Su uzmanı Prof. Dr. Yusuf Demir, ağır kar ve yağmur yağışlarının Karadeniz Bölgesi’ni rahatlattığını lakin ülkenin yüzde 70’inin ise kurak bir dönem geçirdiğini, başta İstanbul olmak üzere kıymetli metropolleri içinde barındıran Marmara Bölgesi’nde yaz aylarında beklenen kasvetlere karşı hazırlıklı olunması gerektiğini söyledi. Demir, "Bir damla suyun bile değerli olduğu, her alanda tasarrufun prensip haline getirilmesi gereken bir sürece giriyoruz. Tüm topluma suyu anlatmak ve kullanmayı öğretmek bir vatan borcudur. Aksi takdirde çocuklarımızın ve torunlarımızın yaşayacağı dünyayı kendi ellerimizle yaşanmaz hale getiririz" dedi.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Ziraî Yapılar ve Sulama Kısım Lideri Prof. Dr. Yusuf Demir, Türkiye’nin yağış durumu ve kuraklık riskini kıymetlendirdi. Şubat ayında son yılların en ağır kar yağışını alan Karadeniz Bölgesi’nde bugünlerde ilkbahar yağışlarının tesirli olduğunu, bu durumun başka bölgelerde birebir olmadığını ve kuraklık riskinin devam ettiğini belirten Prof. Dr. Demir, "Meteoroloji Genel Müdürlüğümüz datalarına nazaran, 1 Ekim 2024-28 Şubat 2025 devrini kapsayan 2025 su yılı yağışları, 2024 su yılı yağışlarının altında gerçekleşmiştir. Türkiye geneli 2025 su yılı yağışı 221.4 milimetre, uzun yıllık ortalama yağış (1991-2020) 313.0 mm ve 2024 yılı birebir devir su yılı yağışı 336.4 mm’dir. 2025 su yılı yağışı beş aylık devirde normaline nazaran yüzde 29, geçen yıl tıpkı periyot yağışlarına nazaran yüzde 34 azalma göstermiştir. Yalnız şubat ayı dikkate alındığında, Türkiye geneli şubat ayı yağışı uzun yıllık ortalamaların altında, geçen yıl şubat ayı yağışının üzerinde gerçekleşmiştir. 2025 yılı Şubat ayı yağışı 40.0 mm, şubat ayı uzun yıllık ortalamaları (1991-2020) 59.8 mm, 2024 yılı Şubat ayı yağışı 34.5 mm’dir. Genel olarak 2025 yılı yağışları uzun yıllık ortalamaların altında gerçekleşmiştir Bu gerçekleşme ülkemizin bölgesel değerlendirmesinde değerli farklılıklar göstermiştir. Bilhassa şubat ve mart aylarında Karadeniz Bölgesi öbür bölgelere nazaran daha yüksek yağış almış, öteki bölgelerde uzun yıllık ortalamaların altında gerçekleşmektedir. Geçen yıl birebir periyot yağışlarına nazaran ise Karadeniz Bölgesi hariç tüm bölgelerde azalma gözlenmiştir. Uzun yıllık ortalamalara nazaran en fazla azalma yüzde 56 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde meydana gelmiştir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde su yılı yağışları son 65 yılın en düşük düzeyine inmiştir. Yalnız şubat ayı değerlendirildiğinde bölge genelinde Karadeniz Bölgesi hariç tüm bölgeler uzun yıllık ortalamalar altında yağış almış, bu ortalamalara nazaran en fazla azalma yüzde 74 ile Ege Bölgesi’nde gerçekleşmiştir" diye konuştu.
