Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Okay Pekşen, kaçak hafriyat yapan insanların hayatlarını riske attığını belirterek, "Pek çok insanımız, ‘emeksiz zenginleşme’ hayaliyle kaçak hafriyat yaparken hayatını kaybetmektedir. İnsanlarımız boş umut peşinde koşmamalı, hayatlarından olmamalı" dedi.
Her yıl Türkiye’de kaçak hafriyat yapan birçok sayıda insan ya hayatını kaybediyor ya da yaralanıyor. Geçen yıl Samsun’da yapılan kaçak hafriyatlarda 3 kişi hayatını kaybetti.

‘Emeksiz zenginleşme’ hayali
Kaçak kazıdaki tehlikeye dikkat çeken Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Okay Pekşen, "Türkiye’de 1 yıl içerisinde çok sayıda kaçak hafriyat tespit edilmekte ve kaçak hafriyat yapanlar yakalanmaktadır. Bunlarla ilgili hukuksal süreçler yürütülmektedir. Burada yapılması gereken en değerli konulardan bir tanesi, vatandaşlarımızın bu hususta bilgilendirilmesidir. ‘Emeksiz zenginleşme’ hayaliyle birlikte insanlarımız aslında maddi bir bedeli olmayan lakin tarihi ve kültürel büyük değer taşıyan kültür miraslarına ziyan verdiklerini görüyoruz. Bunun türel açından bir hata olduğu bilinmelidir. Müsaadesiz sondaj ya da kaçak hafriyat yapılmasının 5 yıla kadar mahpus cezası bulunduğunu biliyoruz. Bunlar olağan işin tüzel boyutudur. Natürel, bir de bunun insani boyutu var. Pek çok insanımız kaçak hafriyat yaparken hayatını kaybetmektedir" diye konuştu.

"Kaçak hafriyatlar resmi kaynaklara ihbar edilmeli"
Doç. Dr. Okay Pekşen insanların hafriyat yaparken pek çok aksilikle karşılaştığını söyleyerek, "Uzman şahıslar tarafından resmi müsaadelerle yapılması gereken kazıların müsaadesiz bir biçimde yapılması, insanların hayatlarına mal olabiliyor. Zira buralarda metan gazı, ya da çöküntü alanları oluşabiliyor. Mağara içlerinde arama yaparken ıslak tabanda kaydıktan sonra kayma, çarpma ya da düşme aksiyonu ile birlikte hayatını kaybeden insanlarımız olabiliyor. İnsanlarımız boş umut peşinde koşmamalı. Define aramış oldukları ya da define olduğunu düşündüğü alanların hiçbir adedinde bu usul bir şey bulunmuyor. Sıhhatini kaybeden insanlarımız oluyor. Define arayıcılığından konuyla hareketle önemli manada ruhsal sorunlar yaşayan beşerler var. Biz yalnızca şunu bilmeliyiz: Ülkemiz çok varlıklı bir ülke ancak bu zenginlik defineyle birlikte nakdî bir zenginlik olarak ölçülmemelidir. Ülkemizde tarihi kültür mirası, arkeolojik kültür mirası, bu ülkenin ülke iktisadına turizm açısında katkısı olabildiği üzere stratejik açıdan da ehemmiyeti var. Ülkemiz aktüel siyasetlerine bile taraf verebilme açısından büyük bir kıymete sahiptir. Bilinçsiz bireylerin yapmış olduğu kaçak hafriyatlar, define arama faaliyetleriyle birlikte tahrip etmiş oldukları alanlar ülkemizin ulusal menfaatlerine ziyan veriyor. Genel prestijiyle bilinçsiz şahıslar oldukları için karşılaştıkları arkeolojik ya da tarihi alanın taşımış olduğu ehemmiyetin de bilgisinde değiller. Bu müsaadesiz yasa dışı faaliyette süratli yoldan zenginleşme, altın bulma, ya da paraya dönüştürebilecekleri rastgele bir şey bulma çabasında oldukları için aslında daha büyük kıymet taşıyan şeyleri de maddi pahası yok diye düşünerek tahrip yahut yok ettiklerini görüyoruz. Ülkemiz bu bahisten epeyce muzdarip. Beşerler bu türlü bir kaçak hafriyat ile karşılaştıklarında resmi kaynaklara ihbarda bulunsunlar" biçiminde konuştu.