Yumurta kabuklarına "sanatın en kırılgan halini" işliyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı "somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı" 64 yaşındaki Rıza Yaman, yumurta kabuğundan sanat eserleri çıkartıyor.
Yaman, 2004'te tekstil işinden emekli olduktan sonra Konya'dan Muğla'nın Fethiye ilçesine taşındı.
Burada yumurta kabuğu oyma, hüsnühat (güzel yazı yazma) ve naht (ağacı kabartma veya oyma) sanatlarıyla ilgilenen Yaman, bu sanatları bir arada kullanarak yumurta kabuklarını sanat eserine dönüştürüyor.
Yumurta kabuğu ve ahşap oyma sanatçısı olarak 2 yıl önce Kültür ve Turizm Bakanlığınca, "somut olmayan kültürel miras taşıyıcısı" unvanına layık görülen Yaman, yaptığı eserleri ve sanatını gelecek nesillere aktarabilmek için ulusal ve uluslararası festival ve etkinliklere katılıp ücretsiz atölye eğitimi veriyor.
Samsun'da düzenlenen festivale de katılan Yaman, eserlerini, "sanatın en kırılgan hali" ismini verdiği sergilerde katılımcıların beğenisine sunuyor.
Yumurtayı küçük bir delikten şırınga yardımıyla boşaltan sanatçı, içindeki zarı da çıkararak temizledikten sonra kurumaya bırakıyor, ardından yumurta kabuğu kullanmaya hazır hale geliyor.
"Bir usta kendi yaptığı işi dahi isteseniz kopyalayamaz"
Yaman, AA muhabirine, genellikle kaz yumurtalarıyla çalışma yaptığını ama tavuk, ördek ve bıldırcın yumurtalarıyla da çalıştığını söyledi.
Türkiye'de bu sanatı yapan 10 usta bulunduğunu belirten Yaman, "Her usta atölyesinde kursiyerlerini yetiştiriyor. Bu sayının çoğalması için elimizden gelen çabayı veriyoruz. Yapılan bir işin kopyalanması kesinlikle yasaktır. Zaten bir usta kendi yaptığı işi, istese dahi, kopyalayamaz. Çizgilerimiz, tasarımlarımız tamamıyla kendimize aittir." dedi.
Yaman kursiyerlerine ilk derste, "Yumurta kabuğu oyma sanatının ilk maddesi, sevdiğinizin kalbini kırmamak için nasıl davranıyorsanız yumurtaya o şekilde davranın. Amacımız kırmamak ve kırılmamaktır. Bu felsefeyle çalışmalara devam ettiğinizde başarılı olur ve yaptığınız sanat hayatınızı, kimliğinizi etkiler." dediğini anlattı.
Yumurta kabuğu oyma sanatının dünyada çok ilgi gören ve beğenilen bir sanat olduğuna dikkati çeken Yaman, şöyle devam etti:
"Dünyadaki diğer sanatçılarla sosyal medya üzerinden görüşüyoruz, haberleşiyoruz. Sayfamızda her usta kendi yaptığı işi sergiliyor. İkinci sanatım olan naht, kıl testeresiyle ahşap oyma sanatıdır. İki sanatı birleştiren dünyada tek ustayım. Hat sanatı yalnız İslam aleminde var. Bu yüzden yapmış olduğum eserler dünyada çok sevildi, beğenildi."
Yaman, geçmişte birçok sanat dalıyla uğraştığını fakat kendini yumurta kabuğu oyma sanatında bulduğunu dile getirerek, "Bana en çok huzur veren, en çok hayatımı etkileyen yumurta kabuğu oyma sanatıdır. Çünkü beni sakinleştiriyor, huzur veriyor. Doğurganlığı, bereketi, huzuru anlatan bir materyal." ifadesini kullandı.
Yumurta kabuğunun kırılmaması için herhangi bir madde kullanılmadığına işaret eden Yaman, "Ham durumda alıyoruz yumurtayı, içini temizliyoruz. Sonra üzerine istediğimiz motifleri çalışıp kesmeye ve oymaya başlıyoruz. Bunun dışında bir kimyasal madde yok. Bunun bir tek kimyası vardır; kalp, sevgi ve aşktır." diye konuştu.
