Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Ardalı, Afetler sonucu ortaya çıkan uzun vadeli çevresel ziyanların beşere ziyan verdiğini ve yavaş yavaş zehirlediğini belirterek, "Yangınlarla birlikte partiküllerin, zehirli gazların yayılması sonucu toprağın, suyun, atmosferin kirlenmesi, karbon salımı gerçekleşmesi, biyoçeşitliliğin azalması üzere olaylar oluyor. Yangınları uzun vadede etrafa verdiği hasarın yeniden beşere ve canlıya olumsuz tesirleri var" dedi.
Yangınlar, zelzeleler, endüstriyel kazalar üzere afetler sonrasında etrafta oluşan ziyanla ilgili OMÜ Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Ardalı, değerli açıklamalarda bulundu. Sera gazlarının salımı ile birlikte atmosferde oluşan 1 derecelik artışın insanların 7 kat daha fazla yangın, afet, sel üzere durumlarla müsabakası manasına geldiğini belirten Prof. Dr. Yüksel Ardalı, "Birbirini tetikleyen olaylardan bahsediyoruz. Yangınların etrafa tesiri iklim değişikliğini arttırıcı formdadır. Yangınlar sonrası acayip bir çevresel ziyandan bahsediyoruz. Yangınlarla birlikte partiküllerin, zehirli gazların yayılması, toprağın, suyun, atmosferin kirlenmesi, karbon salımı gerçekleşmesi, biyoçeşitliliğin azalması üzere olaylar oluyor. Yangınların etrafa verdiği hasarın tekrar beşere ve canlıya olumsuz tesirleri var. Bunun tahlilinin çok uygun yapılmaması kelam konusu" diye konuştu.
"Yavaş yavaş zehirliyor"
Yangınlar sonrası ortaya çıkan uzun vadeli çevresel zararın insanı yavaş yavaş zehirlediğini söyleyen Prof. Dr. Yüksel Ardalı, "Atıkların idaresinde geri dönüşüm tesisleri çok kıymetlidir. Zira döngüsel iktisada bir katkı sağlayacak. Etraftaki atıkların olmamasını sağlayacak lakin geri dönüşüm tesislerde yangınlar var. Burada alabileceğimiz çok kolay tedbirler var. Atıkların hakikat bir halde istiflenmesi, depolanması ve çeşitli denetimlerin yapılması çok kıymetlidir. Bir yangından yahut sarsıntıdan kurtulduk diyelim. Sonrasında çevresel deformasyonun bizi yavaş yavaş zehirlemesi, bize ziyan vermesi üzere durumlar kelam bahsidir. Atıklarımızı düzgün yönetemiyoruz. Konuştuğumuz bahisleri uygulamaya geçiremedik. Yangınlar, patlamalar, teknolojik afetler, endüstriyel kazalar sonucu tehlikeli atıkları aşikâr bir yerde depolarken, muhakkak bir yerde transfer ederken yaşayacağımız yangın, patlama, afetler sonucu bu atıkların direkt tabiata karışması demek içmeye suyuna, toprağa karışması manasına geliyor. Tedbirleri çok âlâ alarak kontrolleri çok uygun yapmamız gerekiyor. Günümüzde yapay zekadan, büyük bilgi bankalarından bahsediyoruz. Bu durumu lehimize çevirelim. Bu sistemleri kullanarak denetim düzenekleri oluşturmamız gerekiyor. Bu durum insan kaynaklı dediğimiz olayları önlemek için bir fırsattır" halinde konuştu.
"Yangın söndürücülerdeki tehlike"
Prof. Dr. Yüksel Ardalı şunları söyledi: "Yangın sırasında su yahut yangın söndürücülerle insanları muhafazaya, yangını söndürmeye çalışıyoruz. Yangın söndürücü içinde bulunan ‘PFAS’ denilen kimyasalların kullanıldığı ve bunlarında süratle yüzey sularına, toprağa karışarak insanlara zehirlediğini dünyada konuşulmaya başlandı. Sonuçta biz tabiata karşı değil, tabiat ile uyumlu çalışırsak afetleri önleyebiliriz. Bunlardan daha az ziyanla kurtulabiliriz. Kesinlikle tabiatla uyumlu çalışır ve hayat stilimizi değiştiren teknolojik gelişmeleri uygun kullanabilirsek beşere ve etrafa olan ziyanı önleyebiliriz."