Tokat’ta genetiksel FMF hastalığı, Türkiye ortalamasının iki katı sıklıkla görülüyor. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısım Lideri Doç. Dr. Ercan Çaçan; özellikle akraba evliliklerinin yaygın olduğu Tokat, Sivas ve Kastamonu vilayetlerinde yaşayan vatandaşlara genetik danışmanlık ikazında bulundu.
Tokat’ta yapılan araştırmalar, genetik geçişli bir hastalık olan Ailesel Akdeniz Ateşi (FMF) hadiselerinin Türkiye ortalamasının iki katı olduğunu ortaya çıkardı. Türkiye genelinde her bin şahıstan 4’ünde görülen FMF hastalığı, Tokat’ta her bin şahıstan 8’inde teşhis ediliyor. Karın, göğüs ya da eklem ağrılarıyla birlikte tekrarlayan ateş nöbetleriyle kendini gösteren FMF, genetik kökenli ve cinsiyete bağlı olmayan bir hastalık olarak dikkat çekiyor. Bilhassa Akdeniz ile Ortadoğu kökenli topluluklarda daha yaygın görülen FMF, Türkiye’de ise riskli bölgeler ortasında Tokat, Sivas ve Kastamonu vilayetleri ön plana çıkıyor.
"Tokat, Sivas ve Kastamonu vilayetlerindeki vatandaşların genetik danışmanlık alması gereklidir"
Genetik tahlili yapılmamış akraba evliliğinin tıpkı mutasyonu taşıyan bireylerin çocuklarında FMF hastalığının ortaya çıkma riskini önemli biçimde artırdığını söyleyen Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısım Lideri Doç. Dr. Ercan Çaçan; "FMF atakları ekseriyetle 20 yaşından evvel başlar ve erkeklerde biraz daha sık rastlanır. Hastalığın temelinde, MEFV geninde bulunan mutasyonlar yer alır. Bu gen, bedende inflamasyonu düzenleyen bir proteini kodlamaktadır. Mutasyonlar nedeniyle inflamasyon denetimsiz hale gelir ve hastalık belirtileri ortaya çıkar. Fakat FMF hastalarının tamamı bu mutasyonu taşımayabilir, diğer genlerin de hastalıkta rolü olabileceğine dair araştırmalar sürmektedir. FMF’in ortaya çıkabilmesi için anne ve babadan gelen iki mutasyonlu gen gerekir. Bu nedenle, bilhassa akraba evlilikleri hastalığın görülme riskini artırır. Yüksek riskli bölgelerde evlilik öncesi genetik tarama yapılması önerilir. Orta Karadeniz bölgesinde bilhassa Tokat, Sivas ve Kastamonu üzere vilayetler, FMF açısından yüksek risk taşımaktadır. Bu nedenle bu bölgelerde yaşayan bireylerin genetik danışmanlık almaları önemlidir" dedi.
"Bu hastalık nedeniyle beşerler gereksiz ameliyat olabiliyor"
FMF hastalığına yönelik araştırmalar yapan Lider Başkan ise Tokat İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 2016 yılında yapılan bir çalışmalar hakkında bilgi vererek; "2016 yılında Tokat İl Sağlık Müdürlüğünün yaptığı araştırmaya nazaran Türkiye’de her bin kişinin 4’ünde bu hastalık görülürken Tokat’ta ise bin kişinin 8’inde FMF hastalığı görülüyor. Tokat’ta akraba evliliğinden kaynaklı bin kişinin 8’inde bu hastalık görülüyor. Hastalığın tahlil yolu maalesef yoktur. Teşhisi sıkıntı hastalıktır. Birçok hastalıkla karıştırılabiliyor. Beşerler gereksiz apandisit, bağırsak düğümlenmesi ve karaciğer ameliyatı olabiliyorlar" diye konuştu.