Kullanılan yumurta kabuklarını tabloya dönüştürüyor
Yumurta kabuklarından mozaik tekniğiyle tablo yapan Rıza Yaman'ın eşi Serpil Yaman ise "Emekli olduktan sonra eşim yumurta kabuğu oyma sanatçılığına başladı. Ben de evde kullandığımız yumurtaları tabloya dönüştürerek çalışmalar yapıyorum. Hobi amaçlı başladık fakat çok beğeni aldığı için devam ediyoruz." dedi.
Kastamonu Üniversitesi’nde Turizm Haftası aktiflikleri çerçevesinde düzenlenen panelde turizm konusu tüm taraflarıyla ele alındı.
Kastamonu Üniversitesi’nde, bu yıl 49’uncusu düzenlenen Turizm Haftası aktiflikleri çerçevesinde "Turizme Çok İstikametli Bir Bakış" başlıklı panel gerçekleştirildi. Panelde ziraî turizmden kırsal kalkınma dayanaklarına, tabiat turizmi uygulamalarından alan kılavuzluğuna kadar pek çok konu başlığı ele alındı.
Turizm Fakültesi İstiklal Yolu Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen ve moderatörlüğünü Doç. Dr. Gülizar Cengiz’in üstlendiği panele, Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Burhan Sevim, Doç. Dr. Aydoğan Aydoğdu, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Kastamonu Koordinatörü Ahmet Kuyulu, Ilgaz Dağı Ulusal Park Şefi İklim Çavuş Kara’nın yanı sıra çok sayıda akademisyen ve öğrenci katıldı.
Panelin açılışında konuşan Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Burhan Sevim, "Turizm Haftası vesilesiyle düzenlediğimiz bu panel, öğrencilerimiz için hem bilgi hem de ilham kaynağı olacaktır. Bu noktada iştirakçilere teşekkür ediyoruz" dedi.
"Lavanta Tarımı ve Bir Turistik Çekim Gücü Olarak Kullanımı" başlıklı sunumuyla birinci konuşmayı gerçekleştiren Doç. Dr. Aydoğan Aydoğdu, son yıllarda büyük ilgi gören lavanta üretiminin Kastamonu’ya sağladığı katkıları dinleyicilerle paylaştı.
Aydoğdu, lavanta tarımının hem sürdürülebilir hem de çevreci bir faaliyet olduğuna dikkat çekerek, bu üretim biçiminin Kastamonu’nun ekonomik ve turistik kalkınmasında güçlü bir etken olduğunu vurguladı.
Doç. Dr. Aydoğdu’nun ardından söz alan TKDK Kastamonu Koordinatörü Ahmet Kuyulu ise, kırsal turizme yönelik sunulan hibe dayanakları hakkında iştirakçilere bilgi verdi.
Kuyulu, Kastamonu Vilayet Koordinatörlüğü olarak bugüne kadar çeşitli alanlarda toplam 495 projeye yaklaşık 24 milyon avro hibe dayanağı sağlandığını belirtti. Bilhassa hayvancılık alanında Kastamonu’ya geniş kapasiteli büyükbaş hayvancılık tesislerinin kazandırıldığını tabir eden Kuyulu, 2024 yılı prestijiyle Turizm İşletme Dokümanlı 15 konaklama tesisi ve 258 oda kapasitesinin oluşturulduğunu, bu sayının gelecek yıllarda da artmasının hedeflendiğini söyledi.
Panelin son oturumunda ise Ilgaz Dağı Ulusal Park Şefi İklim Çavuş Kara, "Doğa Turizmi Uygulamaları ve Alan Kılavuzluğu" başlıklı sunumunda tabiat temelli turizmin uygulama alanlarına ait değerlendirmelerde bulundu. Kara, Ilgaz Ulusal Parkı’nı tanıtarak, yaz ve kış devirlerinde bölgede gerçekleştirilen turizm aktiviteleri hakkında bilgi verdi.
Katılımcıların sorularının yanıtlanmasıyla devam eden panel, konuşmacılara plaket takdiminin akabinde sona erdi.
Samsun'da düzenlenen festivale de katılan Yaman, eserlerini, "sanatın en kırılgan hali" ismini verdiği sergilerde katılımcıların beğenisine sunuyor.
Yumurtayı küçük bir delikten şırınga yardımıyla boşaltan sanatçı, içindeki zarı da çıkararak temizledikten sonra kurumaya bırakıyor, ardından yumurta kabuğu kullanmaya hazır hale geliyor.