Tarımsal üretimin yaklaşık %75’i arıların gerçekleştirdiği polenleşme sürecine bağlıdır. Meyve, sebze, kuruyemiş ve yem bitkileri dahil olmak üzere yüzlerce ürünün verimi, doğrudan arıların varlığına bağlıdır.

Dünya Arı Günü Nedir?

Her yıl 20 Mayıs’ta kutlanan Dünya Arı Günü, Birleşmiş Milletler tarafından 2017 yılında ilan edilmiştir. Bu günün tarihi, modern arıcılığın öncülerinden Sloven bilim insanı Anton Janša’nın doğum günü anısına seçilmiştir. Dünya Arı Günü’nün amacı; bal arıları başta olmak üzere tüm tozlayıcı böceklerin ekosistem için taşıdığı kritik rolü hatırlatmak, arıların karşı karşıya kaldığı tehditlere dikkat çekmek ve onların korunması için küresel bir farkındalık oluşturmaktır.

Arılar Neden Bu Kadar Önemli?

Arılar yalnızca bal üretmekle kalmaz; gıda güvenliğimizin temel taşlarından biridir. Tarımsal üretimin yaklaşık %75’i arıların gerçekleştirdiği polenleşme sürecine bağlıdır. Meyve, sebze, kuruyemiş ve yem bitkileri dahil olmak üzere yüzlerce ürünün verimi, doğrudan arıların varlığına bağlıdır.

Eğer Arılar Olmazsa Ne Olur?

• Gıda üretiminde ciddi düşüşler yaşanır.
• Besin çeşitliliği azalır.
• Tarım ekonomileri çöker.
• Ekosistem dengesi bozulur.
• Yaban hayatı da bu durumdan etkilenir.

Albert Einstein’a atfedilen ünlü sözde belirtildiği gibi:

“Arılar yeryüzünden kaybolursa, insanlığın dört yıl ömrü kalır.”

Dünyada Arı Popülasyonu ve Tehditler

Son yıllarda dünya genelinde arı popülasyonunda ciddi bir azalma yaşanmaktadır. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır:

• Pestisit kullanımı (özellikle neonikotinoidler)
• İklim değişikliği
• Monokültür tarımı
• Habitat kaybı ve ormansızlaşma
• Parazitler ve hastalıklar (örn. Varroa destructor)

Bu tehditlere karşı önlemler alınmazsa, arıların küresel ölçekte yok olması söz konusu olabilir.

Dünyada Arıcılık Faaliyetleri

Küresel Arıcılık

Dünya genelinde yaklaşık 100 milyon arı kolonisi olduğu tahmin edilmektedir. Çin, ABD, Arjantin, Türkiye ve Etiyopya gibi ülkeler, hem arı kolonisi sayısı hem de bal üretimi açısından ön sıralarda yer almaktadır.

• Çin: En büyük bal üreticisi
• ABD: Arıcılığı sanayileştirmiş ülkelerden
• Afrika ülkeleri: Organik ve doğal bal üretimiyle öne çıkıyor

Arıcılığın Küresel Ekonomiye Katkısı

Polenleşmenin ekonomik değeri yıllık 250 ila 500 milyar dolar arasında tahmin edilmektedir. Bu katkı yalnızca tarım değil, kozmetik, ilaç ve gıda sektörlerini de doğrudan etkiler.

Türkiye’de Arıcılık

Türkiye’de Arıcılığın Önemi

Türkiye, sahip olduğu zengin flora, uygun iklim koşulları ve geleneksel bilgi birikimi sayesinde arıcılıkta dünyanın önde gelen ülkelerindendir.

• 8 milyonun üzerinde arı kolonisi
• 100 binin üzerinde arıcı
• 105 bin tonun üzerinde yıllık bal üretimi (2024 TÜİK verilerine göre)

Arıcılık Bölgeleri

• Doğu Anadolu: Yayla arıcılığı
• Ege ve Akdeniz: Çam balı üretimi
• Karadeniz: Kestane balı ile ünlü
• Marmara: Karma bitki florasıyla çok yönlü üretim

Sorunlar ve Çözüm Önerileri

• Pestisit kullanımına karşı eğitim
• Genetik çeşitliliğin korunması
• Organik arıcılığın teşviki
• Arıcı destekleme politikalarının güçlendirilmesi
• Arı otlaklarının korunması ve çoğaltılması

Arıların Geleceği İçin Ne Yapabiliriz?

Zehirli tarım ilaçlarından kaçınmak

Arı dostu çiçekler ve bitkiler dikmek

Arı habitatlarını korumak

Organik ürünler tercih etmek

Yerel bal üreticilerini desteklemek

Farkındalık kampanyalarına katılmak

Küçük Kanatlılar, Büyük Sorumluluk Arılar, sadece doğanın değil insanlığın da geleceğini taşıyan canlılardır. Dünya Arı Günü, bu sessiz kahramanların sesini duyurmak için bir fırsattır. Tarımdan ekolojiye, ekonomiden gıdaya kadar her alanda etkili olan arılar için harekete geçme zamanı. Unutmayalım ki, arı varsa hayat var.