"Ülkemizin belirli bölgelerinde düşen yağış ölçülerinde azalma ve kuraklık riski devam etmekte"
Karadeniz Bölgesi mart ayında da kâfi yağışı aldığını fakat Türkiye’nin belirli bölgelerinde düşen yağış ölçülerinde azalma ve kuraklık riski devam ettiğini söyleyen Demir, "Özellikle ülkemiz tarımında kıymetli bir yere sahip, Akdeniz, Ege, İç Anadolu Bölgelerimizin nisan ve mayıs aylarında alacağı yağış ölçüleri kıymetli hale gelmiştir. Yağış dağılımının mevcut trendde devam etmesi halinde su kaynaklarımız ve ziraî sulama açısından değerli riskler taşımakta, su kaynaklarımızın yaz aylarında kentlerimizde ve yerleşim ünitelerimizde içme suyu ve ziraî üretimde muhtaçlık duyulan sulama açısından yetersiz kalma riskine karşılık bugünden gerekli hazırlık ve önlemlerin alınması zarurî hale gelmektedir. Bilhassa kar yağışını yetersiz alan bölgelerimizde yeraltı suyu beslenmesindeki eksiklikler nedeniyle, yeraltı suyu kullanımları uygun planlanmalı ve takip edilmelidir" formunda konuştu.
"Yaz aylarında yaşanma ihtimali olan ıstıraplara karşı hazırlıklı olunmalı"
Türkiye açısından gelecek devirde 2- 3 ay içerisinde düşecek yağış ölçülerinin dağılımlarının epey değerli olduğuna dikkat çeken Demir, "Bu manada tüm mahallî idarelerin, meteoroloji müdürlükleri ile yakın diyalog halinde kendi bölgelerindeki yağış dağılım ve değişimlerini takip etmeleri ve bölgesel gereksinimlerine nazaran mevcut kaynaklarının yeterlilik tahlillerini ve alınacak önlemleri uzman görüşleri ve danışmanları aracılığı ile planlanmalıdır. Aksi takdirde yaz ve sonbahar başlarında yaşanabilecek kaynak yetersizliklerine karşı hazırlıksız yakalanma riskleri aratacaktır. Şubat ve mart aylarında düşen yağışlar Karadeniz ve Marmara Bölgeleri başta olmak üzere belirli bölgelerimizde kıymetli bir rahatlama sağladığı gözlenmektedir. Bu bölgelerde mayıs ve haziran yağışları mevcut kaynakların yeterliliğinin belirlenmesinde değerli olacaktır. Bilhassa Başta İstanbul olmak üzere kıymetli metropolleri içinde barındıran Marmara Bölgesi’nde yerleşim yerlerinde içme ve kullanma suyu planlamaları bu trende nazaran gerçekleştirilmeli, yaz aylarında yaşanma ihtimali olan meşakkatlere karşı hazırlıklı olunmalıdır" açıklamasında bulundu.
"3 ve 6 aylık kuraklık tahlillerine nazaran yüzde 70’ine yakını kurak bir dönem geçirmekte"
Prof. Dr. Yusuf Demir şunları söyledi:
"Kısaca son aylarımızda muhakkak bölgelerimizde düşen yağışlar bizi rehavete kaptırmamalı, son yıllarda yaşanan kuraklık trenlerine paralel devam eden 2025 yılı yağışlarındaki dağılım yaz aylarına hazırlıklı girmemizi mecburî hale getirmektedir. Ülkemizin son 3 ve 6 aylık kuraklık tahlillerine nazaran yüzde 70’ine yakını kurak bir dönem geçirmektedir. Bilhassa kar yağışlarının belirli bölgelerimizde yetersiz yağması, yeraltı suyu beslenmesindeki riskleri artırmaktadır. İç Anadolu Bölgemiz başta olmak üzere tüm ziraî bölgelerimizde yeraltı suyu kullanımları âlâ planlanmalıdır. Ülkemizin kıymetli bir kısmında yaz kuraklığı riski aratarak devam etmektedir. Mahallî idareler, sulama birlikleri ve ilgili kurumlarımızın bu sürece karşı aksiyon planlarını bugünden hazırlamaları kaçınılmazdır. Aksi takdirde ıstırap anında hazırlanacak aksiyon planları ve alınacak önlemler yetersiz kalabilir. Bir damla suyun bile değerli olduğu, her alanda tasarrufun unsur haline getirilmesi gereken bir sürece giriyoruz. Tüm topluma suyu anlatmak ve kullanmayı öğretmek bir vatan borcudur. Aksi takdirde çocuklarımızın ve torunlarımızın yaşayacağı dünyayı kendi ellerimizle yaşanmaz hale getiririz."
