Hece hece başlamak istedim söze, ama yanlış yazmadığımı anlatabilmek için böyle bir başlangıç yaptım dostlar. Bizim yöreden bir tabir bu: “Heçe Gitmek” Anlamını vermeden biraz açıklamaya çalışayım güzelim yöresel deyişimizi. Neler heçe gitmez ki? Zaman heçe gider; para heçe gider; insan heçe gider; kaynak heçe, su heçe gider; emek heçe gider; yapılan iyilik heçe gider; başarı ve gayret heçe gider; bir ömür de, bir hayat da heçe gider… Bize bahşedilen değerli vakti heçe gidermek çok da zor değildir. İbnül-vakt olmak bunun belki de çaresidir. Ekonomik olmak artık çağımızın değişmez ve vazgeçilmez düsturu olduğu için de parayı heçe kullanmamak da üstümüze yoktur. Daha doğrusu parayı sevmeyen yoktur. Belki cebinde parası vardır ama gönlünde izi yoktur. O zaman âlâ. Zamâne insanı, insanı o kadar kolay heçe eder ki; artık insanları uyarmak da bir uyarmamak da. Bir davranışına ya da üslûp hatasına hemen en düşük puanı yapıştırıverir ya da yakıştırıverir. Bu sayılanlar arasında en kolay heçe giderilen da belki insanoğludur. Doğal kaynaklarımızı usturupsuz ve kayıtsız şekilde kullanmak da belki kul hakkına girmenin en kolay yoludur. Ormanlarımız, topraklarımız, doğal kaynaklarımız bize torunlarımızın emanetidir. Su da aziz bir şeydir. “Su küçüğün, söz büyüğün” derler. Temel bir ihtiyaç olan su, önce küçüğe verilir; konuşmaya ise ilk önce büyükler başlar. Rabbimiz bize su vermese, hayat kaynağımızı bize kim verir. Emek kutsaldır. İşçisinin alın terinin karşılığını daha teri kurumadan veren zihniyet ne güzel bir zihniyettir. Buradaki güzel zihniyet belki de zamanı değil, emeğin bizatihi gerçek ve hakkaniyetli ya da adil karşılığını vermektir. Yüz türlü işin karşılığı aynı asgari ücret belki olmamalıdır. Cemil Meriç Üstadın dediği gibi: “İyilik eden, mükâfat bekliyorsa tefecidir.” İyiliğin karşılığı yalnız Allah’tan beklenir. “İyilik yap denize at, balık bilmezse Hâlık bilir” sözü yabana atılmamalıdır. Hiçbir iyilik de boşa gitmez. Yalnız, iyiliği de kötülüğü de kalpten atmak gereklidir. Zira gönül aşırı yükü kaldırmaz. Bu hayatta gönlü ferah olmak gerektir. Aslında bakıldığında en önemlisi gayretin ardından gelen başarının heçe giderilmesidir. Başarı gayrete âşıktır. Gayret çalışandan; tevfik ya da muvaffakiyet Allah’tandır. Rabbim çalışanın gayretini hiç heçe etmez. Son olarak; bir ömrün de başıboş harcanması ve hayatta iki günün aynı olması; ziyanda olduğumuzun yegâne göstergesidir. Hayattaki kırılma noktalarında (çocukluk, aile, okul, meslek seçimi, iş ve evlilik) şaşmalar olması koca bir yaşamın da heçe giderilmesidir. Ümit Hocam, zaten “Heçten geldik; heçe gitmiyor muyuz?” diye soranlarınızı duyar gibiyim. Cevabım şu olur dostlar: N’olur kendimizi heçe etmeyelim! Not: Ünlü düşünür Bayram Bilir Hocamızın güzelce anlattığı “Heçlik Makamı” diye bir kıssa var. Onu zaten siz biliyorsunuz.