Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yer alan hedefler doğrultusunda, istinaf ve temyiz süreleri 6 aya indirilerek, duruşmaların en fazla 2 ay sonraya ertelenebilmesi sağlanacak ve davaların sonuçlanma süreleri kısaltılacak.
Adalet Bakanlığınca 2025-2029 yıllarını kapsayan 5 amaç, 45 hedef ve 264 faaliyetten oluşan 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi ile yargı alanında önemli reformlara imza atılacak.
Belgede yer alan "Kurumsal Yapının Güçlendirilmesi ve Süreçlerin Yeniden Yapılandırılması" amacı doğrultusunda istinaf ve temyiz süreleri kısalacak.
Bu kapsamda, yapılacak yasal düzenlemelerle temyiz incelemelerinin en geç 6 ay içerisinde sonuçlanması sağlanacak. Bu hedef çerçevesinde Yargıtay ve Danıştayın kurumsal yapısı güçlendirilecek.
Temyiz incelemelerinde etkinliğin artırılması için Yargıtay ve Danıştay kanunlarında yer alan daire ve üye sayıları iş yüküyle orantılı olacak şekilde yeniden belirlenecek. Bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri de Yargıtay ve Danıştay ile uyumlu bir şekilde daire ve hakim sayıları artırılacak. Ayrıca bu mahkemeler için ihtisaslaşma sağlanacak.
Bunların yanı sıra istinaf incelemelerinde görev uyuşmazlıklarının azaltılması, kesinlik sınırlarının yeniden düzenlenmesi ve bazı davalarda doğrudan temyiz imkanı sağlanması adına da çalışmalar yürütülecek.
İstinaf mahkemeleri güçlendirilecek
Yargı Reformu Strateji Belgesi'ndeki hedeflerden biri de istinaf incelemelerinin en geç 6 ay içerisinde sonuçlanması adına yapılacak düzenlemeler olacak.
Bu kapsamda, istinaf mahkemelerinin daire ve hakim sayıları, iş yüküyle orantılı ve uzmanlaşmayı sağlayacak şekilde artırılacak, dairelerin tek heyetle çalışması sağlanacak.
Hedefler doğrultusunda bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının daire kararlarına itiraz yetkisi genişletilecek.
İstinaf incelemesinin sadece dosyanın bölge adliye mahkemesine geliş tarihine göre değil, aynı zamanda davanın ilk derece mahkemesine açıldığı tarihi de dikkate alınarak yapılması sağlanacak. Dava dosyaların ilgili dairede arşive alınmadan önce ön incelemeye tabi tutularak, görev uyuşmazlıklarının da asgariye indirilmesi sağlanacak.
Bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerine harç, yargılama gideri, vekalet ücreti gibi bazı konular bakımından düzelterek esastan ret kararı verebilme yetkisi getirilecek.
İstinaf yolundaki kesinlik sınırları gözden geçirilecek ve bazı uyuşmazlıklar için doğrudan temyiz sistemi getirilecek.
Duruşmalar en fazla 2 ay sonraya ertelenebilecek
Yargı Reformu Strateji Belgesi'ndeki hedeflerden biri de ceza ve hukuk yargılamalarında hedef sürelerin daha kısa olacak şekilde yeniden belirlenmesi olacak.
Bu kapsamda yargıda hedef süre uygulaması takip edilecek ve hedef sürenin aşılmasına neden olan hususlara yönelik önlemler alınacak.
Sürelerin kısaltılması adına yapılacak en belirgin özellik ise duruşmaların ertelenmesine ilişkin olacak. Bu kapsamda, duruşmaların kesintisiz devamı ilkesine uyulacak ve kanunda gösterilen istisnai hallerde duruşmaların en fazla 2 ay ertelenebilmesi sağlanacak.
Ayrıca bozma kararı verilen dosyaların öncelikle ve ivedilikle görülmesi sağlanacak.
Duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden çözülebilecek uyuşmazlıkların kapsamı genişletilecek.
Bekletici sorun yapılan hallerde "duruşmalara ara verilmesi kararı" verilerek bekletici sorunun bitimine kadar duruşma yapılmaması sağlanacak. İlk derece yargılamalarında, dosyalara bakma sırasına ilişkin uygulamanın makul sürede yargılanma hakkının ihlalini önleyecek şekilde düzenlenmesi sağlanacak.
Yargı Reformu Strateji Belgesi'ndeki hedeflerden biri de adalet hizmetlerinin zamanında, etkin ve kaliteli bir şekilde sunulması için kurumsal performans ve verimliliğe ilişkin çalışmalar yapmak üzere Bakanlık bünyesinde Adalet Teşkilatı Performans ve Verimliliği Daire Başkanlığı kurulması, Hakimler ve Savcılar Kurulu bünyesinde de Yargı Teşkilatı Performans ve Verimliliği Birimi kurulması olacak.