Ticaret Bakanlığı, kriz hallerinde yurt dışından insani amaçla gönderilen temel ihtiyaç maddeleri ile deprem nedeniyle kullanılamaz hale gelen engelli araçlarının gümrük işlemlerine ilişkin usul ve esasları belirledi.

Bakanlık tarafından hazırlanan Gümrük Muafiyeti Tebliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ, gerçek kişiler tarafından serbest dolaşıma giriş talebinde bulunulacak şahsi eşya, engellilerin kullanımına mahsus eşya ile kriz hallerinde zarar görenlere gönderilen eşyanın serbest dolaşıma girişi esnasında muafiyet tanınacak halleri ve bu muafiyetin kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenliyor. Tebliğle, motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarını gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokabilecek kişilere tanınan muafiyet hükümleri değiştirildi. Buna göre, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini buraya kesin olarak nakleden Türk vatandaşları ile Türk vatandaşlığına geçerek yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesi'ne kesin olarak nakleden gerçek kişiler, çift uyruklu olmaları halinde bu haktan faydalanamayacak. Tebliğle, engellilerin kullanımına mahsus araçların serbest dolaşıma sokulması için gereken işlemler de düzenlendi. Buna göre, engelli araç ithali için ilk aşama olan Engelli Komisyonuna katılım başvurularının e-Devlet üzerinden gerçekleştirilebilen sistem oluşturuldu. Özel tertibatlı engelli aracı için, araç Türkiye'ye getirilmeden önce, engelli araç ithal sistemi üzerinden komisyona katılım amacıyla ön başvuru yapılacak. Ön başvurunun kabulü için belgelerin tam ve eksiksiz sisteme yüklenmesi gerekecek. Muafiyetten faydalanan kişilerin kendileri, velileri, vasileri veya Gümrük Kanunu çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından, ön başvuru yapılan komisyonun bulunduğu yetkili gümrük idaresine, belirtilen belgelerle birlikte başvurulacak. Münhasıran engelliler tarafından kullanılmak üzere serbest dolaşıma sokulan aracın, özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatının (debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolu) bulunması gerekecek. Mevcut tebliğe göre, gerçek kişilerin tekrar aynı muafiyetten faydalanmaları, adlarına kayıtlı özel tertibatlı aracı satmış veya başka bir engelli kişiye devretmiş olmaları halinde mümkün iken bu hükme bir istisna getirildi. Buna göre, deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelen aracın hurdaya çıkarılması halinde, gümrüğe terk edilmesi durumunda gümrük vergileri aranmaksızın, gümrüğe terk edilmemesi durumunda ise gümrük vergilerinin ödenmesi koşuluyla yeniden muafiyetten faydalanılması mümkün olacak.

Serbest dolaşıma girişlerine izin verilecek

Tebliğle, kriz hallerinde zarar görenlere gönderilen eşyaya ilişkin hükümler de düzenlendi. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşları ile Dernekler Kanunu kapsamında kamu yararına çalışan dernek statüsünü kazanan dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar tarafından kullanılmak üzere getirilen veya yurt dışında bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile resmi kuruluşlar tarafından bunlara gönderilen eşyanın serbest dolaşıma girişine izin verilecek. Kriz halinden etkilenen bölgeye yurt dışından insani amaçla gönderilen temel ihtiyaç maddeleri ile diğer eşya için gümrük mevzuatının öngördüğü şekilde konşimento veya taşıma belgesi ibrazı aranacak ve Gümrük Yönetmeliği uyarınca elektronik ortamda sözlü beyan verilmesi gerekecek. Kriz halinin devamı nedeniyle işlemlerin çok hızlı ve etkin yürütülmesinin gerektiği durumlarda, temel ihtiyaç maddesini ve diğer eşyayı kabul eden kuruluş tarafından eşya listesinin gümrük idaresine sunulmasıyla gümrük işlemleri tamamlanacak. Bu durumda sözlü beyan formu eşyanın tesliminden sonra, ilgili muafiyet kodu eklenerek elektronik ortamda gümrük idaresince doldurulacak. (AA)