SİNOP (AA) - Sinop Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Su Eserleri Avlama Teknolojisi Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Osman Samsun, "Küresel ısınma sonucunda yağmurların sistemli yağmaması yahut kısa müddette çok yağması ve sel üzere olayların meydana gelmesi, ayrıyeten havaların uzun müddet sıcak ve kurak geçmesinin, balıkların periyodik büyüme üreme ve gelişme süreçlerine olumsuz yansıdığını görüyoruz." dedi.
Prof. Dr. Samsun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, av yasağının 1 Eylül'de sona ermesine karşın balıkçıların denizden istediğini bulamadığını belirtti.
Karadeniz'de eylül ayında birinci olarak palamut avlandığını hatırlatan Samsun, bunu istavrit, hamsi, çinekop ve lüfer üzere başka balıkların takip ettiğini aktardı.
İklim değişikliğiyle birlikte sıcak havaya bağlı deniz suyu sıcaklığının olağanın üzerinde seyretmesinin, avlanmayı olumsuz etkilediğine işaret eden Samsun, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Bu avlanma döneminde bilim topluluğu olarak, yapılan araştırma ve müşahedelere dayanarak hamsinin, palamudun ve başka balıklarla ilgili maalesef altını çizerek söylüyorum; global ısınma sonucunda yağmurların tertipli yağmaması yahut kısa müddette çok yağması ve sel üzere olayların meydana gelmesi, ayrıyeten havaların uzun müddet sıcak ve kurak geçmesinin balıkların periyodik büyüme üreme ve gelişme süreçlerine olumsuz yansıdığını görüyoruz. Münasebetiyle yaz aylarında yağan yağmurlarla derelerden ve akarsulardan besleyici unsurlar olarak bildiğimiz çeşitli planktonlar yağmurlarla denizlere ulaşırdı. Bu etkenler olmayınca balıkların büyüme ve tartılarına da olumsuz olarak yansıyor. Bu kapsamda balık dönemi da yeterli başlamadı. Palamut balığının geç görülmesi ve çok az olması da bunun bir göstergesi diyebiliriz."
İklim değişikliği sonucu yaşanan olumsuz tesirlerin tüm dünyada görüldüğünü tabir eden Samsun, "İngiltere, İrlanda, İzlanda'da da bilim insanları yaklaşık 15 yıldır ülkelerine eskisi üzere kar yağmadığını söylüyor. Münasebetiyle atmosferdeki bu su istikrarının global ısınma dediğimiz, güneşin bize daha fazla yaklaşması ve bunun birtakım sonuçları da balıkların döngülerini olumsuz tarafta etkilemektedir. Bunun ne vakte kadar olacağı, hangi sonuçlara neden olacağı yapılacak 3, 5 ve 10 yıllık tahliller ve bunları ortaya koyacak olan grafiklerdir. Devam eden araştırmalarla birlikte TÜBİTAK, AB projeleri ve Sinop Üniversitesindeki arkadaşlarımız bu mevzuda çalışmalar ve işbirliği yapmaktadır." diye konuştu.
Prof. Dr. Samsun, iklim değişikliğinin olumsuz tesirlerinden ötürü avcılık döneminin 5 aydan 2,5 ile 3 aya kadar düştüğüne, eskisi kadar uzun dönemde avcılık yapılamadığına dikkati çekti.
- Balıkların uzunlukları küçüldü, et randımanı azaldı
Balıkların uzunluklarının da eskiye nazaran küçüldüğünü aktaran Samsun, şunları kaydetti:
"Balıkların besilik seviyesi azaldı, tıknazlık ve incelik oluşarak et verimliliği düştü. Yani tutulan balıklar daha zayıf durumda. Dolgun görünümlü balıklar değil. Bu göstergeler, bilimsel çalışma ve araştırmalar sonucunda iklim değişikliğinden ve çok avcılıktan kaynaklanan bir bilgi olarak ortaya çıkıyor. Bu nedenle Tarım ve Orman Bakanlığı birinci sefer geçen yıl muhakkak vakitlerde hamsi avcılığını durdurdu ve yasak getirdi. Neden durdurdu? Zira yakaladığımız balıklar çok zayıf ve boyca ufaktı. Yani besilik kıymeti düşük olduğu için yasaklandı. İşte bu çeşit önlem ve yasaklarla, yapılan müşahedelerle balık jenerasyonu korunmaya çalışılıyor."
Geçen yıl birinci kere 21 milletvekili ile TBMM'de Türkiye'deki balıkçılık meselelerinin araştırılması ve tahliller üretilmesi emeliyle kurul kurulduğunu hatırlatan Prof. Dr. Samsun, "Komisyon toplantılarına Sinop Üniversitesi ve kimi üniversitelerden akademisyenler de davet edilerek balıkçılıkla ilgili bahisleri görüşüyoruz. Oluşan sorunların tahlil yollarında Hükümete münasebetiyle da Meclis Kuruluna rapor ve niyetlerimizi sunmaktayız. Yani devletin ilgili üniteleri, akademisyenlerle birlikte sıkıntıların çözümlenmesi için her türlü takviye veren bir çalışma içindeyiz." tabirlerini kullandı.