Orijinal olan kısmı aslında burası. Bunun üzerine yarı mamuller eklenerek üretim bandına sokarak cep telefonu ekranı yapıyoruz. Son tüketiciye de ya bayilerimiz aracılığıyla ulaşıyor ya da büyük kısmı ihraç ediliyor. Türkiye'de kurulan cep telefonu yenileme merkezleri ile de çalışıyoruz. Bu firmaların değiştirdikleri ekranların orijinal olması için biz ürün temin ediyoruz."
- "Sıradaki hedefimiz Amerika"
Erbay, ihracat pazarlarını genişletmek istediklerini belirterek, "İhracatta şu an Hong Kong ve Almanya var. Sıradaki hedefimiz Amerika. Halihazırda Amerika ile görüşmelerimiz yapılıyor. Şu an geldiğimiz noktada yıllık yaklaşık 500 bin dolarlık ihracat yapıyoruz. Çin'deki ofisimiz; yeni üretim, yani sıfırdan üretimin yapıldığı yer. Türkiye'de 'Çin orijinal' adıyla da anılan 'kaliteli yan sanayi' anlamındaki imalatımızı orada yapıyoruz." ifadelerini kullandı.
Fabrika açma sürecine geldiklerini aktaran Erbay, destek aldıkları takdirde Türkiye'nin bir üretim tesisi kazanacağını ve bu sayede ülkeye ithalat yoluyla gelen ürünlerin önünü kesmeyi ve ihracatta da güçlenmeyi hedeflediklerini sözlerine ekledi.