Avatarı
Halil Kızılyer kaleminden...

KARABÜK TOPONİMİSİ

Halil Kızılyer tarafından
16 Şubat, 2022 23:00 tarihinde yayınlandı /Güncelleme: 05.10.2024 08:07
A+ A-

KARABÜK TOPONİMİSİ

Karabük’te yer adları (toponimi) meselesi şu ana kadar hiçbir incelemeye konu olmamıştır. İskan meselesi bilindiği gibi kentin oluşum sürecini konu alır. Devletin yerleşim alanı olarak konu aldığı mekan Yenişehir ve tepinin altındaki Demir - Çelik fabrikasına doğru uzanan sahadır. O’nun dışındaki iskan sahası ise Belediye’nin imar planı uygulamaları sonucunda düşünülmüş alan ile vatandaşın yasal olmayan yoldan kaçak oluşturduğu gecekondu mekanlarını konu alır. Görünen o ki… Kaçak yapılar belediye meclisinde sürekli tartışmalara konu olurken arsa spekülasyonları ile bugünkü Karabük’ün bazı mahalleri oluşmaya başlamıştır. Özellikle Yeni, Yeşil, Atatürk, Soğuksu, Kayabaşı, Yaylacık, Kartaltepe mahalleri bu şekilde oluşmuş iskan sahalarıdır. Karabük’te yer adları denildiğinde ilk akla gelen husus “küme”lerdir. Küme ,Osmanlı Devleti zamanından kalma en küçük mahalle birimidir. Yani başka bir deyişle… Karabük’te mahaller oluşturulurken birim olarak “küme” esas alınmıştır. Kümelere verilen adlar ,Türk insanının bazı özelliklerini anlamamıza olanak sağlar. Doğaya ne kadar önem verdiğini gösterir. Gözlem gücüne dayalı estetik zevki ortaya koyar. Bu konu ilginç olduğu kadar ayna zamanda merak uyandırıcı bir niteliğe sahiptir. Şimdi… Karabük Belediye Meclis Tutanaklarından bulabildiğimiz kadarıyla mahalleleri oluşturan kümelere bir göz atalım… -Yeni Mahalle; Çamdibi Küme, İsfendiyar Küme -Atatürk Mahallesi; Pembe Küme, Mavi Küme, Yeşil Küme, Çiğdem Küme, Ada Küme -Yeşil Küme;Dökecek Küme,Çorak Küme -Kurtuluş Mahalle;Ulus Küme(Pembe Eveler),Doğan Küme -Yaylacık;Kaya Küme,Çayır Küme -Arıcak yolu üzerinde ;Tepe Küme -Namık Kemal Mahalle;Dağ Küme -DDY Küme Karabük’ün iskan tarihinde D.Ç Fabrika yerleşkesi dışında kalan alanlarda mahalleler oluşturulurken birim olarak “küme”lerin esas alındığını daha önce söylemiştik. Kümelerde oturan insanların birbirleriye tanışık olması, köylerinin ve geldikleri şehirlerin aynı olması çok dikkat çekicidir. Bu durum Karabük’te siyasetin şekillenmesinde belirleyici rol oynamıştır. Uzun zaman bölgecilik ve hemşericilik olarak bilinen hastalıklı durumun nedenini Karabük Tarihi içinde kümesel yerleşim alanlarının varlığında aramak doğru olacaktır. Kümeler bugün için tarihe karışmıştır. Apartman tipi yapılaşma ve yeni iskan sahalarının devreye girmesiyle gecekondu nitelikli olan bu görüntüler yavaş yavaş kaybolmaya başlamıştır. Ancak apartmanlara yerleşme ile birlikte ailelerin birbirleriyle olan tutumları da değişmiş,komşuluk /dayanışma ilişkileri zayıflamıştır. Kapitalist kültürün dayattığı bireycilik insanlarımızın sosyal ilişkilerinde farklılıklara yol açmıştır. Kümesel birimlere bölgecilik anlayışının tasfiye olmaya başlaması gelecek açısından önemli bir gelişmedir. Karabük’te artık siyaset ; bölgeciliğe göre değil çıkarları bir olan zümrelerin istemlerine göre şekillenmektedir. Bu da çok önemli bir husustur. Demokrasinin gelişmesi bakımından sınıfsallığı ön plana çıkaran bir durumdur. Batı da demokrasi sınıfsal platformda kendi kimliğine kavuşmuştur. Demem o ki… Karabük kendini aşma noktasında sosyolojik bir değişimi yaşamıştır ve yaşamaya da devam etmektedir. Bunun farkında olmak belki bazı sorunların çözümünde bizlere yol gösterici olabilir…!

Bizi sosyal medyadan takip edin