Çay üreticilerinin teknolojiye ayak uydurmasıyla çay alım yerleri ve fabrikalarda izdiham yaşananınca Rize Ziraat Odası Başkanlığı, üreticilere "Hasada orta verin" davetinde bulundu.
16 Mayıs prestijiyle başlayan çay dönemi, Çay İşletmeleri (ÇAYKUR) Genel Müdürlüğü’nün de kontenjan uygulaması getirmesi ile sancılı bir hal aldı. Geçmiş devirlerde makaslarla toplanan çayların teknolojiye ayak uyduran müstahsiller tarafından makinelerle toplanması, çay alım yerleri ve fabrikalarda izdihama yol açtı. Bu nedenle ÇAYKUR tarafından kontenjan dekar başına 25 kilogramlara kadar düşürülürken, özel bölümde de bunu fırsat bilenler fiyatı çay taban fiyatının çok altına çekti.
Rize Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan, çay makineleri sayesinde yabancı personellerin Rize’ye gelmesinin önüne geçildiğini fakat bu sefer fabrikaların ağır hasat nedeniyle sıkıştığını söz ederek, "Çay bölümünde her yıl yaşadığımız meseleleri bu yıl da çok ağır bir formda yaşıyoruz. Çay hasadı, elle başlayan bir serüvenken evvel çay makası, akabinde makineli tarımla ağır bir halde hasat ettiğimiz bir hale geldi. Makineli tarım, personel sıkıntısını en aza indirdi. Evet yabancı emekçilere verdiğimiz fiyatın yurt dışına çıkmasını engelledik. Ama makineli tarımla yapılan süratli hasat, bugün kesimi tıkamış durumdadır. ÇAYKUR’un günlük 9 bin 200 ton olan sürece kapasitesi, özel bölümle birlikte toplamda 16 bin ton düzeylerine ulaşsa da üreticilerimiz tarafından toplanan 25 bin tonun üzerindeki yaş çay işlenemez hale gelmiştir. Bu da özel bölüm kapılarında yığılmalara neden olmuş, taban fiyatın altında önemli fiyat düşüşleri yaşanmıştır. Üreticilerimizin ağır hasat yapması sonucu oluşan bu sorunu fırsata çeviren özel dalın taban fiyatın altında alımlar yaptığını görmekteyiz. Özel bölüme çok fazla yüklenmek istemiyorum; ancak şayet bu çayı işleyemiyorsanız taban fiyatın altında aldığınızda nasıl işliyorsunuz? Buradan özel bölüm firma sahiplerine seslenmek istiyorum. Şayet işleyemiyorsak o gün çay satın almayalım" dedi.
Çay üreticilerine çay toplamaya orta verme davetinde bulunan Arslan, "Üretici de bu durumu fark ederek hasada orta versin. Bu teşkilatlanmayı ÇAYKUR, muhtarlar, ziraat odaları ve üreticiler olarak daima birlikte yürütmeliyiz. Özel dal, bu yığılmaları düşük fiyattan almaya devam ettiği sürece hem kalitesiz çay üreteceğiz hem de kesim tıkanma noktasına gelecektir. ÇAYKUR, tüm çayı alacağına dair açıklama yapmıştı. Fakat onun da günlük 9 bin tonluk bir sürece kapasitesi var. Şayet biz 20 bin ton çayı ÇAYKUR’a satmaya çalışırsak hem kendi çayımıza hem de yaş çaydan üretilecek kuru çayın kalitesine ziyan vermiş oluruz. Biz üreticiler, bu planlamayı yapmak zorundayız. Kendi planlamamızı kendimiz yapmadığımız sürece fırsatçılara yer hazırlamış oluruz. Bu nedenle lütfen hasat periyoduna orta verelim" sözlerini kullandı.
Çay bahçesine girerek çay toplama sürecini süratlice bitirmenin yanlış olduğunu, bu fikir ile çayın kalitesinin düşeceğini kaydeden Arslan, "Önümüz Kurban Bayramı; çiftçilerimiz bayrama kadar çayı bitirmek istiyor fakat bu türlü bir anlayış olmamalı. Bu kadar kısa müddette bu kadar ağır hasadı işlememiz mümkün değildir. İşleyemediğimiz için hem taban fiyatın altında alımlardan üretici ziyan görecek hem de kuru çay kalitesi düşecektir. Burada herkesin sorumluluğu vardır; ÇAYKUR’un, bölge muhtarlıklarının ve ziraat odalarının. Mayıs çayında çoklukla bu sorunları yaşamıyoruz. Don nedeniyle rekoltede düşüş olmasına karşın bugün bu yığılmayı yaşıyorsak, ikinci ve üçüncü sürgün periyotlarında çok daha büyük sorunlar yaşayacağız. İkinci sürgün öncesi muhtarlar, ÇAYKUR, ziraat odaları, borsa ve özel bölüm daima birlikte bir aksiyon planı hazırlamalıyız. Bu aksiyon planı için herkes masaya oturmak zorundadır. Oturmayanlar, özel kesimi ezmek isteyen fırsatçılardır" halinde konuştu.

"Lütfen üretime orta verelim"
Çayın en âlâ saklanma formunun toplamadan bırakılması olduğunu hatırlatan Arslan, "Şu an yaşadığımız yoğunluk sürecini sırf tek bir biçimde atlatabiliriz. Çayı en uygun saklama şartı kolunda saklamaktır. Rizeli hemşehrilerim, pahalı çiftçiler lütfen üretime orta verelim. Azami biçimde ÇAYKUR kotaları kadar hasat yapalım ve bu süreci daima birlikte düzlüğe çıkaralım. Şayet biz kotalarımız kadar hasat yapmaz, sürece kapasitesinin üzerinde hasada devam edersek taban fiyatın altında alımlar gerçekleşecektir. Lütfen bir iki gün hasada orta verelim. Eskisi üzere taban fiyat üzerinde alımların gerçekleştiğini daima birlikte göreceğiz. Bu planlamayı birinci olarak biz üreticiler yapmalıyız. Hasat devrini kısmında bekleterek süreyi uzatmak zorundayız. Aksi takdirde fırsatçılar elimizden ekmeğimizi alacaktır" diye konuştu.