Ramazan ayına hayırlısı ile ulaştık. Bu mübarek ay inşallah hayırlara vesile olur. Ülkemize barış ve huzur ve mutluluk getirir. Aç ve yoksul kişilerin hatırlanması ve ihtiyaçlarının giderilmesine olanak sağlar. Böyle günlerde eski ramazanları yad etmek/yazmak gelenektendir. Biz de bu anlayıştan yola çıkarak bu yazımızda Safranbolu’da bir ramazan manisi olarak Albayrak Irmazan’ı hatırlatalım istedik. Şöyle ki; Geleneksel toplum,kapalı toplumdur. Kapalı toplumlar,geleneksel kültürlerini koruyan,yaşatan ve bunu gelecek kuşaklara aktaran toplumlardır. Bilindiği üzere geleneksel toplumlarda yardımlaşma ,birlikte hareket etme duygusu çok kuvvetledir. Teknolojinin evlere ,caddelere ve sokaklara girmediği yıllarda Türkiye’de her kent zengin bir kültürün mirasçısı durumunda idi. Toplumları ayakta tutan ahlaki değerler henüz yozlaşmamıştı. Toplum yaşantısının bir ürünü olan folk değerler,halk bilgisinin önemli unsurları olarak bütün canlılığını korumaktaydı. Endüstriyel gelişme ve iletişim teknolojisinin çok hızlı gelişmesi ile birlikte etkileşim dünyayı köyleştirdi. Geleneksel olanı yok etti. Kitap okuma alışkanlığı olmayan toplumumuzda ülkemize giren teknolojik değişim sanki çağ atlamanın birer simgesi durumuna geldiler…. Kabuğundan çıkan toplum,birdenbire kendi değerlerinden uzaklaşmaya başladı. Önce eski ile bağlantısı koptu. Görüntülerini seyrettiği dizilerle de geleneksel aile yaşantısından yavaş yavaş uzaklaştı. Modernleşme ve çağdaşlaşma düşüncesini kendi geçmişinden uzak bir ortamda sorgulama ve tanımlamaya başladı. Post-modernist bir aşamaya gelindi. Bütün olan ne varsa paramparça oldu. Giderek,kendine,kendi toplumuna ve değerlerine yabancılaşmaya başladı. Yabancılaşma o derece önemli boyutlara ulaştı ki,açılan dükkanlara ve iş yerlerine anlamadığımız dilden ad koymalara kadar vardı. Bu durum çocuklara isim vermede de kendini hissettirdi… Post-modern toplumun kendini yarınlara tanıtacak bir halk bilgisi var mıdır? Böyle bir şeyin olması elbette söz konusu değildir. O halde post- modern toplumda ayakta durmanın ölçüsü nedir? Doğal olarak bu soruya burjuva zihniyetiyle yaklaşımda bulunup bu kültürün kavramlarıyla yanıt vermek gerekir. Küresel kapitalist kültürün bildiğiniz üzerine en önemli özelliği bireyci ve maddeci olmasıdır. Bu minvalde manevi değer kavramı diye bir lüks söz konusu değildir. Küreselleşmeyi savunan ve destekleyen devletleri değerlendirirken bu gözlükle yaklaşımda bulunmakta yarar vardır. O nedenle geleneksel olan ile küresel olan arasında bir bocalama yaşayan toplumumuzda,gel/gitler büyük bir tartışma yaratırken,sorunlar da artmaktadır. Toplum marjinalleşmekte bu da kültür çatışmasına ve kutuplaşmalar yol açmaktadır. Olay bu haliyle de doğal olarak sosyal yaşantıya da yansımaktadır. Post-modern toplumda öyleyse bir folk kültürü aramak nafile bir gayretkeşlik olacaktır Ama benim büyümem için masallara ve ninnilere ihtiyacım var. Ruhumun kendi gücü ve kudretine kavuşması için buna gerçekten çok gereksinim duyuyorum. Siz de böyle düşünüyor musunuz?... O halde bir zaman yolculuğuna çıkmaya ne dersiniz?... Safranbolu’da eski ramazan geceleri ve sadece eskilerin anımsayabileceği türden bir “albayrak ırmazan” manisi vardı. Eski zamanlarda Safranbolu’da yaşayan küçük çocuklar,ramazan gecelerinde,kapı kapı dolaşarak maniler okur,kapılarını çaldıkları evlerden şeker,meyve,ceviz ,para toplarlar. Çocuklar topladıkları paraları aralarında paylaşır. Meyveleri de yerlerdi. Hatta büyüklerine ikram ettikleri de olurdu. Kapı kapı dolaştıkları sokaklarda hep bir ağızdan çocuklar şu maniyi okurlardı. ”Albayrak Irmazan Hoş geldin Irmazan Hanım camdan bakıyor Bize bahşiş atıyor…. Eski ramazanlar bir halk kültürü oluşturuyor da şimdikilerden niye bir kültür doğmuyor?... Günümüzde belediyeler tarafından kurulan iftar çadırlarındaki çatal - kaşık sesleri gelecekte farklı bir halk kültürü oluşumuna kaynaklık edebilir mi acaba ne dersiniz?...