Türk mimarisinde, özellikle 16. yüzyıldan itibaren kuş evlerinin kendini gösterdiği; serçe, saka, kırlangıç gibi korunmaya muhtaç küçük kuşlar için yapılan barınakların günümüzde hala korunan kuş evleri hem estetik hem de merhametin sembolü olarak kabul ediliyor. Peki ya yaban hayatı ve hayvanlar konusunda ne kadar bilinçliyiz? Önemli Bir Sembol: Safranbolu Kuş Evleri “Müslüman ülkede kuşlar aç demesinler” “A’dan Z’ye Safranbolu” kitabının yazarı Barış Kaya, sosyal medya hesabından Karabük genelinde dağdaki hayvanların yiyecek bulamadığı için kent sokaklarına inmesini üzüntüyle izlediklerini ve kış uykusuna yatamayan hayvanların aç kaldığını şu sözlerle anlattı: “Biz küçükken dağdaki yaban armutlarını aşılamaya giden büyüklerimiz vardı. Ayıların hakkı olur, denilirdi. Doğadaki tüm canlıları düşünmek bizlere Atalarımızdan mirastır. Bu konuda Hz. Ömer’in 'Dağlara buğdaylar serpin. Müslüman ülkede kuşlar aç demesinler' sözünden yola çıkılarak hayvanları yemlememiz gerekir. Bugün ayılar ve kurtlar il ve ilçe merkezine kadar gelmiş, çünkü gerçekten açlar. Biz evimizde oturup yemeğimizi yiyoruz ama dağdaki hayvanlar ne yiyecek?” Bu konuda elimizden ne gelirse basit anlamda yapalım. Örneğin bahçemize buğday serpelim kuşlarımız aç kalmasın, diye bir öneri sundu.
Kitabında kuş evlerinin özelliklerini kaydeden Yazar Kaya; “Kuş evleri genellikle, binaların en çok güneş alan, sert ve soğuk rüzgârları tutmayan cephelerinde, yüksekçe, emniyetli yerlere yapılmış. Safranbolu'da birçok ev, cami, türbe, hamam ve kamu yapısında kuş evleri yer alıyor. Atalarımızın ince duygularının ve sanat zevklerinin nişanesi olarak sadece kuş evleri, kuş sarayları yapmakla kalmayıp, leylek, kurt gibi evcil olmayan diğer hayvanlar için de vakıflar ve hastaneler kurduklarını; hatta soğuk kış günlerinde kurtların aç kalmamaları için kar-tipi demeden ıssız dağ başlarında et dağıttıklarını biliyor muydunuz?” ifadeleri yer aldı. Karabük genelinde kuşların yanı sıra kurt ve ayı gibi hayvanların da beslenme sorunu yaşadığı görüldü.
“Karabük'te yaban hayvanları aç kaldı”
İlimizde son günlerde ortaya çıkan ayı ve kurt görüntüleri büyük bir ilgiyle karşılandı. İzleyenlerin merakını ve heyecanını üzerine toplayan bu haberler, adeta izlenme rekoru kırdı. Vatandaşlar, doğal yaşamın korunması ve bu canlıların güvenliğinin sağlanması konusunda yetkili kurumlara çağrıda bulundu. Yerel medyada geniş yer bulan ayı ve kurt görüntüleri, hem şehir sınırları içinde hem de kırsal alanlarda kaydedilen doğa olaylarına ait video ve fotoğraflarla dolup taştı. Bu görüntüler, doğanın hala birçok canlıya ait olduğunu hatırlatan birer kanıt olarak nitelendirilirken, vatandaşlar da doğal habitatların korunması ve bu canlıların rahatça yaşayabilmesi için harekete geçilmesi gerektiğine dikkat çekti. Bu konuda acil önlemler alması gerektiğine vurgu yapan vatandaşlar, ayı ve kurt gibi tehlikeli hayvanların insanlara yakınlaşmalarının engellenmesi ve insanların güvenliğinin sağlanması için çalışmalar yapılması gerektiğini ifade etti. Doğal yaşamın korunmasının, sadece bu canlıların değil, aynı zamanda ekosistemin dengesi ve doğada yaşayan diğer canlıların da güvenliği için önem arz ettiği belirtildi. Doğal yaşam alanlarının korunması ve hayvanların zor durumda kalmaması için daha fazla çalışma yapılması ve halkın da bu konuda bilinçlendirilmesi gerekiyor. İklim değişikliği, kentleşmenin ormana kadar yayılması ve küresel ısınma insanları farklı bir yaşam dengesine sürüklüyor. Doğal yaşamın korunması için kuş, ayı, tilki, çakal ve kurtlarla birlikte yaşamayı öğrenme konusunda bilinçlendirme sürecinin başlaması önem taşıyor.
Karabük’te Ayı Haberlerinin Sayısı Ürkütüyor
Karabük’te ayı haberlerinin artması nedeniyle vatandaşların bu konuda dikkatli olması gerekiyor. Son olarak Yenice’de ayı saldırısına uğrayan iki kişinin yanı sıra ayıların aç kalmasıyla ilgili onlarca haber yapıldı. Bu konuda vatandaşlar uyardı: “Karabük’te ormanlık alanlar, ayıların sıkça gezdiği habitatlara sahip olduğu için vatandaşların piknik yaparken, doğa yürüyüşleri gerçekleştirirken ya da kamp kurarken ayılarla karşılaşma olasılığı dikkate alınmalı. Çoğu zaman mantar toplamaya gidenler de var. İşte bu noktada, insanları ayı saldırılarına karşı bilinçlendirmek ve önlemler almak önem taşıyor. Ayılardan uzak durmanın temel yollarından biri, onları rahatsız etmemek ve besin kaynaklarına erişimlerini kısıtlamaktır. Yani, ormanlık alanlarda kamp veya piknik yaparken, yiyeceklerinizi güvenli şekilde saklamak, çöplerinizi düzgün bir şekilde imha etmek, ayıları çekmeyecek şekilde davranmak önemlidir. Ayrıca, ayılardan şüphelendiğiniz durumlarda uzaklaşarak güvenli bir mesafeyi korumanız da tavsiye edilir. Ayılar, genellikle kendilerine zarar verilmediği sürece saldırgan davranmazlar. Bu yüzden, sakin kalmak, yavaşça geri çekilmek ve mümkün olduğunca sessiz olmak önemlidir. Karabük ilinde ayılarla ilgili haberlerin artmasıyla birlikte insanların daha dikkatli olması gerekmektedir. Ayılardan uzak durmak ve onlara müdahale etmemek önemlidir. Doğaya çıktığınızda yaban hayvanlarıyla karşılaşma ihtimalini göz önünde bulundurarak, gerekli önlemleri almak herkesin güvenliği için önemlidir.” (Esra Oğuzkağan Özkan)