Doğu Karadeniz’de Eylül-Kasım aylarında barajlardan denize bırakılan ve yaklaşık 4 kilograma ulaşan somonların hasadına başlandı.
1 Temmuz’a kadar sürecek olan hasat periyodunda denizden çıkartılan somonlar büyük bir titizlikle fabrikalarda işlenerek dünyanın farklı ülkelerine gönderilmek üzere paketleniyor. Ülkemizde kişi başına tüketilen balık ölçüsü 7.2 kilogram olurken, Japonya’da ise bu sayı 65 kilogramı bulduğu belirtiliyor. Ülkemizden 2024 yılında somon ihracatından yaklaşık 500 milyon dolar döviz sağlanırken, bu yılın dört aylık periyodunda ise bu sayı 117 milyon dolara ulaştığı belirtildi.

İhracatın göz bebeği
Türk somonunun ihracat bakımından ülkemizin göz bebeği olduğunu belirten Politek Su Eserleri Genel Müdür Yardımcısı Talha Altun, "Bölgemizde fındıktan sonra en büyük ihracat kalemlerinden bir tanesi somon" dedi. Eylül-Ekim-Kasım üzere barajlardan denize indirmiş oldukları balıkları yaklaşık 7 ay boyunca denizdeki kafeslerde büyüttüklerini belirten Altun "Hasadımız başladı. Nisan-Mayıs-Haziran devirlerinde 1 Temmuz itibariyle hasat periyodumuz bitiyor. Daha sonra işlemiş olduğumuz eserleri yurt dışına ihracat çalışmalarımız devam ediyor. Denize indirmiş olduğumuz 500 gramlık balıklar denizde ortalama 3-4 kilograma geldiği vakit hasat tamamlanmış oluyor" dedi.
Geçen yıl somon ihracatından 500 milyon dolarlık döviz girdisi sağlandığını bu yılın 4 aylık devrinde ise bu sayı 117 milyon dolar olduğunu kaydeden Altun, "2024 yılında somon ihracatını 500 milyon dolarla kapattık Nisan ayı itibariyle 117 milyon dolardan gidiyoruz. İnşallah bu sene geçtiğimiz seneyi geçeceğimizi düşünüyoruz. Türk somonu yüklü olarak Rusya, Japonya, Kanada ve Avrupa ülkelerinden Fransa son devirde artan taleplere karşılık veriyor diyebiliriz" diye konuştu.

Norveç somonuna nazaran hem tat, hem renk olarak farklı
Türk somunun Norveç somonuna nazaran daha lezzetli olduğunu bunun da denizdeki tuzluluk oranının az olmasından kaynaklandığını kaydeden Altun, "Türk somonunun Norveç somonuna nazaran farklılıklarına bakacak olursak aslınca Norveç somonuna nazaran daha kaliteli daha lezzetli bir balık. Hem renk olarak hem tat olarak Omega-3 ve Omega 6 olarak Norveç somonuna nazaran daha yeterli bir balık. Hasebiyle son periyotlarda bilhassa Japonların tercih ettiği bir balık diyebiliriz. Bu balık bilhassa Karadeniz Bölgesi, Doğu Karadeniz Bölgesinde yüklü olarak oluyor. Zira tuzluluk oranı başka denizlere nazaran daha düşük. Akarsuların da çok büyük etkeni var. Bölgemizdeki akarsu zenginliği de buna bir etken" tabirlerini kullandı.
Ülkemizde balık tüketim ölçüsünün kişi başına 7.2 kilogram olduğunu Japonya’da ise bu sayının 65 kilograma kadar çıktığını hatırlatan Altun, "Trabzon, Rize, Artvin bölgesinde ağır olmakla birlikte Ordu, Samsun, Sinop’a kadar uzayan bir üretim alanı var. Somon ihracatının tamamı çabucak hemen Karadeniz bölgesinden oluyor. Zira tuzluluk oranı nedeniyle öbür bölgelerde somon üretimi olmuyor. İç piyasadaki tüketimimiz şu anda kişi başı 7.2 kilogram. Maksadımız iç piyasadaki tüketimimizi artırabilmek. Zira Avrupa’da ortalama 28 kilogram. Japonya’da 65 kilogramı bulabiliyor. Şu an dünyada en az balık tüketen ülkelerden biriyiz. Emelimiz 2030 yılına kadar tüketimi 21 kilolara çıkartmak" formunda konuştu.

"Norveç yıllık 2 milyon ton üretim yaparken Türkiye olarak yüz bin tonlardayız"
Norveç’in yıllık somon üretim ölçüsünün 2 milyon ton civarında olduğunu ülkemizde ise bu ise bu sayı yüz bin tonlarda olduğunu belirten Altun, "Türk somonu ihracatı serüveni 2016 yılında başladı. Norveç bu işe 1940 yıllarında girmiş. Şili 1980’lerde girmiş dünyanın en büyük üreticileri. Türkiye olarak onların yanında çok çok düşük bir pozisyondayız. İnşallah farkındalığımız arttıkça dünyadaki kalitemizi de artırdıkça pazarda önemli bir ivmemiz oluşacaktır. Norveç yıllık yaklaşık 2 milyon tona yakın üretim yapıyor. Şili bir milyon tona yakın üretim yapıyor. Türkiye şu anda üretim ölçüsü yaklaşık yüz bin tonlarda. Epeyce düşük düzeylerde kat edecek çok daha yolumuz var diyebiliriz" dedi.